Το δικαίωμα της ψήφου των Προέδρων των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων στο Δημοτικό Συμβούλιο
Μπεχράκης Σταμάτης είναι μέλος του ΔΣ ΠΕΔ Πελοποννήσου με την Αυτοδιοικητική Πρωτοβουλία
Από το δικαίωμα της ψήφου των Προέδρων των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων στο Δημοτικό Συμβούλιο στα ουσιαστικά δικαιώματα στην «επόμενη ημέρα» της αυτοδιοίκησης
Θεωρώ ως μόνιμο στοιχείο του αυτοδιοικητικού χώρου που εκφράζουμε, μεταξύ των άλλων χαρακτηριστικών μας, το συνεχή αγώνα για τη διεύρυνση της δημοκρατίας του θεσμού και την ενίσχυση των ρόλων των συλλογικών οργάνων και των τοπικών κοινωνιών σε αυτά.
” Πες μου και θα το ξεχάσω , Δείξε μου και μπορεί να μην το θυμάμαι .Κανε με να συμμετάσχω και θα το καταλάβω .” Ινδιάνικη παροιμία
Σαν αυτοδιοικητικό ρεύμα -χώρος θεωρούμε ότι η αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο «η διοίκηση τοπικών υποθέσεων», αλλά μια διακριτή μορφή διαχείρισης σημαντικών τοπικών ζητημάτων για την καθημερινότητα των κατοίκων της χώρας και, ταυτόχρονα, μία εναλλακτική δομή πολιτικής εξουσίας. Γιαυτό και ενισχύουμε με κάθε τρόπο και σε κάθε βήμα το χαρακτήρα των ΟΤΑ ως οργανισμών της κοινωνίας των πολιτών και προσπαθούμε να διαμορφώσουμε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο δημοκρατίας, αυτοτέλειας, διαφάνειας και κοινωνικής συμμετοχής.
Ενδοδημοτική ή Δημοτική Αποκέντρωση είναι το σύστημα θεσμικών οργάνων και λειτουργιών που αναφέρονται σε τμήματα της δημοτικής περιφέρειας και στοχεύουν στην αποκεντρωμένη άσκηση δημοτικών αρμοδιοτήτων ή στην αποκεντρωμένη παροχή υπηρεσιών.
Ο νόμος 1270/1982
Στην Ελλάδα η πρώτη θεσμοθέτηση της δημοτικής αποκέντρωσης έγινε με τον Δημοτικό και Κοινοτικό Κώδικα του 1980 όπου θεσμοθετήθηκε η διαίρεση των Δήμων με πληθυσμό άνω των 150.000 κατοίκων σε δημοτικά διαμερίσματα και η αποκέντρωση δημοτικών υπηρεσιών σε αυτά. Ουσιαστικά όμως ο νόμος που θεμελίωσε τη δημοτική αποκέντρωση στην Ελλάδα ήταν ο νόμος 1270/1982, ο οποίος θεσμοθέτησε τα συμβούλια δημοτικού διαμερίσματος στους προαναφερόμενους μεγάλους δήμους και τα συνοικιακά συμβούλια στους υπόλοιπους δήμους της χώρας. Ο ίδιος νόμος θεσμοθέτησε επίσης και τους παρέδρους των συνοικισμών στις πολυάριθμες –τότε- κοινότητες. Η έλλειψη αποφασιστικών αρμοδιοτήτων αποτελούν τις βασικές αιτίες για την αποτυχία του θεσμού παρότι, στις αρχές της εφαρμογής του, συνέβαλε καθοριστικά στην υλοποίηση της λαϊκής συμμετοχής στη τοπική διοίκηση, διαδικασίες που υπήρξαν πρωτοφανείς για την ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση .
Ο νόμος 2359/1997
Το θεσμικό πλαίσιο της δημοτικής αποκέντρωσης καθιερώθηκε στο σύνολο των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης με το νόμο 2359/1997, δηλαδή με το νόμο του Προγράμματος «Ιωάννης Καποδίστριας». Έκτοτε, όλοι οι καταργηθέντες ΟΤΑ που συναποτέλεσαν τους «καποδιστριακούς» δήμους θεσμοθετήθηκαν ως «μονάδες» ενδοδημοτικής αποκέντρωσης τα δημοτικά ή – εν συνεχεία- τοπικά διαμερίσματα, στα οποία οι δημότες, ταυτόχρονα με την εκλογή της δημοτικής αρχής, εξέλεγαν τα τοπικά συμβούλια. Επικεφαλής κάθε τοπικού συμβουλίου ήταν ο πρόεδρός του, ο οποίος κατά την πρώτη οκταετία εφαρμογής του θεσμού ήταν ταυτόχρονα και δημοτικός σύμβουλος και μετείχε ισότιμα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Την τετραετία (2003-2010) ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου δεν ήταν δημοτικός σύμβουλος αλλά μετείχε με δικαίωμα ψήφου στις συνεδριάσεις του δημοτικού Συμβουλίου μόνο για θέματα που αναφέρονται αποκλειστικά στο τοπικό του διαμέρισμα. Τα τοπικά συμβούλια είχαν ορισμένες κρίσιμες αρμοδιότητες εκ του νόμου, αλλά το δημοτικό συμβούλιο είχε την ευχέρεια να μεταφέρει και άλλες αρμοδιότητες σε τομείς που -μόνο ενδεικτικά- προέβλεπε ο νόμος. Στην πράξη πάντως, καταγράφεται η θεσμική υπερκινητικότητα του προέδρου του τοπικού συμβουλίου και πολύ λιγότερο η λειτουργία του συμβουλίου ως βουλευομένου οργάνου που εκφράζει το τοπικό διαμέρισμα.
Ο ν. 3852/2010
Οι Κοινότητες των Δήμων, έχουν περαιτέρω καταστεί άβουλοι βραχίονες και υπαλληλικοί διεκπεραιωτές της δημοτικής διοικητικής – διαχειριστικής λειτουργίας
Για την καταγραφή της υφιστάμενης θεσμικής κατάστασης χρήσιμα θα φανούν
- το άρθρο του κ. Του Δημήτρη Κατσούλη ΤΕΤΡΆΔΙΟ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ : Το δικαίωμα της ψήφου των Προέδρων των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων στο Δημοτικό Συμβούλιο.
- Ενδοδημοτική ή Δημοτική Αποκέντρωση http://www.diktuo.org
