Ενα σύγχρονο, ανοιχτό, αριστερό κίνημα που θα πρωταγωνιστεί στα κοινωνικά μέτωπα και θα υπερβαίνει ό,τι μέχρι σήμερα κρατά τον ΣΥΡΙΖΑ μακριά από τον κόσμο και τα προβλήματά του, πρέπει να είναι ο στόχος της ανασυγκρότησης, σύμφωνα με την απερχόμενη περιφερειάρχη Αττικής και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας ΣΥΡΙΖΑ, Ρένα Δούρου.
«Τώρα οφείλουμε να προχωρήσουμε, χωρίς εκπτώσεις και φοβίες σε πρωτοβουλίες και ρήξεις με αριστερό, κοινωνικό πρόσημο», δηλώνει χαρακτηριστικά στην «Εφ.Συν.». Αφήνει αιχμές για συντρόφους της που βλέπουν την πολιτική με όρους καριέρας, ενώ παίρνει θέση για το θέμα της εκλογής αρχηγού από τη βάση
● Οι εκλογές τελείωσαν, το κόμμα σας έχασε, χωρίς να ηττηθεί στρατηγικά και περνά στην αντιπολίτευση, επιχειρώντας να ανασυγκροτηθεί. Νέα κατάσταση -νέα καθήκοντα, νέες εποχές-, νέα ήθη… Αυτό συμβαίνει με τον ΣΥΡΙΖΑ ή μήπως όχι;
Η αλήθεια είναι ότι βρισκόμαστε πλέον σε μια ριζικά νέα πολιτική περίοδο. Οι πολίτες εμπιστεύθηκαν στον ΣΥΡΙΖΑ την αξιωματική αντιπολίτευση. Από εδώ και στο εξής θα δοκιμαστούμε και θα δοκιμάσουμε. Γιατί κάθε είδους επανάπαυση ή θριαμβολογία είναι λάθος. Από τη μια τα προβλήματα των πολιτών και κυρίως των πιο αδύναμων εντείνονται μέρα με τη μέρα, εξαιτίας της διακυβέρνησης της Ν.Δ. Και τα προβλήματα αυτά δεν μπορούν να περιμένουν να ολοκληρώσουμε εμείς την αυτοκριτική ή τον οργανωτικό σχεδιασμό μας.
Τώρα οφείλουμε να προχωρήσουμε, χωρίς εκπτώσεις και χωρίς φοβίες, στις πρωτοβουλίες, τις ρήξεις, τις αλλαγές, με αριστερό κοινωνικό πρόσημο, που θα κάνουν τον ΣΥΡΙΖΑ την εγγύηση εκείνων των πολιτικών που θα προστατεύουν όσα πετύχαμε και θα ανοίγουν παράλληλα και νέους δρόμους. Γιατί ο μεγαλύτερος κίνδυνος σε αυτή τη φάση είναι η εσωστρέφεια, η επίδειξη αλαζονείας, η αναζήτηση λύσεων που αντιγράφουν χρεοκοπημένες πολιτικές τού χθες.
Σήμερα, περισσότερο ίσως από ποτέ άλλοτε, απαιτείται αξιόπιστος, τεκμηριωμένος αριστερός, προοδευτικός λόγος, γιατί ήδη η κυβέρνηση Μητσοτάκη υλοποιεί το συντηρητικό, με αυταρχικά χαρακτηριστικά, πρόγραμμά της. Δεν είναι ώρα για μεμψιμοιρίες, αλλά για δράση.
Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να χαθεί ούτε λεπτό για να κάνουμε τον ΣΥΡΙΖΑ το σύγχρονο αριστερό, ανοιχτό στους αγώνες και τις αγωνίες των πολιτών, κίνημα που επιχειρεί να απαντήσει στα καίρια ερωτήματα της δίκαιης ανάπτυξης, του περιβάλλοντος. Της προάσπισης των δικαιωμάτων που η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία θεωρεί «πολυτέλεια». Το κίνημα που χρειάζεται ο τόπος και η Ευρώπη.
Βλέπουμε συντρόφους μας που, αφού δεν κατάφεραν να εκλεγούν στις αυτοδιοικητικές εκλογές, μεταπήδησαν με ευκολία στον βουλευτικό θώκο
● Πώς έχετε πολιτικά στο μυαλό σας τους όρους «μετασχηματισμός» και «επανίδρυση», με τους οποίους περιέγραψε ο Αλέξης Τσίπρας τη μετάβαση στη νέα φάση του κόμματός σας;
Το ζητούμενο είναι να υπερβούμε ό,τι κρατάει τον ΣΥΡΙΖΑ μακριά από την κοινωνία και τα προβλήματά της. Τους όρους για την υπέρβαση αυτή πρέπει να τους διαμορφώσουμε όλοι μαζί, με αριστερό προγραμματικό λόγο και με στόχο μια νέα σχέση με την πολιτική, μέσα από την οικοδόμηση ενός νέου πολιτικού ήθους. Σε αυτό, όμως, δεν βοηθάνε συμπεριφορές που μαρτυρούν αντιμετώπιση της πολιτικής υπό το πρίσμα της καριέρας.
Για παράδειγμα, βλέπουμε συντρόφους μας που, αφού δεν κατάφεραν να εκλεγούν στις αυτοδιοικητικές εκλογές, μεταπήδησαν με ευκολία στον βουλευτικό θώκο. Τέτοιες ενέργειες, που έρχονται σε αντίθεση με το δικό μας ηθικό υπόδειγμα, το παράδειγμα της Δύναμης Ζωής στην Περιφέρεια Αττικής, όπου δείξαμε ότι σεβόμαστε την υπόθεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς να εγκαταλείψουμε το μετερίζι της, εκπέμπουν ένα παλαιοκομματικό μήνυμα. Ενα μήνυμα που δεν συνάδει με την ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ ως ελκυστικού πόλου συσπείρωσης των δημοκρατικών, προοδευτικών, αριστερών δυνάμεων.
Γιατί δεν αρκεί να κλίνουμε σε όλες τις πτώσεις τον επιθετικό προσδιορισμό «αριστερός». Χρειάζεται να τον κάνουμε πράξη καθημερινά, με το παράδειγμά μας. Γιατί το νέο ήθος με τη νέα οργάνωση είναι συγκοινωνούντα δοχεία: χωρίς το πρώτο, η νέα οργάνωση θα παραπέμπει στο παλιό, στην απομάκρυνση από την κοινωνία, την πολιτική ως καριέρα.
● Θα αναρωτηθεί κάποιος: Και γιατί η Κεντροαριστερά και η σοσιαλδημοκρατία να είναι ο προορισμός της διεύρυνσης; Από πότε αντιληφθήκατε ότι πρόκειται για μια «ελκυστική» πολιτικά δεξαμενή;
Αν η υπόθεση της ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ αφορά προσέλκυση ψήφων, τότε είναι χαμένη υπόθεση. Ο σκοπός είναι να αποδείξουμε ότι μπορούμε να οργανωθούμε έτσι ώστε να είμαστε χρήσιμοι στην κοινωνία, μακριά από καλούπια. Αυτό άλλωστε είναι και το συλλογικό μας στοίχημα. Να αλλάξουμε οργανωτικά, στηρίζοντας και προστατεύοντας παράλληλα ό,τι καταφέραμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια διακυβέρνησής μας σε οικονομικό, κοινωνικό επίπεδο, απέναντι στον νεοφιλελεύθερο οδοστρωτήρα πολιτικής και κοινωνικής οπισθοδρόμησης της Ν.Δ.
● Τα στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ και άλλες δυνάμεις και συμπράττουν με τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω Προοδευτικής Συμμαχίας, είναι ή θα γίνουν σύντροφοί σας ή είναι συνεργαζόμενοι και απλώς συνοδοιπόροι;
Στην ιστορία του προοδευτικού κινήματος, οι συναντήσεις διαφορετικών παραδόσεων ήταν πηγή ιδεολογικού πλούτου και πολιτικής έμπνευσης, όταν δεν επιδεικνύονταν ηγεμονισμοί και απόπειρες «καπελωμάτων». Ο στόχος μας είναι σήμερα κοινός και αφορά το πολιτικό και κοινωνικό μας στίγμα στη βάση της διάκρισης – πυξίδας για τους αγώνες του σήμερα και του αύριο, μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς.
Οι ταξικές πολιτικές της Ν.Δ. αποδεικνύουν την επικαιρότητα και τη χρησιμότητα της διάκρισης αυτής. Αποδεικνύουν την ανάγκη οικοδόμησης ενός ευρύτατου κοινωνικού μετώπου με πρωταγωνιστή μια νέα, πληθυντική, ανοιχτή Αριστερά.
Μια Αριστερά που θα εμπνέει, φέρνοντας στο επίκεντρο την ανάγκη ριζικής ανακατανομής πλούτου και εισοδήματος, την υπεράσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την προστασία του κόσμου της εργασίας, την κοινωνική αλληλεγγύη.
● Η εκλογή προέδρου από τη βάση διευκολύνει τον στόχο για ένα μαζικό-ανοιχτό κόμμα;
Τα θέματα αυτά κρίνονται από καταστατικά συνέδρια και όχι σε κλειστά γραφεία. Δεν μιλάμε για ενός ανδρός αρχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν και δεν είναι αρχηγοκεντρικό κόμμα. Και φυσικά, αν χρειαστεί, θα συζητήσουμε την εκλογή από τη βάση στο πλαίσιο οργανωμένης, ανοιχτής συζήτησης.
Σήμερα το ζητούμενο είναι ένα μαζικό-ανοιχτό κόμμα συνδεδεμένο με την κοινωνία, σε όλα τα επίπεδα. Είτε πρόκειται για την Τοπική Αυτοδιοίκηση είτε για τα συνδικάτα ή τους επαγγελματικούς, επιστημονικούς συλλόγους. Γιατί το κρίσιμο είναι ο ριζικός προγραμματικός μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ σε δύναμη της κοινωνίας, σε εκφραστή μιας εναλλακτικής, συνεκτικής αριστερής πρότασης απέναντι στην ιδεολογική κατίσχυση της Δεξιάς.
● Παλαιότερα, τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής του, είχε ειπωθεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ωρίμασε βίαια. Τώρα, με δεδομένες τις προωθούμενες αλλαγές, μπορούμε να μιλάμε για ενηλικίωση; Συνήθως, όταν ενηλικιωνόμαστε, γινόμαστε και πιο συμβατικοί και η επαναστατικότητα υποχωρεί. Θέλει κάτι τέτοιο ο ΣΥΡΙΖΑ;
Το κρίσιμο δεν είναι το ηλικιακό, αλλά η δημιουργία των συνθηκών για την ώριμη αποφασιστικότητα ενός κινήματος που θα διασφαλίσει ότι δεν θα πάνε χαμένες οι θυσίες και οι κόποι των πολιτών τα τελευταία τέσσερα χρόνια, στο όνομα των ιδεοληψιών της Ν.Δ.
Σε αυτή την κατεύθυνση, αποτιμώντας χωρίς εξωραϊσμούς την κυβερνητική μας εμπειρία, οφείλουμε να υπερβούμε λογικές σεχταρισμού και εσωστρέφειας, που παραπέμπουν σε παιδικές ασθένειες. Να κάνουμε πράξη αυτό που έχω περιγράψει ως διπλό πρόταγμα.
Τη δομική ανασυγκρότηση με υπέρβαση των παθογενειών εσωστρέφειας και παράλληλα την ενεργητική υπεράσπιση όσων επιτεύχθηκαν από την κυβέρνησή μας, σε επίπεδο οικονομίας και κοινωνίας, μέσα από μια προγραμματική αντιπολίτευση.
«Η επιλογή μας δεν είναι αν θα έλθει η αλλαγή αλλά αν μπορούμε να θέσουμε την αλλαγή αυτή στην υπηρεσία των ιδανικών μας», παρατηρούσε πριν από δεκαετίες κορυφαίος Αμερικανός πολιτικός. Και ακριβώς αυτή είναι σήμερα η ιστορική, πολιτική και ηθική μας ευθύνη. Ευθύνη – πρόκληση για μια Αριστερά στην Ευρώπη του 21ου αιώνα.
● Την Πέμπτη, μετά την απολογία σας για την τραγωδία στη Μάνδρα, κρούσατε τον κώδωνα του κινδύνου για τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για ποιον λόγο;
Υπάρχει ορατός κίνδυνος, αν δεν αλλάξει ριζικά το θεσμικό πλαίσιο, να ακυρωθεί η αποτελεσματική λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αν συνεχίσει να διαιωνίζεται η φιλοσοφία του «εσαεί υπόλογου», αναφορικά με τους αιρετούς της Αυτοδιοίκησης, τότε αναιρείται στην πράξη κάθε προσπάθεια να γίνουν Δήμοι και Περιφέρειες παράγοντας ανάπτυξης.
Γιατί ο πέλεκυς μιας δικαστικής δίωξης σε συνδυασμό με το ασαφές πλαίσιο αρμοδιοτήτων, με τις αλληλοεπικαλύψεις και τη γραφειοκρατία, λειτουργούν εντέλει σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
Οι καλές προθέσεις θα μένουν στα λόγια γιατί η υλοποίησή τους θα σκιάζεται από το ενδεχόμενο, ανά πάσα στιγμή, να βρεθεί ο αιρετός στη εδώλιο του κατηγορούμενου για ελλείψεις και παραλείψεις που έχουν να κάνουν με χρόνιες και δομικές παθογένειες… Και τραγωδίες σαν αυτή της Μάνδρας είναι ενδεικτικές τού πόσα πρέπει να αλλάξουν άμεσα και ριζικά στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Τ.Α.
Ρένα Δούρου