Αρχείο ετικέτας Πολιτισμός

Ανάλυση λόγου,Πολιτισμός

Το (δια)ραπτικό σύμπαν του Μάνου Ελευθερίου

Δεν συνειδητοποιούμε πόσα τραγούδια που έχουν στοιχειώσει πάνω στα χείλια μας είναι δικά του. Η Μαρκίζα. Η Δίκοπη ζωή. Τα Λόγια και τα Χρόνια. Το Τραίνο Φεύγει στις Οκτώ. Του Κάτω Κόσμου τα Πουλιά. Η Ατέλειωτη Εκδρομή. Και τόσα, μα τόσα άλλα. Ο Άκης Γαβριηλίδης στην ανάρτηση του  ανακάλυψε μια «κλωστή” που διαπερνά «Το (δια)ραπτικό σύμπαν του Μάνου Ελευθερίου ”  Πηγή : https://nomadicuniversality.com/
Ο Άκης Γαβριηλίδης γεννήθηκε το 1964 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά στο Α.Π.Θ. και υποστήριξε διδακτορική διατριβή φιλοσοφίας του δικαίου στην ίδια σχολή. Από το 1995 ζει στις Βρυξέλλες όπου απασχολείται επαγγελματικά ως μεταφραστής και ερασιτεχνικά ως ραδιοφωνικός παραγωγός. Πρωτότυπα κείμενα και μεταφράσεις του έχουν δημοσιευθεί σε πολιτικά ή/ και θεωρητικά έντυπα διαφόρων χωρών, καθώς και στο Διαδίκτυο.

Πηγή: Κουμπιά, δαντέλες, κόπιτσες: το (δια)ραπτικό σύμπαν τού Μάνου Ελευθερίου | Nomadic universality

του Άκη Γαβριηλίδη

Στις 22 Ιουλίου του 2018, παραμονές της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι και στη Ραφήνα, ο ποιητής και στιχουργός Μάνος Ελευθερίου περνούσε τη στερνή την πύλη με του καιρού δεμένος τις κλωστές. Μπορεί όμως και λυμένος, απαλλαγμένος οριστικά απ’ αυτές.

Αποτελεί χαρακτηριστική ειρωνεία –όχι τραγική· η τραγικότητα είναι ένα τόσο βαρύγδουπο και απόλυτο μέγεθος που δεν χωράει στο λιτό σύμπαν του Ελευθερίου όπου έχει κυρίως την τιμητική της η αδεξιότητα, η αμηχανία, η ασυνεννοησία-, το ότι η σορός του, τη μέρα που η μισή Αττική καιγόταν, χρειάστηκε να ταξιδέψει στη Βουλγαρία ώστε να αποτεφρωθεί και να ξαναγυρίσει.

Αν ακολουθούσαμε το σύνηθες «προφητικό» αφήγημα που πλαισιώνει στην Ελλάδα τους ποιητές, θα μπορούσαμε να δούμε αυτή την εξέλιξη ως μια επιβεβαίωση του δικού του στίχου:

Αυτός ο τόπος, αυτό το χώμα

και πεθαμένους δεν μας θέλει ακόμα.

Πράγμα που θα ταίριαζε άλλωστε και με το γνωστό κλισέ περί της «Ελλάδας που τρώει τα παιδιά της».

Αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν άστοχο. Γιατί ο Μάνος Ελευθερίου ήταν ίσως ο μόνος από τη γενιά του, τη γενιά ας πούμε του «έντεχνου λαϊκού τραγουδιού», που στη θεματολογία των στίχων του υπήρχε ριζοσπαστικός πατριωτισμός, ηρωισμός, μαρτυρολογία, Μακρυγιάννης και δεκαετία του 30, αλλά όχι νεκροφιλία.

Και δεν υπήρχε νεκροφιλία διότι η ποιητική τού Ελευθερίου μιλάει μεν για το τραύμα, μιλάει για ζωές που καταστράφηκαν, για τη διάρρηξη του νοήματος, αλλά δεν μένει σ’ αυτό: μιλάει επίσης για τις προσπάθειες των ανθρώπων να ανασυνδέσουν, να ξαναφτιάξουν, να ξανασυρράψουν το νόημα –ή πάντως κάποιο νόημα, όχι απαραίτητα το ίδιο.

Καθώς λιώνει η κλωστή

Και τα δύο αυτά ο Ελευθερίου τα κάνει κατεξοχήν μέσα από ένα κεντρικό σημαίνον, που υπήρξε άλλωστε από παλιά πολύ κεντρικό σε όλους τους εδραίους πολιτισμούς, και σε αρκετούς νομαδικούς: την κλωστή. Και γενικώς τα ύφανσης σημαντικά.

Το πλέξιμο ως γνωστόν είναι η ίδια λέξη με την πλοκή, με την ανέμη που γυρίζει και φτιάχνει νήματα και νοήματα.

Η κλωστή, ακόμα ειδικότερα, είναι αυτό που δένει. Εξ ορισμού, αυτό που δένει μπορεί να είναι δεσμοί, αλλά μπορεί να είναι και δεσμά. Σε πανηγύρι και γιορτή απ’ την Αγια-Μαρκέλλα, μπορεί κανείς να αγοράσει χρυσή κλωστή και κόκκινη κορδέλα: εδώ η χρυσή κλωστή είναι η ανάμνηση της γιορτής που τέλειωσε, του παραδείσου που δεν υπάρχει πια, η εικόνα αυτού που μας έμεινε για να μας θυμίζει τις χαμένες πατρίδες. Αλλά από τον γενικό χαμό, συχνά επιζούν όχι μόνο συμβολικές, αλλά και υπαρκτές, πραγματικές κλωστές: υφάσματα. Οι κλωστές αυτές επίσης φθείρονται όσο και οι άλλες. Λιώνουν, σύμφωνα με μία τελείως απροσδόκητη και ασυνήθιστη εικόνα –όχι τη μόνη- που χρησιμοποιεί ο Ελευθερίου σε ένα άλλο στιχούργημα, κάποιο που μάλλον προοριζόταν κι αυτό για τον «Άγιο Φεβρουάριο» αλλά δεν χώρεσε.

Κι ήρθε στη πόλη το θεριό

που είναι και δέντρο και καμπαναριό

κι είναι κλωστή λιωμένη.

Από τότε που πρωτοάκουσα αυτό το τραγούδι, επί πολλά χρόνια ένιωθα έναν απόηχο της αρχικής έκπληξης για αυτή τη μετοχή που συνοδεύει εδώ την κλωστή· το πιο «φυσικό» που μου ερχόταν, και που προσδοκούσα, ήταν να λέει «κλωστή δεμένη». Διότι η κλωστή –αν και όχι η χρυσή, αλλά πάντως η κόκκινη, όπως η κορδέλα- είναι αυτή που τυλίγεται στην ανέμη ώστε να εκτυλιχθεί η αφήγηση των παραμυθιών, των ιστοριών που δομούν την υποκειμενικότητα των ακροατών στο γνωστό παιδικό τραγουδάκι. Αλλά εδώ τα παιδιά είναι χαμένα, και αυτός/ αυτή που ήρθε στην πόλη που ξεχνούν (και που δεν φωνάζουν σαν πονούν) είναι ξεκρέμαστος, σε απορία: έχει χάσει την πατρίδα του, τους οικείους του, και είναι άγνωστο αν θα καταφέρει ποτέ να βρει μια πόλη, ή να βρει έναν κόσμο, όπου να μπορεί να ξεχνά τη μοίρα τη γραμμένη.

Αυτό που μπορεί να κάνει, όμως, είναι να προσπαθήσει να ξαναδέσει τις λιωμένες κλωστές του παρελθόντος.

Ήταν λιωμένες οι κλωστές

και πολυκαιρισμένες

που δέσαμε μαζί το χτες

μ’ αγάπες βουρκωμένες[1].

Εργάτριες παλιές, χρυσές αράχνες

Σε αυτό το πλαίσιο είναι που αποκτά όλη τη φόρτισή της η ευχή

καλύτερα να σ’ έλεγαν Μαρία

και να ‘σουν ράφτρα μες στην Κοκκινιά.

Η Κοκκινιά ήταν μία κατεξοχήν συνοικία εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων. Και προσφυγισσών. Στις προσφυγικές οικογένειες, ή ό,τι είχε μείνει απ’ αυτές, οι γυναίκες χρειάστηκε να δουλέψουν για να συμπληρώσουν ή να αναπληρώσουν το όποιο εισόδημα έφερναν στο σπίτι οι άντρες, εάν υπήρχαν και εάν έφερναν. Ειδικά στην Κοκκινιά, μία πολύ διαδεδομένη λύση ήταν η ραπτική, είτε σε κλωστοϋφαντουργικές βιοτεχνίες που στήθηκαν τότε, τα sweatshops της εποχής, είτε κατ’ οίκον με φασόν, είτε σε διάφορους άλλους διαβαθμούς και συνδυασμούς[2], περίπου όπως οι Πακιστανοί και οι Πακιστανές σήμερα.

Ο Λακάν έπλασε ολόκληρη θεωρία γύρω από την έννοια point de capiton, έναν νεολογισμό που εισήγαγε ο ίδιος όπως και τόσους άλλους. Στα ελληνικά ο όρος έχει αποδοθεί σημείο διαρραφής, αλλά και –παλιότερα- η βελονιά του μπαλωματή. Η μετοχή του σχετικού γαλλικού ρήματος μας είναι οικεία στα ελληνικά από τότε που το καπιτονέ αποτελεί μέρος του ειδικού λεξιλογίου των υφασμάτων και των τεχνιτών τους. Απλουστεύοντας, το σημείο του καπιτόν είναι αυτό που συναρθρώνει τα κατ’ αρχήν και κατά τα λοιπά ισοδύναμα και επ’ άπειρον αμοιβαίως αντικαταστατά σημαίνοντα σε έναν αρθρωμένο λόγο. Νομίζω ότι ο Γάλλος ψυχαναλυτής θα χαιρόταν ιδιαίτερα να μάθαινε ότι οι ράφτρες και λοιπές εργάτριες της Κοκκινιάς, και των άλλων προσφυγικών συνοικισμών, ράβοντας πουκάμισα, παντελόνια, φούστες, εσώρουχα, για γνωστούς πελάτες ή για την ανώνυμη αγορά, ταυτόχρονα συνέραψαν τις λιωμένες ανθρώπινες σχέσεις, τα θραύσματα των ζωών που είχαν διαρραγεί, και συντέλεσαν στο να ξαναπάρει μπρος η ζωή εκεί που φαινόταν να είχε παραλύσει. Το θεριό που ήρθε στην πόλη ήταν κλωστή λιωμένη, αλλά η ράφτρα είναι αυτή που χειρίζεται τη βελόνα, και τη ραπτομηχανή, που (ξανα)δένει τις κλωστές και τις κάνει ρούχο, ύφασμα, που ξαναϋφαίνει τον ιστό των ανθρώπινων σχέσεων. Όπως όπως, με όποιο μέσο βρέθηκε πρόχειρο. Αλλά μήπως έτσι δεν γίνεται πάντα στις ανθρώπινες σχέσεις;

Φυσάει χιονιάς στη ραπτομηχανή της

Ο Μάνος Ελευθερίου δεν ήταν προσφυγικής καταγωγής. Η μάνα του όμως έραβε. Δεν ξέρω υπό ποιο καθεστώς. Μπορεί απλώς για τον εαυτό της και για τους δικούς της. Ωστόσο, η δραστηριότητά της αυτή θεματοποιείται πληθωρικά σε ένα τρομερά φορτισμένο συγκινησιακά, σχεδόν χιτσκοκικό ποίημα που της αφιέρωσε ο γιος της –και καταρχάς τι πιο φορτισμένο από ένα ποίημα-ποταμό που αφιερώνει ένας γιος στη νεκρή πλέον μάνα του με το ονοματεπώνυμό της: Στην Ευδοξία Ελευθερίου; Εν προκειμένω, έναν καταιγισμό από δεκατέσσερα οκτάστιχα, μια ακόμα παραλλαγή στον αγαπημένο του τύπο στίχου: στροφές με ρίμα 1-3-5, 2-4-6, και μετά δύο ακόμα στίχους, 7-8, που ομοιοκαταληκτούν μεταξύ τους, σαν ρεφραίν για τραγούδι. Αλλά πώς θα μπορούσε κάποιος μουσικός, ένας τρίτος, να παρεμβληθεί σε αυτή την τόσο προσωπική σχέση και να ανταπεξέλθει στη φόρτισή της; Μόνο με θαύμα.

Ρούχα παλιά. Μυρίζει ναφθαλίνη.

Το μπάλωμα θυμίζει αστυνομίες,

κυνηγητά, συλλήψεις και στρυχνίνη

(…)

Τιμωρημένο δέρμα, κούφιο σώμα

περνάει από το μάτι μιας βελόνας

(…)

Σ’ ένα βουνό χρειάζεται να δέσεις

το σπίτι, το δωμάτιο να σηκώσεις.

Κουμπιά, δαντέλες, κόπιτσες. Θα πέσεις.

Θα σηκωθείς. Πεθαίνοντας με δόσεις.

Θα σηκωθείς αποκεφαλισμένη

να ράβεις, να κεντάς και πεθαμένη[3].

Του κόσμου ποιος το λύνει το κουβάρι;

Ο τίτλος αυτού του ποιήματος-ποταμού μάς υπενθυμίζει μεταξύ άλλων, συνειρμικά, ότι η βελόνα μπορεί επίσης να βλέπει.

Ένας άλλος ευτυχής συνειρμός που επιτρέπει η ολίσθηση των σημαινόντων και οι περιστάσεις της τεχνολογίας αναπαραγωγής του ήχου (της εποχής εκείνης) είναι ότι η βελόνα ήταν ικανή να παραγάγει όχι μόνο οπτικά αλλά και ακουστικά ερεθίσματα.

Θέλει άλλαγμα η βελόνα,

το τραγούδι είναι βραχνό,

το παλιό γραμμόφωνό σου

παίζει άπονο σκοπό.

Σαν κουρέλι πάνω στ’ άλλο

μπαλωμένη μια ζωή,

πες μου ποιο σκοπό να βάλω

να μην κλαις τόσο πολύ.

Το παλτό σου έχει λιώσει

κι έχουν σπάσει τα κουμπιά[4].

Κόλλησε η βελόνα ήταν επί χρόνια μία στάνταρ έκφραση για να περιγράψουμε καταστάσεις επαναληπτικότητας και αποτελμάτωσης. Η παρεξήγηση μεταξύ των ανθρώπων, το ανολοκλήρωτο και το ασύμπτωτο των επιθυμιών, η «ανυπαρξία έμφυλης σχέσης» εικονογραφείται στον Ελευθερίου από μια ολόκληρη σειρά επίμονων αναφορών σε κουβάρια, κουρέλια, μπαλώματα, τήξεις, σχισίματα και σπασίματα, συνήθως με ύφος διαμαρτυρίας, ενίοτε και με παιγνιώδη τρόπο.

Τα μαύρα κοροϊδεύεις,

κι αν βάλω μπλε ζηλεύεις.

Τι θέλεις να φορέσω

μη σε στεναχωρέσω;

διατυπώνεται το σχετικό παράπονο ένα πολύ προσιτό τραγουδάκι, απ’ όσο μπορώ να θυμηθώ το πρώτο τσιφτετέλι που έγραψε ο Σταύρος Κουγιουμτζής (το επόμενο ήρθε πολλά χρόνια αργότερα, και κατά σύμπτωση λεγόταν και αυτό Το κόκκινο φουστάνι μολονότι δεν ήταν σε στίχους του Ελευθερίου).

Ποιος ζηλεύει τα μπλε; Μα φυσικά αυτός που είναι με τη σειρά του το πρώτο πρόσωπο στο Το ρούχο σου το θαλασσί, και απευθύνεται σε ένα άλλο δεύτερο πρόσωπο –ενδεχομένως εκείνο που εμφανίζεται ως πρώτο στο Τα μαύρα κοροϊδεύεις– για να του υποδείξει εμμονικά να κάνει κομμάτια και να μοιράσει φυλαχτό το ανυπόφορο θαλασσί ρούχο, το οποίο επιφορτίζεται τερατολογικά με υπερφυσικές ικανότητες διάρρηξης επαγγελματικών, οικογενειακών αλλά και θρησκευτικών δεσμών: γκρέμισε ένα μαγαζί, ρήμαξε τρία σπιτικά και μιαν αρραβωνιαστικιά, και άδειασε μιαν εκκλησιά (!).

Τέλος, η αποτυχημένη συνάντηση, η μη προσέλευση του ενός εκ των δύο στο ραντεβού, μπορεί να δηλώνεται επίσης με την οργισμένη απόρριψη του μνημονικού ίχνους που αφήνει η τεχνολογία καταγραφής της εικόνας: όχι μόνο η φωνογραφία, αλλά και η φωτο-γραφία. Το κουρέλι αυτό δεν είν’ καρδιά μας/ την εικόνα σχίσε, να χαρείς. Η εικόνα αυτή που μας είναι πλέον ανυπόφορη ενώ –ή ακριβώς επειδή- υποτίθεται ότι λήφθηκε για να «απαθανατίσει» μια σημαντική στιγμή, μια στιγμή από μια ζωή η οποία μοιάζει τώρα να μην είναι δική μας μέσα στις χαρές τις δανεικές, θα μπορούσε να είναι κάλλιστα η φωτογραφία της στιγμής στο Κάτω απ’ τη μαρκίζα, από την οποία το μόνο που έχει μείνει είναι ένας ήχος, κι αυτός μουγγός· αυτό που δεν τολμούν τα χείλη.

Εκεί που πρώτα ήτανε ταμπάκικα

Ένα άλλο μέρος από τα «υπόλοιπα» του Αγίου Φεβρουαρίου διοχετεύθηκε προφανώς στο «Σεργιάνι στον κόσμο» του Βασίλη Δημητρίου. Ίσως και όχι τόσο υπόλοιπα, διότι πολλά τραγούδια έχουν πιο εμφανή σχέση με τις χαμένες πατρίδες απ’ ό,τι ο δίσκος του Μούτση (όπως είναι σαφές ήδη από κάποιους τίτλους αυτής της συλλογής: «Κυρά Μικρασιάτισσα», «Σμύρνη – Κωνσταντινούπολη»).

Σε αυτόν τον δίσκο απαντούν επίσης αναφορές στην κλωστή και τα παράγωγά της.

σχολάνε τα κλωστήρια στις εννιά

και γίνεται ο κόσμος γειτονιά,

μονολογεί ο αφηγητής/ πρωταγωνιστής στο τραγούδι «Στα ταμπάκικα», ο οποίος περιμένει –μάταια- μια κοπέλα κοντά «στο δρόμο της Αγίας Φωτεινής»[5].

Ένα άλλο τραγούδι του ίδιου δίσκου, που τραγουδά ο ίδιος τραγουδιστής –Γιάννης Μπογδάνος- δεν αναφέρεται στη Μικρά Ασία, αλλά σε ένα άλλο αγαπημένο θέμα του Ελευθερίου: την αντρική φιλία και το αλκοόλ (το πρώτο μέσω του δεύτερου). Το τραγούδι, που φέρει τον -εύγλωττο- τίτλο «Οι φιλίες του στρατού» και διαδραματίζεται και αυτό στην Κοκκινιά, (στην καμαρούλα τη μικρή), τελειώνει με τους εξής στίχους:

κι ο κόσμος γίνεται κλωστή

χωρίς κανένας να νοιαστεί.

Ο κόσμος δηλαδή γίνεται εύθραυστος, όταν κάποιος πάει να ξανασυναντήσει τον φίλο (τον εραστή;) του μετά από καιρό. Αλλά η ίδια έκφραση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σχέση ενός συγκεκριμένου ατόμου με τον κόσμο ή/ και με τον εαυτό του, όταν βρίσκεται στα όρια της διάρρηξης του νοήματος, της τρέλας: κρέμεται από μια κλωστή. Και πράγματι χρησιμοποιείται σε στίχο του Ελευθερίου και η εικόνα αυτή, πάλι σε σχέση με ένα ξανασμίξιμο δυο ανθρώπων που υπήρξαν κάποτε μαζί:

Πέρασα να σ’ επισκεφθώ,

να μην παραπονιέσαι

γιατί σε μια κλωστή μου λες

υπάρχεις και κρατιέσαι.

Ο διφυής χαρακτήρας της βελονιάς του μπαλωματή, και της μπαλωματούς, επιβεβαιώνεται διαρκώς από άλλα τραγούδια, μέρη «κύκλων τραγουδιών» ή μεμονωμένα:

πουλάκι χάρτινο, με μια κλωστή

τι μέσα, τι έξω απ’ το κλουβί,

μονολογεί ο αφηγητής σε ένα κατάπικρο, σαρκαστικό βαλσάκι, που έγραψε σε στίχους του Ελευθερίου ο ίδιος τραγουδοποιός που έφτιαξε και τον Γυρολόγο (Θέμης Ανδρεάδης). Και εδώ υπάρχει μια Μαρία, –ή μάλλον, ακριβώς, πολλές Μαρίες, δεν προσδιορίζεται πόσες-, οι οποίες αυτή τη φορά δεν τίθενται ως κάτι που θα ήταν καλύτερο, αλλά αντιθέτως ως προσωποποίηση της σήψης και της κατάπτωσης («Οδός Ελευσινίων, στο πατάρι/ σαπίζω με Κατίνες και Μαρίες» –προφανώς εργάτριες του σεξ).

Η κλωστή είναι αυτή που δένει, που φυλακίζει το χάρτινο πουλάκι, τον νεαρό άντρα που έχει φτάσει σε απόγνωση μπροστά στην εμπορευματοποίηση των ονείρων του και στην εργασία που του είναι –όπως σε όλους μας- ανυπόφορη.

Μισοτιμής πουλάω τ’ όνειρό μου

και σαν κοράκια πέφτουν οι εμπόροι.

(…)

Δουλειά σκυλίσια μέσα στο νταμάρι,

τα Σάββατα διπλές υπερωρίες …

Τελικά, όμως, υπάρχει κάτι που –υπό ορισμένες προϋποθέσεις- κρατάει τη ζωή, έστω και από μια κλωστή. Ή/ και, καθόσον είναι το ίδιο μια κλωστή, ή πολλές κλωστές –μια ύφανση. Και αυτό είναι η γραφή.

Σαν αφύλαχτες διαβάσεις

είναι αυτά που σου έχω γράψει

όσα κάποτε κρατήσαν τη ζωή σε μια κλωστή.

Κάποτε. Μερικές φορές, και αυτά που έχει γράψει κανείς κάποτε σπάζουν. Ωστόσο, οι άνθρωποι δεν παύουν να τα γράφουν. Πάντως ο Μάνος Ελευθερίου τα έγραψε. Και όλοι μας ξέρουμε ότι κράτησαν, και κρατάνε. Περισσότερο από εκείνον, ευτυχώς ή δυστυχώς. Αλλά μας δένουν μαζί του.

Image result for μάνος ελευθερίου

[1] Έχει καρφιά η υπομονή, Σταύρος Κουγιουμτζής-Γιάννης Καλατζής.

[2] Όλες αυτές τις πληροφορίες τις οφείλω στην Μαρία Σαρρή, η οποία είναι από την Κοκκινιά και δεν ήταν ποτέ ράφτρα, αλλά είναι κόρη περιστασιακής ράφτρας και εγγονή καπνεργάτριας. Προσωπικά, έχοντας γεννηθεί και ζήσει για πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη, αγνοούσα τα της ιστορικής ανθρωπογεωγραφίας της Αττικής και μέχρι σχετικά πρόσφατα το δίστιχο αυτό το προσπερνούσα, χωρίς να του αποδίδω ιδιαίτερη σημασία.

[3] Το μάτι της βελόνας. Ευχαριστώ τον Βασίλη Λαμπρόπουλο που μου επισήμανε την ύπαρξη αυτού του ποιήματος.

[4] «Σαν κουρέλι», Χατζηνάσιος – Μητροπάνος 1981.

[5] Αγία Φωτεινή ήταν το όνομα της ορθόδοξης μητρόπολης στη Σμύρνη, και είναι τώρα το όνομα της αντίστοιχης σημερινής στη Νέα Σμύρνη.

Πολιτισμός

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 12.8.18 του Καποδιστριακού αλληλοδιδακτικού σχολείου Μεθώνης

Αποκατάσταση του Καποδιστριακού αλληλοδιδακτικού σχολείου Μεθώνης
Καποδιστριακό Σχολείο Μεθώνης

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ
Νέο σπουδαίο έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας – Προϊστάμενος Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας είναι η Μηλίτση-Κεχαγιά Ευαγγελία -εγκαινιάζεται την Κυριακή το απόγευμα, το Καποδιστριακό Αλληλοδιδακτικό Σχολείο της Μεθώνης, που ήταν από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία της χώρας μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Με το έργο που ολοκληρώθηκε στο ιστορικό κτίριο θα μπορούν να διεξαχθούν συνεδριακές εκδηλώσεις…

Στο χώρο θα λειτουργεί επίσης σταθερά έκθεση με υλικό, φωτογραφικό κυρίως, από την ιστορία του αλληλοδιδακτήριου και από τις εργασίες για την ανακατασκευή του.

Αλληλοδιδακτικό σχολείο Μεθώνης

Τα εγκαίνια θα γίνουν στις εφτά το απόγευμα της Κυριακής 12 Αυγούστου, από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού / Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, με την υποστήριξη του Δήμου Πύλου-Νέστορος. 

Προϊστάμενος Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας: Μηλίτση-Κεχαγιά Ευαγγελία

https://www.kalamatajournal.gr/bouquet/ekdiloseis/item/15850-methwnh,-kapodistrias,-allhlodidaktiko-scholeio
πηγή:https://www.kalamatajournal.gr/bouquet/ekdiloseis/item/15850-methwnh,-kapodistrias,-allhlodidaktiko-scholeio

Η Αποκατάσταση του Καποδιστριακού αλληλοδιδακτικού σχολείου Μεθώνης

Το Καποδιστριακό Σχολείο Μεθώνης βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της Μεθώνης, σε μικρή απόσταση από το κάστρο. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα αλληλοδιδακτικά σχολεία που λειτούργησαν κατά την Καποδιστριακή περίοδο. Το μνημείο έφτασε ως τις μέρες μας σε εριπειώδη κατάσταση, με σημαντικά στατικά προβλήματα, ενώ είχε καταρρεύσει η ξύλινη κεραμοσκεπής στέγη.  Το έργο «Αποκατάσταση του Καποδιστριακού αλληλοδιδακτικού σχολείου Μεθώνης» εκτελέστηκε με αυτεπιστασία, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 (Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα”), με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης 20/10/2011 – 15/12/2015 και προϋπολογισμό 650.000 ευρώ. Υλοποιήθηκε από τη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, με επίβλεψη της Επιστημονικής Επιτροπής Ανάδειξης, Αναστήλωσης και Συντήρησης Κάστρων Επαρχίας Πυλίας (του πρώην Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων).
Βασικός στόχος του έργου ήταν η αποκατάσταση του μνημείου και η νέα χρήση του ως χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων. Οι εργασίες αποκατάστασης περιελάμβαναν στερεώσεις λιθοδομών, συμπληρώσεις, πλήρωση ρηγματώσεων, ανακτήσεις, εφαρμογή ενεμάτων, αποκατάσταση ανοιγμάτων, εφαρμογή επιχρισμάτων, τοποθέτηση δαπέδου, κατασκευή νέας ξύλινης κεραμοσκεπούς στέγης, ηλεκτρική και υδραυλική εγκατάσταση, καθαρισμό και διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου.Με τις αναστηλωτικές εργασίες, αντιμετωπίστηκαν τα σοβαρά στατικά προβλήματα και αποκατάσταθηκε η αρχιτεκτονική μορφή του μνημείου, το οποίο κατέστη επισκέψιμο και λειτουργικό. Με τη διαμόρφωσή του ως  χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων εντοσσόται πλέον αρμονικά στον κοινωνικό και πολιτιστικό ιστό της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό με το υψηλής επισκεψιμότητας κάστρο της Μεθώνης.  

Χρηματοδότης: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού​

Τα Αλληλοδιδακτικά σχολεία που πρωτοδημιουργήθηκαν στις αρχές του 19ουαιώνα ήταν χώροι εκπαίδευσης όπου η εκπαίδευση των νέων γίνονταν αναμεταξύ τους αμοιβαία. Μια ιδέα για τη μέθοδο που εφαρμόζονταν στα αλληλοδιδακτικά σχολεία στην Ελλάδα μας δίνει ο Γ. Κλέοβουλος σ΄ επιστολή του της 15ης Δεκεμβρίου 1818, στον Λευκάδιο Αθανάσιο Πολίτη που δημοσιεύθηκε στον Λόγιο Ερμή. Εκεί μεταξύ άλλων ο Κλεόβουλος γράφει ότι:

Περιγράφει επίσης πως χωρίζονται σε τάξεις τα παιδιά ίσων δυνάμεων και προόδου. Δυο παιδιά, τα πλέον προκομμένα και χρηστοήθη διορίζονται δάσκαλοι σε κάθε τάξη με την ονομασία Πρωτόσχολοι ή Ερμηνευταί και διδάσκουν και επιτηρούν τα υπόλοιπα. Μιλά για τις ποινές και εξηγεί πως φιλοτιμούνται τα παιδιά για να προβιβαστούν σε ανώτερη τάξη ώστε να γίνουν και εκείνοι Πρωτόσχολοι. Στα σχολεία αυτά διδάσκονται ανάγνωση, γράψιμο και αριθμητική με ειδικούς πίνακες και με κατάλληλο σύστημα ώστε να μην κουράζονται τα παιδιά.

Ο ίδιος ο Κλεόβουλος σπούδασε την μέθοδο αυτή στο Παρίσι και το 1819, με την υποστήριξη του άρχοντα Νικολάου Ροσσέτι-Ροσνοβάνου που είχε γνωρίσει εκεί ίδρυσε στο Ιάσι το πρώτο Αλληλοδιδακτικό Διδασκαλείο απ΄όπου απεφοίτησαν πολλοί αλληλοδιδακτικοί δάσκαλοι. Αυτοί σκορπίστηκαν σ΄όλη την Ελλάδα και συνέστησαν πολλά σχολεία της μεθόδου αυτής.[1] Η Φιλανθρωπική Εταιρεία ίδρυσε στο Ναύπλιο ένα τέτοιοι σχολείο στο οποίο φοίτησε και ο Σταμάτης Σέρμπος το 1835, όπως ο ίδιος αναφέρει στο χειρόγραφό του, στο οποίο φοιτούσαν 250 μαθητές με διευθυντή τον Ν. Νικητόπουλο.

Πολιτισμός

“Πώς είστε κυρίες και κύριοι; Ονομάζομαι Άλφρεντ Χίτσκοκ.”

“Πώς είστε κυρίες και κύριοι; Ονομάζομαι Άλφρεντ Χίτσκοκ.”

13 Αυγούστου του 1899

Χίτσκοκ

Σε ένα μικρό σπίτι στο Leytonstone (πατρίδα του Ντέιβιντ Μπέκαμ και των Iron Maiden) του ανατολικού Λονδίνου, ο μανάβης και έμπορος πουλερικών Ουίλλιαμ και η σύζυγός του Έμμα Τζέιν αποκτούν το τρίτο και τελευταίο τους τέκνο. Το στρουμπουλό νεογέννητο θα πάρει αργότερα το όνομα του αδερφού του πατέρα του – Αλφρεντ…

Στον μικρό Alfred δόθηκε αυστηρή ρωμαιοκαθολική ανατροφή και εκπαίδευση. Αφού έκανε ένα σύντομο πέρασμα από το Salesian College κατέληξε στο Ιησουίτικο St Ignatius’ College του Stamford Hill. Τα παιδικά του χρόνια, όπως συνήθιζε να τα περιγράφει, δεν ήταν ούτε ευτυχισμένα ούτε συνηθισμένα. Πώς θα μπορούσαν άλλως τε;!

Τα περισσότερα παιδιά δεν τον αποδέχονταν και τον κορόιδευαν για την παχυσαρκία του. Έτσι, ο ίδιος απομονώθηκε αρκετά ενώ οι γονείς τους τον περιόριζαν πολύ. Ήτανε περίπου πέντε ετών, όταν ο πατέρας του τον έστειλε στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής με ένα σημείωμα προς τον αξιωματικό υπηρεσίας, ζητώντας του να τον κλειδώσει στο κρατητήριο για πέντε λεπτά, θέλοντας να τον τιμωρήσει για κάποια σκανταλιά του.

Το γεγονός αυτό προκάλεσε όμως στον Άλφρεντ έναν διαρκή φόβο προς τους αστυνομικούς που δεν τον ξεπέρασε ποτέ. Από εκεί προέρχονται και τα συχνά θέματα αδίκως κυνηγημένων χαρακτήρων που αντιμετωπίζουν ένα σκληρό κυνήγι από τις Αρχές.

Ο πατέρας του πέθανε, όταν εκείνος ήταν δεκαπέντε ετών. Τότε άφησε το κολέγιο, για να πάει να σπουδάσει Ναυπηγική και Ναυτική Μηχανολογία. Στα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου κρίθηκε ακατάλληλος για να σταλεί στο πεδίο της μάχης κι έτσι υπηρέτησε σε εργασίες γραφείου μαζί με δόκιμους του συντάγματος Μηχανικών.

Μετά το πέρας του πολέμου, έπιασε την πρώτη του δουλειά ως σχεδιαστής και διαφημιστής στην Τηλεγραφική Εταιρεία Henley’s. Στην εφημερίδα της εταιρείας ξεκίνησε να γράφει άρθρα και διηγήματα το 1919.

Το πρώτο του κομμάτι έφερε τον τίτλο “Gas”. Όλα εκείνα τα γραπτά του διηγούνταν συναρπαστικές ιστορίες που, συνήθως, κατέληγαν σε μία απροσδόκητη λύση. Σε ένα από αυτά παρουσιάζει και μία αναλυτική περιγραφή της μέλλουσας γυναίκας του,  Alma Reville, την οποία μέχρι τότε…δεν είχε ακόμη γνωρίσει.

Ο Χίτσκοκ σε νεαρά ηλικία
Ρεκλάμα της εταιρείας Henley's
 
[Πίσω από την κάμερα και όχι μόνο…]

23HITCHCOCK1-master1050

Ο Χίτσκοκ υπήρξε λάτρης του κινηματογράφου από τα εφηβικά του κιόλας χρόνια. Έτσι, δεν άργησε να μεταπηδήσει από την τηλεγραφική εταιρεία στην ραγδαία αναπτυσσόμενη τότε βιομηχανία του σινεμά.

Λόγω των γνώσεών του, ξεκίνησε ως σχεδιαστής τίτλων και διάτιτλων στο παράρτημα του Λονδίνου της αμερικανικής εταιρείας παραγωγής, Famous Players-Lasky, μέσω της οποίας πραγματοποιούσε παραγωγές η  Paramount Pictures, στα Islington Studios.

Λίγα χρόνια μετά, η εταιρεία αποσύρθηκε από το Λονδίνο και ο ίδιος προσελήφθη από τον παραγωγό Μάικλ Μπάλκον. Εκείνος ίδρυσε αργότερα μία εταιρεία με την επωνυμία Gainsborough Pictures.

Χρειάστηκαν να περάσουν πέντε χρόνια, μέχρι ο νεαρός Άλφρεντ να σταθεί πίσω από την κάμερα και να καθίσει στην καρέκλα του σκηνοθέτη. Στο μεσοδιάστημα εργάστηκε άλλοτε ως σεναριογράφος, άλλοτε ως σκηνογράφος και βοηθός του σκηνοθέτη Γκράχαμ Κατς (1884 – 1958).

Για τα γυρίσματα μιας από τις ταινίες του, ο Άλφρεντ βρέθηκε στη Γερμανία, όπου παρακολούθησε γυρίσματα της ταινίας “The Last Laugh”, σε σκηνοθεσία του μεγάλου εξπρεσσιονιστή δημιουργού Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου (1888 – 1931). Εκεί πρωτομαγεύτηκε από την τεχνική και το ύφος του γερμανικού αυτού καλλιτεχνικού ρεύματος και επηρεάστηκε και ο ίδιος στην προσωπική του φιλμογραφία.

Το ντεμπούτο του Χίτσκοκ έγινε το 1922 με την κωμωδία “Number 13“, της οποίας τα γυρίσματα δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ για οικονομικούς λόγους. Οι ταινίες που ακολούθησαν ήταν το ίδιο άτυχες, μέχρι που το 1927, παρουσιάζει το θρίλερ “The Lodger: A Story of the London Fog” (“Ο Ενοικιαστής”). Κοινό και κριτικοί αποθεώνουν το φιλμ και το όνομά του αρχίζει να ακούγεται.

Την ίδια περίοδο ο Χίτσκοκ προσλαμβάνει υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων για να τον προωθήσει, νυμφεύεται την βοηθό του,  Άλμα Ρέβιλ, στο South Kensington του Λονδίνου και το 1928 αποκτούν τη μοναχοκόρη τους,  Πατρίσια. Από κει και πέρα τίποτα δεν ήταν ίδιο.

hitchcock-alfred-reville-alma-001-portrait_0Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ με τη σύντροφο και πιστή του συνεργάτιδα, Άλμα
lodger-entrance.jpg
Στιγμιότυπο του “Ενοικιαστή” (1927)
[“Απολαμβάνω να παίζω με το κοινό, σαν να ήταν πιάνο”.]
24_01
Στα γυρίσματα της “Rebecca” (1940).

Το 1929, ο Χίτσκοκ γυρίζει την – κατά πολλούς ιστορικούς – πρώτη ομιλούσα βρετανική ταινία, “Blackmail” και εισάγει μερικά από τα – μετέπειτα – συνήθη μοτίβα του. Aκολουθεί η ακμή τη βρετανικής περιόδου του, με κλασικές πλέον ταινίες, όπως: “The Man Who Knew Too Much” (1934), “The 39 Steps” (1935), “Sabotage” (1936) και το περίφημο “The Lady Vanishes” (1938). Την επόμενη χρονιά, σκηνοθετεί την τελευταία του ταινία στην Γηραιά Αλβιώνα και ο παραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ αρπάζει το μοναδικό του ταλέντο και το φέρνει στο Χόλιγουντ με ένα επταετές συμβόλαιο. 

H συναρπαστική “Rebecca” (1940), βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Δάφνη Ντι Μωριέ (1907 – 1989), αποτελεί την πρώτη του δημιουργία σε αμερικανικό έδαφος. Η ταινία σημείωσε μεγάλη επιτυχία και εκθειάστηκε από την Ακαδημία, η οποία τις έδωσε έντεκα υποψηφιότητες για Όσκαρ από τις οποίες κέρδισε τις δύο (Καλύτερης Ταινίας – είναι η μόνη της φιλμογραφίας του Χίτσκοκ με το βραβείο αυτό – και Καλύτερης Ασπρόμαυρης Φωτογραφίας). Ο Χίτσκοκ απέσπασε την πρώτη του υποψηφιότητα για το Όσκαρ Σκηνοθεσίας και χωρίς να επαναπαυθεί, έβαλε μπρος για τις επόμενες.

Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου, ο πολυπράγμων σκηνοθέτης γύρισε ποικίλων ειδών ταινίες, αλλά και ταινίες μικρού μήκους και ντοκυμανταίρ με θέμα το Ολοκαύτωμα και γαλλόφωνες προπαγανδιστικές ταινίες υπέρ της εξορισμένης Ελεύθερης Γαλλίας του Σαρλ ντε Γκωλ. Στο δεύτερο μισό της ίδιας δεκαετίας, παρουσιάζει έξοχες δημιουργίες, όπως το “Spellbound” (1945) και το “Notorious” (1946) με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν να πρωταγωνιστεί και στις δύο.

Η φήμη του εκτοξεύεται μέσα στην επόμενη δεκαετία με αριστουργηματικές ταινίες, όπως: “Strangers on a Train” (1951), “Dial M for Murder” και “Rear Window” (1954), το remake του “The Man Who Knew Too Much” (1956), “Vertigo” (1958) – έχει αναδειχθεί καλύτερη ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου από πολλές επίσημες ψηφοφορίες – και το “North by Northwest” (1959) με τον Κάρι Γκραντ.

020-rear-window-theredlist
Στα απαιτητικά γυρίσματα του Rear Window (1954) με το πελώριο σκηνικό και το σκαμμένα δάπεδο (!)

Εκείνα τα χρόνια, ο Μάστερ του Σασπένς είχε ήδη μαζέψει τέσσερις υποψηφιότητες για το Όσκαρ Σκηνοθεσίας, οι ταινίες του είχαν αναδείξει δημοφιλείς πρωταγωνιστές, είχε συνεργαστεί με καταξιωμένους συγγραφείς και οπερατέρ και είχε εισάγει καινοτόμες τεχνικές και είχε φέρει εις πέρας μεγαλεπήβολα και δύσκολα projects.

Άλλη μία ευφυής κίνηση ήταν το πέρασμά του στη μικρή οθόνη, η οποία τότε πολιορκούσε την κυριαρχία του κινηματογράφου και σε μεγάλο βαθμό την είχε κατατροπώσει. Τον Οκτώβριο του 1955 προβάλλεται στην τηλεόραση το πρώτο επεισόδιο της μακρόβιας σειράς μυστηρίου και τρόμου, “Alfred Hitchcock Presents” (1955-1962).

Η εκπομπή με την χαρακτηριστική εισαγωγή και πλειάδα διάσημων πρωταγωνιστών να παρελαύνουν στα αυτοτελή επεισόδιά της, άφησε εποχή και οδήγησε αργότερα στην γέννηση του “Psycho” (“Ψυχώ”) (1960). Ο αυτού μεγαλειότης Άλφρεντ εμφανιζόταν ως αφηγητής στην έναρξη κάθε ιστορίας, ενώ υπήρξε και σκηνοθέτης και παραγωγός πολλών επεισοδίων. “Good evening”….

Alfred-Hitchcock-Presents

Alfred Hitchcock Presents Intro…

[“Όλοι τρελαινόμαστε λιγάκι μερικές φορές”…]
Libraries-Team_Images-url-12_2.sflb_.jpg
Καθυστερείστε, αν τολμάτε…

Έπειτα από τις ακριβές και χρωματιστές παραγωγές των 50’s, ο Χίτσκοκ αποφασίζει να πλάσει κάτι πιο καινούριο, πλησιέστερο στην τηλεοπτική αισθητική που είχε ξεκινήσει να υπερισχύει, αλλά και να βάλει ένα υψηλού κινδύνου στοίχημα με τον εαυτό του και τους θεατές, που τόσο λάτρευε να βασανίζει… Συνεπαρμένος από το το βιβλίο “Psycho” του Ρόμπερτ Μπλοκ (1917 – 1994), αγοράζει τα δικαιώματα και βάζει μπροστά το ριψοκίνδυνο σχέδιό του.

Χωρίς να προσλάβει κάποιο από τα γνωστά αστέρια της εποχής, χωρίς το φανταχτερό technicolor και τα παχυλά budget, ξεκινάει μία ασπρόμαυρη ταινία τρόμου και φρίκης με πολύ χαμηλό προϋπολογισμό κι ένα ευέλικτο επιτελείο τεχνικών με τηλεοπτική εμπειρία. Η γέννηση του “Psycho” είναι γεγονός.

Η σκοτεινή ιστορία του Νόρμαν Μπέιτς (Άντονι Πέρκινς) και της μητέρας του…έκανε πάταγο. Ουρές στήνονταν στα ταμεία του κινηματογράφου και φυσικά εγκαίρως, γιατί η διαφημιστική καμπάνια με τον αυστηρό σκηνοθέτη να δείχνει το ρολόι του και να προειδοποιεί, δεν άφηνε πολλά περιθώρια. Δίχασε τους κριτικούς μα σίγουρα ενθουσίασε πολλούς και άλλη μία καινούρια λαμπρή σελίδα άνοιγε για την πορεία της 7ης Τέχνης και την εξέλιξή της.

Η ταινία απέσπασε τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ (μεταξύ των οποίων και στην κατηγορία της Σκηνοθεσίας), κέρδισε Χρυσή Σφαίρα Β’ Γυναικείου Ρόλου η Τζάνετ Λι και ακόμη και σήμερα συγκαταλέγεται στις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών.

Εν συνεχεία, τα “Πουλιά” (1963) επανέλαβαν μία σχεδόν ισάξια επιτυχία, αλλά από κει και πέρα άρχισε η κάμψη της καριέρας του “Αρχιτέκτονα τους Σασπένς”. Ειδικότερα από το “Torn Curtain” (1966) καμία νέα δημιουργία του δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις των θεατών και στην ίδια του την αξία. Εξαίρεση αποτελεί το “Frenzy” (1972), η μόνη χιτσκοκική ταινία χαρακτηρισμένη ως Ακατάλληλη, η οποία γυρίστηκε στην Αγγλία.

Ο Χίτσκοκ είχε γυρίσει στον τόπο του εγκλήματος… Τέσσερις υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα απέσπασε αυτή η “ενοχλητική”, όπως την είχε χαρακτηρίσει η κόρη του, ταινία.

Οι τίτλοι τέλους έπεσαν με το “Family Plot” (1976), σε σενάριο του βραβευμένου Έρνεστ Λέμαν (1915 – 2005).

Ο Χιτς, όπως τον αποκαλούσαν μερικοί, δεν κέρδισε ποτέ του Όσκαρ, όπως και αρκετά άλλα βαρύγδουπα βραβεία. Το 1968 η Ακαδημία του απένειμε ένα τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο της καριέρας του, ενώ δεν είχε καν αποσυρθεί ακόμη. H Βενετία και οι Κάννες δεν τον βράβευσαν ποτέ αν και οι ταινίες του είχαν φτάσει σε ποικίλων κατηγοριών υποψηφιότητες.

Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ παραλαμβάνει το Τιμητικό Όσκαρ της Ακαδημίας, λέγοντας απλώς “Ευχαριστώ”.

Παρ’ όλο τον εμπορικό χαρακτήρα της κυρίαρχης φιλμογραφίας του, ο Άλφρεντ Χίτσκοκ έχει μελετηθεί, αναλυθεί και δεχθεί διθυραμβικά σχόλια και κριτικές από θεατές και ειδικούς του κινηματογράφου όσο λίγοι σκηνοθέτες. Ακόμη και οι ριζοσπαστικοί, επαναστάτες της Νουβέλ Βαγκ θαύμαζαν τα έργα του και αναφέρονταν σε αυτά. Χαρακτηριστικά, ο ίδιος ο Φρανσουά Τρυφφώ τού είχε πάρει συνεντεύξεις, όπου μακροσκελώς μιλούσαν για το σύνολο του έργου του.

Σε πολλές ψηφοφορίες μεταξύ ειδικών, ιστορικών και κριτικών κινηματογράφου ο Βρετανός auteur έχει επανειλημμένως αναδειχθεί Κορυφαίος Σκηνοθέτης του Κινηματογράφου και ολόκληρες γενιές από κινηματογραφιστές έχουν επηρεαστεί και εμπνευστεί από αυτόν και την παρακαταθήκη που άφησε.

Στις 29 Απριλίου του 1980, από νεφρική ανεπάρκεια, ο πολυσχιδής, παραγωγικός, αξεπέραστος Δάσκαλος με την μυστηριώδη του περσόνα, πέρασε στο αγαπητό του σκοτάδι για πάντα και το έργο του στο αιώνιο φως…

web-hitchcock-2-getty.jpg

[Apodyoptis_special: #4 Πράγματα που δεν ξέρατε για τον Χιτς:]
  • Στα παιδικά του χρόνια ήταν υποχρεωμένος να στέκεται μπροστά στο κρεββάτι της μητέρας του και να της εξιστορεί κάθε μέρα τα νέα του.
  • Στα γυρίσματα, συνήθιζε μόλις τελείωνε το τσάι του, να πετάει χωρίς διακριτικότητα το φλιτζάνι με το πιατάκι του πίσω από τον ώμο του.
  • Είχε δηλώσει, πως ο Λουίς Μπουνιουέλ είναι ο καλύτερος σκηνοθέτης του κόσμου.
  • Η αγαπημένη του προσωπική του ταινία ήταν το “Shadow of a Doubt” (1943).

Κράτα το

Κράτα το

συλλογική μνήμη -ιστορία

H «Συνοικία το όνειρο» και ο εφιάλτης του μετεμφυλιακού κράτους

ΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

πηγή:  ΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΑΡΧΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • 10 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2017danispapav@imerodromos.gr

Αύγουστος 1961. Το μετεμφυλιακό καθεστώς βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση σοκ, μετά το εκπληκτικό ποσοστό της ΕΔΑ (24%) στις εκλογές του 1958. Η κυβέρνηση της ΕΡΕ, υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ακολουθεί μια πολιτική δύο όψεων. Απ’ τη μια, συνεχίζει τις (πάσης φύσεως) διώξεις των αριστερών, και απ΄την άλλη, προσπαθεί να δημιουργήσει μια εικόνα επίπλαστης ανάπτυξης, κυρίως μέσω της προώθησης του «καταναλωτισμού».

Το μέγεθος του πανικού, που διακατείχε την άρχουσα τάξη, εξαιτίας της μεγάλης ανόδου της Αριστεράς, λίγα χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου, εκδηλώνεται, λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του ΄61, στις εκλογές «Βίας και Νοθείας».

Εξάλλου, ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, δήλωσε αργότερα (με προφανή σκοπό να αποφύγει τις ευθύνες του): «Μετά τις εκλογές του 1958, που έφεραν την ΕΔΑ δεύτερο κόμμα, είχε δημιουργηθεί μια εύλογη ανησυχία στα Ανάκτορα και σε ορισμένους στρατιωτικούς κύκλους. Και είχε γίνει η σκέψις, εν όψει νέων εκλογών, να ασκηθή ψυχολογική πίεσις επί των κομμουνιστών για να συμπτυχθή η δύναμίς των. Τα ανόητα αυτά σχέδια τα κατήρτιζαν μυστικές υπηρεσίες εν αγνοία της κυβερνήσεώς μου”.

Θεωρήσαμε σκόπιμο να περιγράψουμε σε αδρές γραμμές το πολιτικό περιβάλλον, τον Αύγουστο του 1961, για να έχει ο αναγνώστης υπόψιν του το φόντο της ιστορίας που θα πούμε παρακάτω. Της περιπέτειας της ταινίας «Συνοικία το όνειρο», μιας από τις σημαντικότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.

Συντελεστές λοιπόν της ταινίας ήταν:

Σκηνοθέτης: Αλέκος Αλεξανδράκης

Σεναριογράφοι: Τάσος Λειβαδίτης και Κώστας Κοτζιάς

Υπεύθυνος φωτογραφίας: Δήμος Σακελλαρίου

Σκηνικά: Τάσος Ζωγράφος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρωταγωνιστές: Αλέκος Αλεξανδράκης, Μάνος Κατράκης, Αλίκη Γεωργούλη, Αλέκα Παΐζη, Σαπφώ Νοταρά, Αλέκος Πέτσος.

Ο Αλέκος Αλεξανδράκης, γνωστός ήδη πρωταγωνιστής του θεάτρου και του κινηματογράφου, αποφασίζει με τη σύντροφο του, Αλίκη Γεωργούλη, επίσης γνωστή ηθοποιό, να κάνει μια ταινία, που θα έσπαζε την ειδυλλιακή εικόνα της «χαρούμενης» και «ευημερούσας» Ελλάδας και θα αναφερόταν στην άλλη όψη της πραγματικότητας, της πραγματικότητας που ζούσαν χιλιάδες άνθρωποι στις παραγκουπόλεις της Αθήνας, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα.

Το σενάριο της ταινίας,  που έγραψαν ο γνωστός ποιητής Τάσος Λειβαδίτης και ο επίσης γνωστός συγγραφέας,  Κώστας Κοτζιάς, όπως και η σκηνοθετική σύλληψη  του Αλεξανδράκη, είχαν σαφέστατες επιρροές από το ρεύμα του «ιταλικού νεορεαλισμού», που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο.

Δυο λόγια για την υπόθεση της ταινίας:

Σε μια γειτονιά της Αθήνας, κάτω από τον λόφο του Φιλοπάππου, κοντά στα Άνω Πετράλωνα (λατομείο παλιότερα), γνωστή με την ονομασία Ασύρματος, παρακολουθούμε τον αγώνα των ανθρώπων, κάτω από άθλιες συνθήκες, να επιβιώσουν, να ξεφύγουν από τη μιζέρια.

Το θέμα της ταινίας, αλλά και οι συντελεστές της, όλοι «μπλεγμένοι» με την Αριστερά, προκαλούν την αντίδραση του καθεστώτος, που εκδηλώνεται με πολλές μορφές.

Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, εμφανίζονται παρακρατικοί, τραμπούκοι, που προσπαθούν να διακόψουν τα γυρίσματα, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε όχι.

Μετά την «Οδύσσεια» των γυρισμάτων, η ταινία περνάει από τα «σαράντα κύματα» της λογοκρισίας. Κατά σειρά:

Περνάει από την επιτροπή προληπτικής λογοκρισίας, στη συνέχεια περνάει από την ειδική επιτροπή για τη χορήγηση άδειας «γυρίσματος», κατόπιν περνάει (για δεύτερη φορά) από την επιτροπή ελέγχου του υπουργείου, για να πάρει άδεια προβολής, και τέλος περνάει και από την επιτροπή ελέγχου κινηματογραφικών ταινιών του υπουργείου για να πάρει άδεια προβολής στο Φεστιβάλ της Βενετίας!

Εννοείται ότι σε κάθε βήμα, σε κάθε επιτροπή, έπεφτε και το ανάλογο «πετσόκομμα» της ταινίας, σε τέτοιο βαθμό, που ο Αλεξανδράκης δήλωσε: «Από τη στιγμή που κόπηκε, δεν με αφορά»…

Ωστόσο, οι περιπέτειες της ταινίας, δεν τέλειωσαν εκεί.

Σκηνή από την ταινία «Συνοικία το όνειρο» όπου ακούγεται ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης να τραγουδάει συγκλονιστικά το τραγούδι «Βρέχει στη φτωχογειτονιά», σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και στίχους του Τάσου Λειβαδίτη. 

Μετά τον σφαγιασμό από τη λογοκρισία, η ταινία πήρε την άδεια προβολής και η πρώτη προβολή ορίστηκε για τις 3 Αυγούστου, στον κινηματογράφο «Ράδιο Σίτυ».

Εκείνη την ημέρα, στις 11 το πρωί, το «Ράδιο Σίτυ» ήταν κατάμεστο, από εκπροσώπους του καλλιτεχνικού κόσμου, εκπροσώπους ξένων πρεσβειών, δημοσιογράφους. Όμως, λίγα λεπτά μετά την έναρξη, η προβολή διακόπτεται και η αίθουσα βυθίζεται στο σκοτάδι…

Ιδού, πως παρουσιάζει τα γεγονότα, η (υπεράνω πάσης υποψίας) «Καθημερινή», της 4ης Αυγούστου 1961:

«Είχε ήδη αρχίσει η δοκιμαστική προβολή της εις τω «Ράδιο-Σίτυ» ενώπιον κριτικών τού κινηματογράφου, ξένων μορφωτικών ακολούθων, αντιπροσώπων τού Τύπου και γνωστών ηθοποιών, όταν κατέφθασαν αστυνομικά όργανα τού ΙΣΤ΄ τμήματος και εκτελούντα διαταγάς απηγόρευσαν τήν προβολήν της ταινίας. Οι παριστάμενοι διεμαρτυρήθησαν ζωηρώς. Ο ζωηρότερον διαμαρτυρηθείς ηθοποιός κ. Αλέκος Λειβαδίτης συνελήφθη και ωδηγήθη εις τό τμήμα αφεθείς ακολούθως ελεύθερος. Τελικώς οι αστυνομικοί εξέβαλον εκ τής αιθούσης τούς προσκληθέντας εις τήν προβολήν. Τό περίεργον είναι ότι η ταινία αυτή, δεν φαίνεται να παρουσιάζη κανένα προκλητικό στοιχείον καμμιάς φύσεως και δεν περιέχει ούτε άσεμνες σκηνές, ούτε προπαγανδιστικές, και πολλοί που τήν έχουν δη, έχουν πιστοποιήσει ότι πρόκειται απλώς περί ταινίας «ιταλικού τύπου», με ήρωας αλήτας που ζουν σε φτωχογειτονιά. Αλλά οι αλήται αυτοί, γεμάτοι ανθρώπινα αισθήματα, σώζουν τήν ζωήν τής γρηάς που ξεκινούν για να ληστέψουν και μετανοούν για όλες τις κακές τους πράξεις και ακόμη και για τις κακές τους προθέσεις».

Πιο αναλυτική περιγραφή των γεγονότων κάνει μια άλλη εφημερίδα, η «Ελευθερία», την επομένη της επεισοδιακής προβολής:

Η ταινία προβλήθηκε στη συνέχεια, στην κουτσουρεμένη κόπια, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου απέσπασε τα βραβεία καλύτερης φωτογραφίας για τον Δήμο Σακελαρίου και δεύτερου ανδρικού ρόλου για τον Μάνο Κατράκη.

Επίσης, η Ένωση Ελλήνων Κριτικών έδωσε τα βραβεία πρώτου ανδρικού ρόλου στον Αλέκο Αλεξανδράκη και μουσικής στο Μίκη Θεοδωράκη.

Προβλήθηκε ακόμη στη Σοβιετική Ένωση (όπου πήρε το βραβείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Μόσχας), στην Ουγγαρία, τη Βουλγαρία, με μεγάλη επιτυχία.

Στην Ελλάδα η ταινία προβλήθηκε μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αφού η προβολή της στην υπόλοιπη χώρα απαγορεύθηκε… 

Άρθρα " ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΓΝΩΜΗΣ",Πολιτισμός

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Κοινωνική και Οικονομική Ανάπτυξη μέσω της Ανάδειξης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Μιχάλης Γ. Χρηστάκης, Μ.Α., Ph.D.
   email: christakismichalis2@gmail.com

Συνοπτικά
Το παρόν άρθρο αναδεικνύει την αναγκαιότητα για χάραξη Στρατηγικού Προγραμματισμού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού για τον Πολιτισμό από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς αυτή η προσέγγιση ενισχύει πολλαπλασιαστικά την τοπική κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.
Η προσπάθεια για την ενσωμάτωση της διάστασης του Πολιτισμού στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και προγραμματισμό γίνεται ολοένα και πιο έντονη σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Αυτό γίνεται πλέον απαιτητό και στο Περιφερειακό και Δημοτικό επίπεδο, καθώς ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ιδιαίτερα κομβικός. Η τοπική πολιτιστική κληρονομιά και η ιστορική παράδοση πρέπει να συνδυαστούν μαζί με τις άλλες υφιστάμενες υποδομές σε τοπικό επίπεδο, ώστε να συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου. Στόχος είναι η τοπική κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη -που θα προκύψει ως αποτέλεσμα αυτής της νέας προσέγγισης- να αναδεικνύει την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής με σεβασμό στην τοπική ιστορία και παράδοση.
Η τοπική αυτοδιοίκηση οφείλει να καθορίσει το όραμα της για τον πολιτισμό στην περιοχή αρμοδιότητάς της και να το εντάξει στον ευρύτερο Στρατηγικό Προγραμματισμό και Επιχειρησιακό Σχεδιασμό της. Η Ιστορία, τα Μνημεία, οι Παραδοσιακοί Οικισμοί, τα Τοπόσημα, οι Ανασκαφές, τα Μουσεία, οι Βιβλιοθήκες, οι Εκδηλώσεις και οι Θεσμοί για τον Πολιτισμό της περιοχής πρέπει να ενταχθούν σε μια ενιαία προσέγγιση και όραμα για τον Πολιτισμό από την αυτοδιοικητική αρχή. Αυτό θα οδηγήσει σταδιακά στην καθιέρωση μιας ενιαίας Πολιτιστικής Ταυτότητας για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής με τρόπο που να τους μετατρέπει σε μετόχους και πολλαπλασιαστές αυτής, συμβάλλοντας στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου.

Πολιτιστική Πολιτική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση
Η διαμόρφωση διεθνών πολιτικών για τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά, η ίδρυση αντίστοιχων διεθνών οργανισμών, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον πολιτισμό, και η εθνική πολιτική για τον πολιτισμό είναι στοιχεία που όλα μαζί οδηγούν στην αναγκαιότητα μιας ενιαίας προσέγγισης στον τομέα του πολιτισμού και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Περιφέρεια, Δήμοι). Είναι προφανές ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση διαθέτει την εγγύτητα, την αμεσότητα και τη γνώση, αλλά γνωρίζει και την πρέπουσα χρήση, όπως και την αρμόζουσα διασύνδεση όλων των πολιτιστικών στοιχείων και μνημείων κάθε τύπου, που χρειάζονται ενιαία προσέγγιση και σχεδιασμό για τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά σε μια περιοχή.
Η έννοια της Πολιτιστικής Ανάπτυξης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση γίνεται ιδιαίτερα έντονη με το τέλος της χιλιετίας, όταν αρχίζει και διαμορφώνεται μια έντονη παρουσία της στα πολιτιστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και εντονότερα προς το τέλος της, είχαμε ένα πλήθος δράσεων και ενεργειών από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στον τομέα του πολιτισμού με διακριτό αποτέλεσμα.
Ειδικότερα, η ανάπλαση ιστορικών κέντρων πόλεων, η ίδρυση ιστορικών και λαογραφικών μουσείων, η καθιέρωση εορταστικών εκδηλώσεων με την θεσμοθέτησή τους, η ανάδειξη τοπόσημων σε πολλές περιοχές, η σηματοδότηση πολιτιστικών διαδρομών, η σύνδεση του σχεδιασμού για το περιβάλλον με τον πολιτισμό σε τοπικό επίπεδο, η ανάδειξη των τοπικών παραδοσιακών επαγγελμάτων, η αναβίωση και ο εκσυγχρονισμός παλαιών εορτών και εθίμων είναι μια ενδεικτική αναφορά στο πλήθος των ενεργειών και δράσεων, που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από τις τοπικές αρχές.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση προχώρησε στην πράξη έναν σχεδιασμό που επιδίωκε την κοινωνική και την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής μέσα από την ανάδειξη και αξιοποίηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η ποσοτική και υλική ανάπτυξη διευρύνθηκαν προς την κατεύθυνση της κοινωνικής ανάπτυξης με τη διαμόρφωση και υλοποίηση πολιτιστικής πολιτικής. Αυτό ήταν και το χρέος των αυτοδιοικητικών αρχών (κυρίως των Δήμων), να παρέμβουν και στον τομέα του πολιτισμού και να αναλάβουν την ευθύνη για την προώθηση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων και την εξασφάλιση των πολιτιστικών δικαιωμάτων των πολιτών τους απέναντι στα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς, της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της καθημερινότητας των πολιτών μέσα από τα τοπικά ήθη και έθιμα.
Επιχειρώντας να οριοθετήσουμε την έννοια Πολιτιστική Πολιτική για την Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορούμε να αναφέρουμε ότι είναι: ‘Η ανάδειξη της δημόσιας αξίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, της καλλιτεχνικής δημιουργίας, και της παράδοσης της καθημερινότητας κάθε τόπου. Αυτά τα τρία στοιχεία του τοπικού πολιτισμού αξιοποιούνται σε ένα ενιαίο στρατηγικό σχεδιασμό ενεργειών και δράσεων με τη μορφή τοπικής πολιτιστικής πολιτικής. Στόχος είναι η σταδιακή καθιέρωση μιας τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας, που να διευκολύνει και να οδηγεί στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου.’ Αυτό όμως είναι μόνο η αρχή.

Στρατηγικός Σχεδιασμός για τον Πολιτισμό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Η υλοποίηση του οράματος της Πολιτιστικής Πολιτικής αναδεικνύει τον κομβικό ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και στην πράξη θα οδηγήσει στην προσέλκυση επενδύσεων και επισκεπτών, που θα συμβάλουν στην κοινωνική ανάπτυξη και τη δημιουργία εξειδίκευσης και απασχόλησης. Βέβαια, χρειαζόμαστε μια σειρά από ενέργειες και ειδική προετοιμασία για τη διαμόρφωση πολιτιστικής πολιτικής σε τοπικό επίπεδο για την Περιφέρεια ή το Δήμο.
Συγκεκριμένα, τα στάδια που θα πρέπει να ακολουθήσουμε για την ωρίμανση πολιτιστικής πολιτικής με σχεδιασμό και υλοποίηση με διακριτά μέσα και πόρους είναι:
•    Η Πολιτιστική Πολιτική να αποτελέσει προτεραιότητα πολιτικού, κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα για την αυτοδιοικητική αρχή.
•    Η αποτύπωση του τοπικού οράματος για τον πολιτισμό σε συνδυασμό με το ευρύτερο πολιτικό όραμα για την ανάπτυξη της περιοχής.
•    Η πολιτική απόφαση για τη διάθεση του κατάλληλου και ειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
•    Η καταγραφή και συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων για το Στρατηγικό Σχεδιασμό και Επιχειρησιακό Προγραμματισμό στον τομέα του πολιτισμού.
•    Η οριοθέτηση στόχων και δεικτών μέτρησης επιτυχίας (επισκέπτες, κόστος, δημοσιότητα, πρωτοτυπία, χορηγίες κ.ά.).
•    Ο καθορισμός του ύψους των οικονομικών πόρων που θα διατεθούν για την υλοποίηση του προγραμματισμού στον τομέα του πολιτισμού.
•    Ο χρονικός προγραμματισμός υλοποίησης ενεργειών και δράσεων.
•    Η εμπλοκή των τοπικών κοινωνικών εταίρων, συλλογικοτήτων, ενώσεων και άλλων στην κοινή προσπάθεια.
Να σημειωθεί ότι κομβικό στοιχείο της επιτυχίας είναι η αξιοποίηση όλων των πόρων και μέσων που διαθέτει η περιοχή, όπως και η ανάδειξη του συνόλου των στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς, της καλλιτεχνικής δημιουργίας και των χαρακτηριστικών στοιχείων της καθημερινότητας της περιοχής (ήθη και έθιμα, τοπικά προϊόντα κ.ά.). Όλα αυτά μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε και ως πολιτιστικούς πόρους της περιοχής.

Παραδειγματικές Αναφορές Πολιτιστικής Πολιτικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Η υλοποίηση τοπικής πολιτιστικής πολιτικής στην τοπική αυτοδιοίκηση εκτείνεται σε ένα ιδιαίτερα ευρύ πεδίο θεμάτων και δράσεων. Ακολουθεί μια συνοπτική αναφορά σε ενδεικτικά παραδείγματα:
•    Ελληνικά Μνημεία και Χώροι Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η εγγραφή στον κατάλογο των μνημείων και χώρων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός για την πολιτιστική προβολή μιας περιοχής σε παγκόσμιο επίπεδο. Χρειάζεται πολύ καλός συντονισμός μεταξύ Υπουργείου Πολιτισμού και Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την επίτευξη αυτού του στόχου. Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί 18 μνημεία και χώροι από την Ελλάδα στον κατάλογο αυτόν. Ξεκινώντας το 1986 με την ένταξη του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα, στις Βάσσες της Αρκαδίας, το 1987 προστέθηκε ο Αρχαιολογικός Χώρος της Ακρόπολης και των Δελφών, το 1988 η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, τα Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά Μνημεία της Θεσσαλονίκης, το Ιερό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο, τα Μετέωρα και το Άγιο Όρος – Άθως, το 1989 ο Αρχαιολογικός Χώρος του Μυστρά και της Ολυμπίας, το 1990 ο Αρχαιολογικός Χώρος της Δήλου, η Μονή Δαφνιού, η Μονή Οσίου Λουκά και η Νέα Μονή Χίου, το 1992 ο Αρχαιολογικός Χώρος του Ηραίου της Σάμου, το 1996 ο Αρχαιολογικός Χώρος των Αιγών, στη Βεργίνα της Μακεδονίας, το 1999 οι Αρχαιολογικοί Χώροι των Μυκηνών και της Τίρυνθας, το Ιστορικό Κέντρο (Χώρα), με τη Μονή Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο, το 2007 η Παλαιά Πόλη της Κέρκυρας, και το 2016 ο Αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων στην περιοχή της Καβάλας.
•    Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Αυτή είναι μια πόλη που ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για ένα έτος στη διάρκεια του οποίου της δίνεται η ευκαιρία να επιδείξει την πολιτιστική της ζωή και ανάπτυξη. Αρκετές πόλεις στην Ευρώπη έχουν αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα για να αναδιαμορφώσουν την πολιτιστική τους πολιτική, να βελτιώσουν την εικόνα τους, να ενισχύσουν τη δράση τους και συνεπώς να ενταχθούν στον πολιτιστικό χάρτη σε διεθνές επίπεδο. Έως το 2019, 60 πόλεις θα έχουν δεχθεί τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης (μέχρι το 2001 ονομαζόταν Πολιτιστική Πόλη της Ευρώπης). Είναι στην πράξη η πιο δημοφιλής πολιτιστική πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την Ελλάδα έχουν μέχρι σήμερα λάβει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, η Αθήνα το 1985 (ήταν η πρώτη), η Θεσσαλονίκη το 1997, και η Πάτρα το 2006. Το 2015 ξεκίνησε η διαδικασία για την επιλογή της επόμενης ελληνικής πόλης που θα λάβει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Οι υποψήφιες πόλεις που παρουσίασαν τους φακέλους τους ενώπιον της 12μελούς επιτροπής των εμπειρογνωμόνων από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και την Ελλάδα ήταν: Βόλος, Δελφοί, Ελευσίνα, Ιωάννινα, Καλαμάτα, Κέρκυρα, Λάρισα, Λέσβος, Μεσολόγγι, Πειραιάς, Ρόδος, Σαλαμίνα, Σάμος, Τρίπολη. Οι πόλεις που προκρίθηκαν για την επόμενη φάση πριν την οριστική επιλογή είναι: Ελευσίνα, Καλαμάτα, Ρόδος.
•    Παραδοσιακοί Οικισμοί. Οι οικισμοί αυτοί αποτελούν σημαντικό τμήμα της ελληνικής παράδοσης και κληρονομιάς. Παραδοσιακοί οικισμοί θεωρούνται οι οικισμοί που έχουν διατηρήσει αναλλοίωτη την εικόνα που είχαν στο παρελθόν, καθώς και τον τοπικό τους χαρακτήρα. Οι χαρακτηρισμένοι με νομοθετική ρύθμιση παραδοσιακοί οικισμοί στην χώρα μας ξεπερνούν τους 800. Περίπου 830 είναι οι παραδοσιακοί οικισμοί που έχουν χαρακτηριστεί με ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ. Με βάση ένα πρόγραμμα του ΕΟΤ για τους Παραδοσιακούς Οικισμούς του 1975, προχώρησε η συντήρηση και αναστήλωση σε ένα σύνολο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ολόκληρων οικισμών με στόχο την τοπική πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι: η Βάθεια στη Μάνη (Πελοπόννησος), τα Αμπελάκια στα Τέμπη, η Βυζίτσα και η Μακρυνίτσα στο Πήλιο (Θεσσαλία), το Νυμφαίο στη Φλώρινα (Δυτική Μακεδονία), τα Μεστά στη Χίο (Βόρειο Αιγαίο), η Οία στη Σαντορίνη (Νότιο Αιγαίο), το Πάπιγκο στα Βόρεια των Ιωαννίνων (Ήπειρο), το Φισκάρδο στην Κεφαλονιά (Ιόνια Νησιά). Η ανακήρυξη ενός οικισμού σε παραδοσιακό δημιουργούσε ιδιαίτερα πλεονεκτήματα στην προσέλκυση επενδύσεων για δόμηση και ανάπλαση, όπως και επισκεπτών τουριστών.
•    Αρχαιολογικοί Χώροι. Υπάρχει μεγάλος αριθμός αρχαιολογικών χώρων στη χώρα μας που είναι άμεσα συνδεμένοι με την ανάπτυξη της περιοχής, όπως η Ακρόπολη της Λίνδου στη Ρόδο, ο αρχαιολογικός Χώρος της Κνωσού και της Φαιστού στην Κρήτη, ο Αρχαιολογικός Χώρος της Νικόπολης στην Πρέβεζα, ο Αρχαιολογικός Χώρος της Πύλου και της Μεσσήνης στη Μεσσηνία κ.ά. Οι χώροι αυτοί που κάθε μέρα επεκτείνονται και προσελκύουν όλο και περισσότερους επισκέπτες δείχνουν το δρόμο για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της περιοχής.
•    Ιστορικά Τοπόσημα. Υπάρχουν περιοχές στη χώρα μας που είναι παγκόσμια γνωστές λόγω σημαντικών ιστορικών γεγονότων ακόμα και αν στη δική μας πραγματικότητα είμαστε στο αρχικό στάδιο αξιοποίησης των δυνατοτήτων που προσφέρονται για την μετατροπή τους σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Τέτοιες περιοχές είναι ο Μαραθώνας, η Σαλαμίνα με το Πέραμα, οι Θερμοπύλες, κ.ά. Αντίστοιχα, είναι τα σημεία όπου αναπτύχθηκε η Ιατρική στην αρχαιότητα π.χ. Επίδαυρος και Κως με τα Ασκληπιεία, η Σαμοθράκη με τον Αρχαιολογικό Χώρο και τα Θερμά Λουτρά κ.ά.
Αντίστοιχα μπορεί κανείς να μιλήσει για βυζαντινά και νεώτερα μνημεία, για βιομηχανική κληρονομιά, για μουσεία λαογραφικά και άλλα ειδικά σε συγκεκριμένα επαγγέλματα ή τέχνες, για ιστορικά αρχεία ή βιβλιοθήκες που έχουν γίνει σημείο αναφοράς για έρευνα, για αναβιώσεις εθίμων και φεστιβάλ που είναι πλέον θεσμοί κ.ά. Στην κατεύθυνση αυτή, ο Λευκός Πύργος στη Θεσσαλονίκη, το Κάστρο της Καβάλας, η ανάπλαση στο Βαρόσι (πρώην βιομηχανική περιοχή) και οι Καταρράκτες στην Έδεσσα, οι Μπαρουτόμυλοι της Δημητσάνας στην Αρκαδία, το Ιστορικό – Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας Μουσείο Κοζάνης, η Βικελαία Βιβλιοθήκη στο Ηράκλειο της Κρήτης, το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Κρήτης που είναι πολύ κοντά στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Κρήτης, το Μουσείο του Νίκου Καζαντζάκη στην Μυρτιά του Ηρακλείου, το Μουσείο Καπνού της Καβάλας, το Μουσείο Μαραθώνιου Δρόμου στο Μαραθώνα, το Διεθνές Ολυμπιακό Μουσείο του Αμαρουσίου, οι Γιορτές Παλαιάς Πόλης στην Ξάνθη, το Καρναβάλι της Πάτρας και του Ρεθύμνου, οι Γιορτές και τα έθιμα του Πάσχα στην Κέρκυρα, ο αλευροπόλεμος στο Γαλαξίδι, ο παραδοσιακός γάμος στην Ήπειρο είναι μόνο ελάχιστα από αυτά που μπορούμε να αναφέρουμε. Όλα αυτά είναι σημαντικά σημεία προσέλκυσης και ανάπτυξης σε κάθε τόπο με την πολιτιστική κληρονομιά, τα καλλιτεχνικά του δρώμενα και παραγωγή, τα ήθη και έθιμα του, που είναι ενσωματωμένα στην καθημερινότητά του, όπου μπορούμε να προσθέσουμε τη φύση, την παραγωγή και τη γαστρονομία κάθε τόπου.

Συνδυασμός Πολιτιστικής Ανάπτυξης και Οικονομίας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Η Στρατηγική για τον Πολιτισμό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι μια νέα προσέγγιση καθημερινότητας παραγωγής και κατανάλωσης με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά, στην καλλιτεχνική παραγωγή, στα ήθη και στα έθιμα ενός τόπου σε συνδυασμό και με σεβασμό με το περιβάλλον. Είναι ένας τρόπος αξιοποίησής τους με τη δημιουργία μιας νέας πολιτιστικής ταυτότητας που σέβεται τα πολιτιστικά δικαιώματα του πολίτη και των φορέων του, ως κατ΄ εξοχήν παραγωγών πολιτισμού. Είναι η δημόσια αξία και η κοινωνική ανάπτυξη που αυτή επιφέρει πέραν της οικονομικής μεγέθυνσης. Είναι ένας άλλος τρόπος παραγωγής και απασχόλησης, που οδηγεί σε ένα νέο πολιτικό όραμα κεντρικό και κυρίως τοπικό.
Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός για την Πολιτιστική Ανάπτυξη (από Περιφέρειες και Δήμους) πρέπει πλέον να περιλαμβάνει: α) τις αναπτυξιακές προοπτικές που διανοίγονται με την οικονομία του πολιτισμού και τις χρηματοδοτήσεις που την συνοδεύουν από τη χώρα μας και την Ε.Ε. σε αρχικό στάδιο, β) την αξιοποίηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, της καλλιτεχνικής παραγωγής, όπως και των τοπικών ηθών και εθίμων, και γ) τις δυνατότητες κοινωνικής ανάπτυξης και δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης και ειδίκευσης για το τοπικό εργατικό δυναμικό, που είναι σε θέση και μπορούν να ενσωματώσουν τις ΤΠΕ και να απευθυνθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις ενός ευρύτερου αγοραστικού – καταναλωτικού κοινού.

Η Πολιτιστική Πολιτική κι ο Στρατηγικός Σχεδιασμός για τον Πολιτισμό από την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελούν κομβικό σημείο ανάπτυξης για την τοπική κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Είναι η πολιτιστική ταυτότητα που ενσαρκώνει την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά, στην καλλιτεχνική δημιουργία και στα τοπικά ήθη και έθιμα. Είναι ευθύνη των αυτοδιοικητικών αρχών (κυρίως των Δήμων), να παρέμβουν και στον τομέα του πολιτισμού και να αναλάβουν την ευθύνη για την προώθηση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων και την εξασφάλιση των πολιτιστικών δικαιωμάτων των πολιτών τους.

Μιχάλης Γ. Χρηστάκης, Μ.Α., Ph.D.
Ειδικός Επιστήμονας Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ), Γενικός Γραμματέας Δήμου Διονύσου, Πολιτικός Επιστήμων- Διεθνολόγος
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης  “Κλεισθένης”

 

Κράτα το

Χωρίς κατηγορία

Η Γκερνίκα του Αιγαίου

Η Γκερνίκα του Αιγαίου:

Συγκλονιστική εικαστική παρέμβαση από σκιτσογράφο για τους πρόσφυγες στο Αιγαίο

Ένας Βούλγαρος σκιτσογράφος, ο Jovcho Savov «πατώντας» πάνω στη «Γκερνίκα» αποτύπωσε τη φρίκη του προσφυγικού δράματος στον υγρό τάφο του Αιγαίου.

Ενημέρωση Ειδήσεις Πληροφόρηση

Διαβάστε το συγκλονιστικό αντίο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

ΤΟ ΣΤΕΡΝΟ ΑΝΤΙΟ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: Ο βιρτουόζος του μαγικού ρεαλισμού

Διαβάστε το συγκλονιστικό αντίο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

 

Ένα πεζοποίημα του «Γκάμπο» όπως φώναζαν τον διάσημο συγγραφέα, θεωρείται το στερνό του αντίο προς φίλους και αγαπημένους αφού το έγραψε όταν έμαθε ότι χρειάζεται να δώσει την έσχατη των μαχών.

Διαβάστε την αποχαιρετιστήρια επιστολή του

….. «Αν ο Θεός ξεχνούσε για μια στιγμή ότι είμαι μια μαριονέτα φτιαγμένη από κουρέλια και μου χάριζε ένα κομμάτι ζωή, ίσως δεν θα έλεγα όλα αυτά που σκέφτομαι, αλλά σίγουρα θα σκεφτόμουν όλα αυτά που λέω εδώ. Θα έδινα αξία στα πράγματα, όχι γι’ αυτό που αξίζουν, αλλά γι’ αυτό που σημαίνουν. Θα κοιμόμουν λίγο, θα ονειρευόμουν πιο πολύ, γιατί για κάθε λεπτό που κλείνουμε τα μάτια, χάνουμε εξήντα δευτερόλεπτα φως. Θα συνέχιζα όταν οι άλλοι σταματούσαν, θα ξυπνούσα όταν οι άλλοι κοιμόνταν. Θα άκουγα όταν οι άλλοι μιλούσαν και πόσο θα απολάμβανα ένα ωραίο παγωτό σοκολάτα!

Αν ο Θεός μου δώριζε ένα κομμάτι ζωή, θα ντυνόμουν λιτά, θα ξάπλωνα μπρούμυτα στον ήλιο, αφήνοντας ακάλυπτο όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή μου. Θεέ μου, αν μπορούσα, θα έγραφα το μίσος μου πάνω στον πάγο και θα περίμενα να βγει ο ήλιος. Θα ζωγράφιζα μ’ ένα όνειρο του Βαν Γκογκ πάνω στα άστρα ένα ποίημα του Μπενεντέτι κι ένα τραγούδι του Σερράτ θα ήταν η σερενάτα που θα χάριζα στη σελήνη. Θα πότιζα με τα δάκρια μου τα τριαντάφυλλα, για να νοιώσω τον πόνο από τ’ αγκάθια τους και το κοκκινωπό φιλί των πετάλων τους…

Θεέ μου, αν είχα ένα κομμάτι ζωή… Δεν θα άφηνα να περάσει ούτε μία μέρα χωρίς να πω στους ανθρώπους ότι αγαπώ, ότι τους αγαπώ. Θα έκανα κάθε άνδρα και γυναίκα να πιστέψουν ότι είναι οι αγαπητοί μου και θα ζούσα ερωτευμένος με τον έρωτα.

Στους ανθρώπους θα έδειχνα πόσο λάθος κάνουν να νομίζουν ότι παύουν να ερωτεύονται όταν γερνούν, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι γερνούν όταν παύουν να ερωτεύονται! Στο μικρό παιδί θα έδινα φτερά, αλλά θα το άφηνα να μάθει μόνο του να πετάει. Στους γέρους θα έδειχνα ότι το θάνατο δεν τον φέρνουν τα γηρατειά αλλά η λήθη. Έμαθα τόσα πράγματα από σας, τους ανθρώπους… Έμαθα πως όλοι θέλουν να ζήσουν στην κορυφή του βουνού, χωρίς να γνωρίζουν ότι η αληθινή ευτυχία βρίσκεται στον τρόπο που κατεβαίνεις την απόκρημνη πλαγιά. Έμαθα πως όταν το νεογέννητο σφίγγει στη μικρή παλάμη του, για πρώτη φορά, το δάχτυλο του πατέρα του, το αιχμαλωτίζει για πάντα.Έμαθα πως ο άνθρωπος δικαιούται να κοιτά τον άλλον από ψηλά μόνο όταν πρέπει να τον βοηθήσει να σηκωθεί. Είναι τόσα πολλά τα πράγματα που μπόρεσα να μάθω από σας, αλλά δεν θα χρησιμεύσουν αλήθεια πολύ, γιατί όταν θα με κρατούν κλεισμένο μέσα σ’ αυτή τη βαλίτσα, δυστυχώς θα πεθαίνω.

Να λες πάντα αυτό που νιώθεις και να κάνεις πάντα αυτό που σκέφτεσαι. Αν ήξερα ότι σήμερα θα ήταν η τελευταία φορά που θα σ’ έβλεπα να κοιμάσαι, θα σ’ αγκάλιαζα σφιχτά και θα προσευχόμουν στον Κύριο για να μπορέσω να γίνω ο φύλακας της ψυχής σου. Αν ήξερα ότι αυτή θα ήταν η τελευταία φορά που θα σ’ έβλεπα να βγαίνεις απ’ την πόρτα, θα σ’ αγκάλιαζα και θα σού ‘δινα ένα φιλί και θα σε φώναζα ξανά για να σου δώσω κι άλλα. Αν ήξερα ότι αυτή θα ήταν η τελευταία φορά που θα άκουγα τη φωνή σου, θα ηχογραφούσα κάθε σου λέξη για να μπορώ να τις ακούω ξανά και ξανά. Αν ήξερα ότι αυτές θα ήταν οι τελευταίες στιγμές που σ’ έβλεπα, θα έλεγα «σ’ αγαπώ” και δεν θα υπέθετα, ανόητα, ότι το ξέρεις ήδη. Υπάρχει πάντα ένα αύριο και η ζωή μας δίνει κι άλλες ευκαιρίες για να κάνουμε τα πράγματα όπως πρέπει, αλλά σε περίπτωση που κάνω λάθος και μας μένει μόνο το σήμερα, θα ΄θελα να σου πω πόσο σ’ αγαπώ κι ότι ποτέ δεν θα σε ξεχάσω.

Το αύριο δεν το έχει εξασφαλίσει κανείς, είτε νέος είτε γέρος. Σήμερα μπορεί να είναι η τελευταία φορά που βλέπεις τους ανθρώπους που αγαπάς. Γι’ αυτό μην περιμένεις άλλο, κάν’ το σήμερα, γιατί αν το αύριο δεν έρθει ποτέ, θα μετανιώσεις σίγουρα για τη μέρα που δεν βρήκες χρόνο για ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα φιλί και ήσουν πολύ απασχολημένος για να κάνεις πράξη μια τελευταία τους επιθυμία. Κράτα αυτούς που αγαπάς κοντά σου, πες τους ψιθυριστά πόσο πολύ τους χρειάζεσαι, αγάπα τους και φέρσου τους καλά, βρες χρόνο για να τους πεις «συγνώμη”, «συγχώρεσέ με”, «σε παρακαλώ”, «ευχαριστώ” κι όλα τα λόγια αγάπης που ξέρεις. Κανείς δεν θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις. Ζήτα απ’ τον Κύριο τη δύναμη και τη σοφία για να τις εκφράσεις. Δείξε στους φίλους σου τι σημαίνουν για σένα.”

Κοινωνικά Δικαιώματα,Φιλοσοφία Ψυχολογία Γνωσιολογία

Γολγοθάς: η ρήξη με το μηδέν

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου. Δρ. Θεολογίας, εκπαιδευτικός, αρχισυντάκτης του περιοδικού Σύναξη

Γολγοθάς: η ρήξη με το μηδέν

Γολγοθάς σημαίνει ανηφόρα προς το μηδέν. Σημαίνει ότι μαζεύεις όλη σου τη δύναμη για να σηκώσεις το ένα σου γόνατο, κατόπιν το άλλο γόνατο, ξανά το πρώτο, και πάει λέγοντας, αλλά προς τι; Μαρτυρικός δρόμος, προς μαρτυρικό εκμηδενισμό. Η μαστίγωση καθοδόν είναι ανυπόφορη, το βάρος του σταυρού συντριπτικό, κι όμως, τα πιο αβάσταχτο στην υπόθεση του Γολγοθά είναι μάλλον κάτι άλλο: Η εγκατάλειψη! Λεπτό με λεπτό, θα στραγγίξεις από τις δυνάμεις σου, γιατί απομένεις ολομόναχος, εσύ και τα σωθικά σου. Στον Γολγοθά η εξουσία και οι δωσίλογοί της (πολιτικά και θρησκευτικά αποβράσματα σε αγαστή διαπλοκή) λυσσομανούν να ξε-κάνουν τον άνθρωπο, να τον σύρουν, δηλαδή, σε κατάσταση μη-ανθρώπινη: στον απόλυτο ατομισμό. Σε κανονικές συνθήκες ο άνθρωπος δεν είναι μονάχα τα χημικά στοιχεία που τον απαρτίζουν. Είναι οι σχέσεις του, και οι άλλοι είναι όροι της ύπαρξής του – όχι ψιμύθια πάνω σ’ αυτήν. Στον Γολγοθά, λοιπόν, σε υψώνουν έτσι που να σπάσουν όλοι σου δεσμοί: να μη μπορείς να αγγίξεις τίποτα, να μη μπορεί να σε αγγίξει κανένας. Ανάμεσα σε σένα και στους άλλους το ύψος, αλλά όχι μόνο. Κρατά μακριά σου τους φίλους ο τρόμος, τους σώφρονες το κέρδος, τους αξιοπρεπείς ο νόμος. Συνέχεια ανάγνωσης Γολγοθάς: η ρήξη με το μηδέν →

Χωρίς κατηγορία

Μονόδρομος εμπορευματοποίησης η βιωσι­μότητα του Μεγάρου Χορού;

«ΔΊΚΤΥΟ»: ΤΕΤΕΛΕΣΜΈΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΊ Η ΔΗΜΟΤΙΚΉ ΑΡΧΉ

μεγαρο χορου
Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Καλαμάτα του δημάρχου Παν. Νίκα, με τη συμμετοχή μόνο της παράταξης του, υπηρεσιακών παρα­γόντων, καθώς και εκπροσώπων της μελετητικής εταιρείας ΡΙanet, της Εθνικής Τράπεζας και της Costa Navarino , με θέμα τη μελέτη βιωσι­μότητας του Μεγάρου Χορού. Η δημοτική αρχή προσπαθεί να δημιουργήσει το περιβάλλον ώστε η επιλογή μιας προαποφασισμένης λύσης να εμφανίζεται ως προϊόν .. μελέτης και μονόδρομος. Έχουμε εμπειρία από τις μελέτες του κ.Νίκα… . Αντί να ανοίξει τις πόρτες της σύσκεψης και να καλέσει να συμμετάσχουν σ’ αυτήν οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης, εξειδικευμένα  στελέχη, όπως συνηθίζεται στην τοπική αυτοδιοίκηση, προτίμησε τις μυστικές συναντήσεις και τις ανακοινώσεις αλα καρτ. Με αλαζονεία ανακοινώνει ότι θα ενημερώσει την αντιπολίτευση όταν τελειώσουν οι ..μελέτες του .

Παρά     το γεγονός ότι το Δημοτικό Συμβούλιο έχει αποφασίσει και η δημοτική αρχή το έχει αποδεχθεί στο παρελθόν ως σωστή θέση ότι πρέπει να διοργανωθεί ημερίδα για το συγκε­κριμένο θέμα, πριν από οποιαδήποτε μελέτη, προσπαθεί να ράψει ένα κοστούμι μελλοντικής λειτουργίας, για το οποίο     η κοινωνία της Καλαμάτας είναι κατ’ αρχήν στη γωνία, και στην ούγια του γράφει τις λέξεις αλαζονεία εμπορευματοποίηση και  ελιτισμός.
Ο κ. Νίκας  προσπαθεί να μπο­λιάσει την κοινωνία με την άποψη ότι ο πολιτισμός είναι κατ’ αρχήν εμπόρευμα και μπορεί μόνο να κα­ταναλώνεται . Η αγορά είναι το παν και τα δημόσια πολιτιστικά αγαθά τίποτα. Δια­φορετικά , πώς να εξηγήσει κανείς την παρουσία στη σύσκεψη ιδιω­τών , επιχειρηματιών και εταιριών και την απουσία εκπροσώπων μιας διαφορετικής αντίληψης για τον πολιτισμό και συνεπώς τους καλύτερους όρους της συζήτησης για την την αξιοποίηση του Μεγάρου Χορού  ;
Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι και κρίση λειτουργίας των θεσμών. Είναι κρίση ηθική. Είναι κρίση αντιλήψεων και τρόπου σκέψης. Για ένα τέτοιο μείζον θέμα, χρειάζεται δημόσιος διάλογος με επι­μονή, με διάθεση να ακούσουμε τις αλήθειες των άλλων μέχρι να βρούμε το δρόμο μας ή τους παράλληλους δρόμους, εφόσον ο ένας δε θα ακυ­ρώνει τον άλλο.