Αρχείο ετικέτας Εθνικές εκλογές 2019

Πολιτικός Παράπλους

Η εκλογική ταλάντωση του ΣΥΡΙΖΑ στις διπλές εκλογές του 2019

Μετά το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου, η νίκη της Ν.Δ. την περασμένη Κυριακή, ακόμα και η κατάκτηση της αυτοδυναμίας με ένα ποσοστό κοντά στο 40% δεν αποτέλεσε έκπληξη. Αντιθέτως, εντελώς απρόσμενο δημοσκοπικά, ακόμα και με βάση την αρχική εκτίμηση του ExitPoll, ήταν το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος με 31,5% παρουσίασε μια ανάκαμψη κατά 8% περίπου σε σχέση με τις Ευρωεκλογές (23,8%), φτάνοντας σε έναν επίπεδο μόλις 4% χαμηλότερο από τη νίκη του το Σεπτέμβριο του 2015.

Η έντονη αυτή εκλογική μεταβλητότητα, που δίνει την εικόνα μιας σχεδόν πλήρους ταλάντωσης της εκλογικής του δύναμης (μείωση 580.000 ψήφων στις Ευρωεκλογές και στη συνέχεια αύξηση 430.000 στις Εθνικές) είναι λογικό να γεννά πολλαπλά ερωτήματα σχετικά με τη δομή της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ και το κατά πόσον είναι συμπαγής. Σε μια πρώτη ανάγνωση, ωστόσο, το αποτέλεσμα της Κυριακής μπορεί να επούλωσε αρκετά από τα «τραύματα» που το κόμμα είχε υποστεί στις Ευρωεκλογές, χωρίς όμως να μεταβάλλει ριζικά κάποιες κρίσιμες αλλοιώσεις σε σχέση με το 2015, οι οποίες ουσιαστικά αποτέλεσαν και τις βασικές αιτίες της εκλογικής ήττας.

Συσπείρωση – διαρροές

Το κύριο ρεύμα που οδήγησε στην εκλογική ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η σημαντική αύξηση της συσπείρωσής του, που από 57% στις Ευρωεκλογές, τώρα εκτιμάται ότι υπερέβη το 70% (ως προς το 2015). Εξίσου, όμως, σημαντική ήταν και η άντληση μεγάλου μέρους ψηφοφόρων που δεν είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Γενικότερα, η ανάκαμψη της δύναμής του προήλθε κατά κύριο λόγο από τα ΛΟΙΠΑ κόμματα, προς τα οποία είχε ευρείες απώλειες τον Μάιο, ενώ τώρα κέρδισε περίπου 200.000 ψήφους από το 1.000.000 που συνολικά αυτά έλαβαν στις Ευρωεκλογές. Επίσης παρουσίασε και ισομερείς σχεδόν εισροές από τη Ν.Δ., το ΚΙΝ.ΑΛΛ., το ΚΚΕ και το Μέρα 25, σχεδόν 50.000 ψήφων από το καθένα.

Κρίσιμο παρόλα αυτά είναι το στοιχείο ότι την περασμένη Κυριακή δεν καταγράφτηκε ουσιαστική διεύρυνση των διαρροών του προς τη Ν.Δ., που από 12% στις Ευρωεκλογές τώρα έφτασαν συνολικά στο 14%, ροή δηλαδή περίπου ισοδύναμη με την αντίστροφη από τη Ν.Δ. προς το ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015. Παράλληλα, όμως, η συνεχής (και σε ένα βαθμό αμφίδρομη) ανταλλαγή ψήφων μεταξύ των δύο κομμάτων, μαζί με το άθροισμα των εκλογικών ποσοστών τους στο 71,5% (δηλαδή ανώτερο από το αντίστοιχο Ν.Δ. + ΠΑΣΟΚ στις Ευρωεκλογές του 2009), αποτελούν ίσως την ισχυρότερη ένδειξη της (ατελούς ακόμα) θεμελίωσης ενός νέου διπολισμού, με έναν εκλογικό πυρήνα του 55%-65% και ταυτόχρονα ένα ποσοτικά σταθερό μέρος (6%-8%) του εκλογικού σώματος που κινείται μόνο ανάμεσα στους δύο πόλους.

Παράλληλα, ο περιορισμός των διαρροών προς τη Ν.Δ. καταδεικνύει ότι ένα βασικό κριτήριο που λειτούργησε ανάμεσα στις δύο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις ήταν το «αντιδεξιό», λόγω της διαφαινόμενης επικράτησης της Ν.Δ. μετά τις Ευρωεκλογές, το οποίο σε έναν βαθμό αντιστάθμισε το αντιΣΥΡΙΖΑ ρεύμα που προηγουμένως είχε επικρατήσει σε αυτές και στις Αυτοδιοικητικές. Παρόμοια ένδειξη παρέχει και η κατανομή των αναποφάσιστων ψηφοφόρων, η οποία αυτή τη φορά (και ειδικά την τελευταία εβδομάδα) ήταν πλειοψηφική υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ (31% έναντι 26% της Ν.Δ.), ενώ στις Ευρωεκλογές παρουσιαζόταν αρκετά πιο ισορροπημένη (22% προς 20% αντίστοιχα).

Η επαναφορά των νέων ηλικιών και των γυναικών

Η εντυπωσιακότερη μεταστροφή στην εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τις Ευρωεκλογές εντοπίζεται στην ολική επαναφορά των δυνάμεών του στις ηλικίες 17-34 (37%) σε επίπεδα απολύτως ισοδύναμα με εκείνα του 2015, όταν το Μάιο το ποσοστό του ήταν μόλις 21%.

Από την άλλη, φαίνεται σε ένα βαθμό να διατηρείται η μείωση της επιρροής του στις πιο δυναμικές ηλικίες (35-55), αφού εμφανίζεται κατά 6%-9% χαμηλότερη σε σχέση με το 2015. Σε αυτές μάλιστα φαίνεται ότι οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ εντοπίζονται κατά βάση στο ανδρικό κοινό (υποχωρεί σε ποσοστά της τάξης του 25%), με αποτέλεσμα την επαναφορά της διαφοροποίησής του μεταξύ ανδρικής και γυναικείας ψήφου (28%-36%) η οποία είχε καταγραφεί με ιδιαίτερη ένταση και το Σεπτέμβριο του 2015 (32%-40%), είχε όμως αμβλυνθεί σημαντικά στις Ευρωεκλογές (23%-25%).

Αντίθετα, το φαινόμενο της εκλογικής «επιστροφής» δεν φαίνεται να επηρέασε τους ψηφοφόρους άνω των 65 ετών με τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ να παραμένουν ίδια με εκείνα των Ευρωεκλογών (26%). Γεγονός που μπορεί να γεννά ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο το «αντιδεξιό επιχείρημα» έχει το ίδιο περιεχόμενο σήμερα με αυτό του ιστορικού παρελθόντος.

Από την άλλη πλευρά, η εικόνα της επιστροφής των νέων ηλικιών δεν πρέπει να αναιρεί το γεγονός της χαμηλής ιδεολογικής εγγύτητας που αυτοί εκφράζουν προς το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ (λιγότερο από το 50% των ψηφοφόρων μέχρι 45 ετών δηλώνου ιδεολογικά κοντά του), γεγονός που άλλωστε επέτρεψε προς στιγμήν τη μαζική διαρροή τους προς άλλα (κατά βάση ΛΟΙΠΑ) κόμματα στις Ευρωεκλογές. Αν και το στοιχείο αυτό επιβεβαιώνει το γνωστό φαινόμενο της έντονης εκλογικής μεταβλητότητας των νέων, πρέπει να αποτελέσει ένα κρίσιμο σημείο προβληματισμού για το ΣΥΡΙΖΑ, δεδομένου ότι στις πρόσφατες αναμετρήσεις ύστερα από πολλά χρόνια καταγράφτηκε μια σημαντική διείσδυση της Ν.Δ. στα ίδια ηλικιακά κοινά (31% από 18% το 2015 στους 17-34 ετών και 35% από 16% στους Φοιτητές).

Οι αλλοιώσεις στον χώρο των εργαζομένων

Σε αντίθεση με τις ηλικίες όπου πολλά από τα δεδομένα των Ευρωεκλογών ανατράπηκαν, στις διάφορες επαγγελματικές κατηγορίες η κατανομή σε γενικές γραμμές διατηρήθηκε, αλλά με σαφώς αυξημένα ποσοστά. Κυριότερη μεταβολή σε σχέση με το 2015 παραμένει η υποχώρηση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ στους Μισθωτούς του Ιδιωτικού Τομέα (30% από 37% το 2015). Πρόκειται για μια βασική αλλοίωση, αφού σε όλη την περίοδο κατά την άνοδό του στην εξουσία η συγκεκριμένη ομάδα και δη τα πιο χαμηλόμισθα στρώματά της αποτέλεσαν το προνομιακό κοινό του ΣΥΡΙΖΑ στον εργαζόμενο πληθυσμό, στοιχείο που προσέδιδε και χαρακτηριστικά ταξικότητας στην ψήφο του. Το στοιχείο αυτό πλέον έχει υποχωρήσει, με τα ισχυρότερά ποσοστά του κόμματος να καταγράφονται στους Δημοσίους Υπαλλήλους (όπου υπερίσχυσε της Ν.Δ.), γεγονός που θυμίζει περισσότερο την παραδοσιακή εικόνα του ΠΑΣΟΚ από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.

Επιπλέον, οι πρόσφατες εκλογές επιβεβαίωσαν το απόλυτο προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ στους Ανέργους (που τώρα επεκτάθηκε και στους Φοιτητές), αλλά και τη μείωση της επιρροής του στις Νοικοκυρές και στους Αγρότες, τις δύο δηλαδή κοινωνικές ομάδες στις οποίες είχε προς στιγμήν πλειοψηφήσει το Σεπτέμβριο του 2015. Αλλά και στους Συνταξιούχους η δυναμική του δεν φαίνεται να παρουσιάζει καμιά μεταβολή από το ποσοστό των Ευρωεκλογών. Ωστόσο, αξιοσημείωτη ήταν εν τέλει η αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ στους Ελ. Επαγγελματίες, κάτι που για τα χαμηλότερα εισοδήματα (τεχνίτες και μικρεμπόρους) είχε διαφανεί και στο αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, σηματοδοτώντας επίσης μια σημαντική διαφοροποίηση στην κοινωνιολογία της εκλογικής βάσης του και αμβλύνοντας την ανάλυσης περί απώλειας των μεσαίων στρωμάτων.

Η εκλογική γεωγραφία

Γενικότερα πάντως, η εκλογική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε μια σημαντική ανασύνταξη στο χώρο των λαϊκών στρωμάτων, κάτι που αποτυπώνεται και στην εκλογική γεωγραφία της Αττικής. Η εντονότερη πτώση (της τάξης του 15%) που στις Ευρωεκλογές είχε παρουσιάσει στις περισσότερο λαϊκές περιοχές της πρωτεύουσας (Β’ Πειραιά και δυτικές συνοικίες) σε σχέση με τις μεσοαστικές (π.χ. Βόρειος Τομέας), τώρα αντισταθμίστηκε πλήρως σχεδόν, με τη διπλάσια άνοδο των ποσοστών του στις πρώτες έναντι των δεύτερων. Αποτέλεσμα ήταν να αποκατασταθεί σε μεγάλο βαθμό η κοινωνική γεωγραφία του ΣΥΡΙΖΑ στην πρωτεύουσα, με σχεδόν ισορροπημένη πτώση κατά 3%-5% στις περισσότερες περιοχές, αλλά και σε μια βάση περισσότερο μικροαστική αυτή τη φορά, όπως προκύπτει από την ανάλυση των επαγγελμάτων.

Αλλά και στη γενικότερη γεωγραφία της χώρας, η κατανομή των ποσοστών του παραμένει αρκετά παρόμοια με την αντίστοιχη του 2015, αφού στις περισσότερες διοικητικές περιφέρειες εμφανίζει μια σχετικά ισορροπημένη μείωση κατά 2%-5%. Ανθεκτικότερη εμφανίστηκε η δυναμική του στην Κρήτη, αλλά και στη Δυτική Ελλάδα, όπου μάλιστα παρουσίασε οριακή άνοδο σε απόλυτο αριθμό ψήφων. Αποτέλεσμα ήταν η ενίσχυση της γεωγραφικής ομοιότητας του ΣΥΡΙΖΑ με το παραδοσιακό αποτύπωμα του ΠΑΣΟΚ. Η ίδια ομοιότητα είχε εντούτοις παρατηρηθεί και στις εκλογές του 2015, όταν ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ είχε επιτύχει μια απορρόφηση της μισής σχεδόν εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ του 2009, με αποτέλεσμα αυτή να αντιστοιχεί περίπου στα 2/3 της τωρινής εκλογικής του δύναμης (βλ. αναλυτικά, του γράφοντα, «Η εκλογική αντιστοίχιση 2012-2015: Από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ», στο Γ. Μπαλαμπανίδης (επιμ.), ΣΥΡΙΖΑ: ένα κόμμα εν κινήσει, εκδ. Θεμέλιο, 2019, σ. 41-75).

Η έντονη αυτή παρουσία του παραδοσιακού (κυρίως παπανδρεϊκού) ΠΑΣΟΚ στην εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφηκε εναργώς και σε αυτές τις εκλογές, ακόμα και σε αποτελέσματα της εσωτερικής σταυροδοσίας. Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η Β’ Πειραιά, με την υπερίσχυση της Ν. Κασιμάτη και του Γ. Ραγκούση. Παρόμοια άλλωστε ήταν και η περίπτωση των Χανίων, όπου η επικράτηση του Π. Πολάκη έναντι του Γ. Σταθάκη αντανακλά τον τοπικό «ανταγωνισμό» μεταξύ του αγροτικού – ημιαστικού (και παραδοσιακά περισσότερο «πασοκικού») ρεύματος έναντι του αστικού. Παρεμφερείς ενδείξεις παρέχουν και τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών, όπου σε δήμους και περιφέρειες η υποστήριξη σε υποψηφίους προερχόμενους από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ παρήγαγαν εκλογικές επιδόσεις συχνά πιο κοντά στην επιρροή που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε σημειώσει στις Ευρωεκλογές.

Το Μακεδονικό

Στα αποτελέσματα των εκλογών κατά περιφέρεια είναι πλέον φανερή η μείωση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ στις περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας (κατά 7% συνολικά και από 6% έως 9% στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες αυτών των περιοχών). Μάλιστα η υποχώρηση των δυνάμεών του είναι ακόμα εντονότερη (περίπου κατά 20%) σε επίπεδο απόλυτου αριθμού ψήφων, λόγω και της μειωμένης συμμετοχής που καταγράφηκε και στις δύο αναμετρήσεις του 2019 σε σχέση με το 2015. Ένδειξη ότι στη Βόρεια Ελλάδα εντοπίζονται ίσως και οι βασικότερες απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ προς την Αποχή. Από την άλλη μεριά, ωστόσο, οι απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ δεν φάνηκε να ενισχύουν περισσότερο τη Ν.Δ., σε σχέση με το σύνολο της χώρας (άνοδος 11%-12%), και σε επίπεδο ποσοστών ήταν μάλλον πιο συγκρατημένες από όσο πολλοί ανέμεναν.

Επιπλέον, αξιοσημείωτη είναι η εξαίρεση της Δυτικής Μακεδονίας, «κοιτίδας» του Μακεδονικού, όπου, όπως και στις Ευρωεκλογές, η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εμφανώς πιο συγκρατημένη (-2,6%), ακόμα και σε σχέση με τα εθνικά ποσοστά του. Έτσι, η διαφοροποιημένη δυναμική του μεταξύ των περιοχών της Μακεδονίας θα πρέπει να αναζητηθεί και στη λειτουργία των τοπικών οργανώσεων, που αντικατοπτρίστηκε και στις εντελώς αντίστοιχα ανισομερείς επιδόσεις των υποψηφίων στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, που στη Δυτική Μακεδονία κινήθηκαν πολύ πιο κοντά στα κομματικά ποσοστά. Γενικά, οι αδυναμίες στην επαρκή υποστήριξη των τοπικών υποψηφιοτήτων ενδεχομένως να επηρέασαν αρνητικά και το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, σε συνδυασμό με την ψήφο της (συσσωρευμένης επί τέσσερα χρόνια) διαμαρτυρίας. Υπόθεση που εν τέλει δικαιώνει την επιλογή για ετεροχρονισμένη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών.

Το νέο πολιτικό σκηνικό

Σε κάθε περίπτωση, η αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ και η επαναφορά του σε αρκετές περιπτώσεις στην εικόνα των εκλογικών δυνάμεων του 2015 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εντυπωσιακή για τα δεδομένα του πολιτικού πλαισίου των εκλογών, αλλά και για εκείνα ενός κόμματος με τόσο απότομη άνοδο στην εξουσία.

Σε μία πρώτη φάση, δύο βασικά στοιχήματα των βουλευτικών εκλογών φαίνονται κερδισμένα, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε αφενός να μειώσει τη διαφορά από τη Ν.Δ. και αφετέρου να βελτιώσει τον συσχετισμό των δυνάμεών του ως προς το ΚΙΝ.ΑΛΛ. Γεγονός που τον διατηρεί σε προνομιακή θέση στον αγώνα για την κυριαρχία στο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Παρόλα αυτά, η χαμηλή ιδεολογική εγγύτητα που εξακολουθεί να καταγράφει στους ψηφοφόρους του (50%-60% σε όλες τις αναμετρήσεις από το 2012) και η σημαντική μεταβλητότητα που εμφάνισε στις αναμετρήσεις των δύο τελευταίων μηνών, μπορούν ακόμα να αμφισβητούν την ποιοτική συνοχή της διευρυμένης εκλογικής του βάσης και να διακρίνουν την εκλογική από την πραγματική κοινωνική του επιρροή, η οποία έως τώρα αδυνατεί να εκφραστεί το ίδιο ισχυρά σε επίπεδο π.χ. τοπικής αυτοδιοίκησης ή συνδικαλιστικής αντιπροσώπευσης. Αυτά τα ζητήματα φαίνεται ότι θα αποτελέσουν κεντρικά θέματα για την εσωκομματική συζήτηση της επόμενης μέρας.

Ο Παναγιώτης Κουστένης είναι Δρ Πολιτικής Επιστήμης

Πηγή: Η Αυγή

H Επόμενη Μέρα Από Τα Αριστερά,Πολιτικός Παράπλους

Άγγελος Τσέκερης: Ο ΣΥΡΙΖΑ στο νέο πολιτικό σκηνικό: Στοιχήματα και προκλήσεις

Ο Άγγελος Τσέκερης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Σπούδασε Μηχανολόγος Μηχανικός και εργάζεται ως δημοσιογράφος.

Με τις εθνικές εκλογές ανοίγει ένας νέος, πολύ σημαντικός πολιτικός κύκλος. Ένα από τα πιο σημαντικά δεδομένα ήταν η αξιοσημείωτη αντοχή και συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσμα μιας δυναμικής κινητοποίησης που ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη και κάθε προσδοκία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας στην πλάτη του το βάρος της υλοποίησης ενός Μνημονίου -τα μέτρα του οποίου ήρθαν να προστεθούν στην πλάτη μιας κοινωνίας εξοντωμένης από την πολιτική της περιόδου 2010 – 2014- κατάφερε να αναστρέψει το αρνητικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και να εμφανίσει μια εντυπωσιακή εκλογική συσπείρωση που τον καθιστά βασικό παράγοντα των πολιτικών εξελίξεων. Κάποια πρώτα συμπεράσματα είναι τα εξής:

1. Η αντίσταση σε έναν βρόμικο πόλεμο που είχαν εξαπολύσει εδώ και τέσσερα χρόνια η Ν.Δ. και τα ΜΜΕ που την καλύπτουν είναι εντυπωσιακή. Η Ν.Δ. και ο Κ. Μητσοτάκης με δύο εκστρατείες μίσους, για το Μάτι και το “Μακεδονικό” και έναν συνεχή πόλεμο διαστρέβλωσης και παραπληροφόρησης, ήλπιζαν περισσότερο στην κατάρρευση της Αριστεράς παρά στη δική τους εκλογική επιτυχία. Σε αυτό απέτυχαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύεται σε ισχυρό πόλο λαϊκής εκπροσώπησης και αυτό δεν είναι καθόλου καλό νέο για τα επιθετικά σχέδια της Ν.Δ.

2. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε ένα ποσοστό μόλις 3,5% κάτω από το ποσοστό που πήρε στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015. Δεν πρόκειται επομένως ούτε για την απόλυτη κατάρρευση ούτε για τη στρατηγική ήττα που επιθυμούσαν οι αντίπαλοί του, δηλαδή το παλιό πολιτικό σύστημα και το μπλοκ της διαπλοκής. Αυτό σημαίνει πολλά για το πώς θα είναι τα πράγματα από εδώ και εμπρός.

3. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραδίδει μια χώρα εντελώς διαφορετική από αυτήν που παρέλαβε τον Σεπτέμβριο του 2015. Η Ελλάδα έχει βγει από τα Μνημόνια και την επιτροπεία, το κόστος δανεισμού είναι χαμηλότερο από ποτέ, υπάρχει ένα μεγάλο δημόσιο αποθεματικό στα κρατικά ταμεία και ένα σοβαρό δίχτυ προστασίας για τις δυνάμεις της εργασίας και για το πιο αδύναμο κομμάτι της κοινωνίας. Το πολιτικό καθήκον του ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπερασπιστεί από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης τις κατακτήσεις αυτές τόσο μέσα στη Βουλή όσο και στο πεδίο των κοινωνικών διεκδικήσεων και αντιπαραθέσεων.

4. Η Νέα Δημοκρατία μπορεί να κέρδισε την αυτοδυναμία, αλλά ο οδοστρωτήρας δεν έχει τόσο εύκολο δρόμο όσο ήλπιζε. Το σαρωτικό σχέδιο του Κ. Μητσοτάκη και τα απροκάλυπτα ντιλς με τις ασφαλιστικές εταιρείες, τα διαγνωστικά κέντρα, τις τράπεζες και άλλες ομάδες ιδιωτικών συμφερόντων δεν θα μπορέσουν να προωθηθούν τόσο εύκολα.

Η συνοχή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ. θα δοκιμαστεί πολύ σύντομα. Και σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσουμε και την διαβρωτική δράση της ακροδεξιάς τάσης της Ν.Δ., που μέχρι σήμερα κρατάει στάση αναμονής. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι έτοιμος να εκμεταλλευτεί κάθε ρωγμή στη συνοχή της Ν.Δ. προκειμένου να υπερασπιστεί το συμφέρον και τα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων, τα οποία η Ν.Δ. φιλοδοξούσε να σαρώσει -αλλά δεν διαθέτει την πολιτική ισχύ που θα επιθυμούσε για να το καταφέρει.

5. Έτσι, αυτό που πρέπει να περιμένουμε το επόμενο διάστημα είναι ο διαχωρισμός της Ν.Δ. σε τάσεις, που είτε θα υποστηρίζουν το σχέδιο του Κ. Μητσοτάκη είτε θα αντιδρούν σε αυτό. Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις που αφορούν τη συνοχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας της Ν.Δ. και να διαμορφώνει ανάλογα την αντιπολιτευτική του πολιτική.

6. Το παλιό πολιτικό μπλοκ δεν φαίνεται να συγκεντρώνει οριακά τη δύναμη που επιδίωκε για να πετύχει σαρωτικές αλλαγές στο σύνταγμα και τον εκλογικό νόμο -αυτό που ο Μ. Βορίδης είχε περιγράψει ως θεσμικές αλλαγές για να μην επανέλθει η Αριστερά στη διακυβέρνηση της χώρας. Η Ν.Δ. θα χρειαστεί να συμπράξει με την Ακροδεξιά για να κάνει τις αλλαγές που θέλει στο σύνταγμα και να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ας είμαστε βέβαιοι ότι δεν θα διστάσει να το κάνει.

7. Απέναντί της όμως υπάρχει ένα ισχυρό αριστερό μπλοκ, που περιλαμβάνει τον ΣΥΡΙΖΑ, το Μέρα25 και το ΚΚΕ. Μπορεί οι σχέσεις ανάμεσα στις δυνάμεις αυτές να είναι από κακές έως ανύπαρκτες, αλλά απέναντι στη δεξιά και ακροδεξιά επίθεση η στάση τους θα είναι κοινή. Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να αναλάβει ηγεμονικό ρόλο σε αυτό το μπλοκ, η στάση του οποίου θα είναι καθοριστική για τους κοινοβουλευτικούς αγώνες της επόμενης ημέρας.

8. Με βάση τα δεδομένα αυτά, προκύπτει το ερώτημα τι ακριβώς θα πράξει το ΚΙΝ.ΑΛΛ. Αν δηλαδή θα συνταχθεί με τις προοδευτικές δυνάμεις ή αν θα προσχωρήσει στις επιδιώξεις και τη στρατηγική των συμφερόντων που στηρίζουν τον Κ. Μητσοτάκη. Υπ’ αυτό το πρίσμα η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΙΝ.ΑΛΛ. θα είναι καθοριστική για τις εξελίξεις στο άμεσο μέλλον. Σε κάθε περίπτωση οι διεργασίες για τη συγκρότηση ενός προοδευτικού πόλου, που από τη δομική αντιπολίτευση θα περάσει γρήγορα στη διεκδίκηση μιας νέας διακυβέρνησης, είναι ανοιχτές.

9. Το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ εκτινάχθηκε σε σχέση με τις ευρωεκλογές, το αποτέλεσμα των οποίων ήταν απροσδόκητα και δυσάρεστα χαμηλό για την Αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγει έτσι μια κρίση εσωστρέφειας. Ωστόσο η πραγματικότητα είναι ότι το 23,76% των ευρωεκλογών είναι ένα κομμάτι αποφασιστικά συσπειρωμένο γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και τα δεδομένα της διακυβέρνησής του. Το υπόλοιπο είναι κόσμος που ψήφισε τον ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στην απειλή και τον κίνδυνο που θεώρησε ότι συνιστά το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Ευθύνη και υποχρέωση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να μετατρέψει αυτή την ψήφο σε στέρεη κοινωνική και προγραμματική συμμαχία για την επόμενη ημέρα. Είναι απλό να το λέμε, αλλά πολύ πιο σύνθετο να το υλοποιήσουμε.

10. Το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, και ανεξάρτητα από το πόσο θετικό ήταν το αποτέλεσμα, είναι να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ έναν τίμιο απολογισμό της διακυβέρνησής του. Να μιλήσει για τα θετικά στοιχεία της πολιτικής του, αλλά και να σταθεί στα λάθη, τις ανεπάρκειες, τις αδυναμίες και τις παραλείψεις του. Και κυρίως να επισημάνει κακές πρακτικές κατά τη διακυβέρνησή του και να πείσει τους πολίτες ότι μπορεί και θέλει να υπερβεί τις υπαρκτές αντιφάσεις του. Αντιφάσεις εξαιτίας των οποίων ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να πετύχει μια εκλογική νίκη, παρά τις εντυπωσιακές αδυναμίες και την ανεπάρκεια της Ν.Δ. και παρά τα θετικά στοιχεία της διακυβέρνησής του. Χρειάζεται λοιπόν μια έντιμη συζήτηση με τον λαό.

11. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να οικοδομήσει ξανά τις σχέσεις του με την κοινωνία. Η εποχή που μοιραζόταν τον ίδιο χώρο με τους αριστεριστές και που δανειζόταν στοιχεία της πολιτικής του ταυτότητας από συμμάχους είναι πια παρελθόν. Τώρα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, χρειάζεται να γίνει ηγεμονική δύναμη στον αγώνα για δημοκρατία, αξιοπρέπεια και κοινωνικά δικαιώματα. Χωρίς δεκανίκια. Και χωρίς βαρίδια. Με εντιμότητα, τίμια και ανιδιοτελή πολιτική δράση, υπεράσπιση της δημοκρατίας και της κριτικής σκέψης.

Η εμπειρία της διακυβέρνησης τον έχει κάνει σοφότερο και ικανότερο. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να υπερβεί τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις του και να ανακόψει αποφασιστικά κάθε εκφυλιστικό φαινόμενο στις γραμμές του. Αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται. Χρειάζεται δράση, αποτελεσματικότητα, τεκμηρίωση, πολιτική στελεχών, αξιοποίηση παλιών και νέων μορφών επικοινωνίας με τον κόσμο.

Χρειάζεται να βρίσκεσαι σε επαφή με τον αντίπαλο, όχι να τον καταγγέλλεις με δελτία Τύπου. Χρειάζεται να υπερασπίζεσαι το δίκαιο, τον ορθό λόγο και την κριτική σκέψη. Χρειάζεται νέα πολιτική στελεχών, με κριτήριο τις ικανότητες και την ανιδιοτέλεια. Χρειάζεται ηλικιακή ανανέωση και δουλειά για την αναβάθμιση του επιπέδου της πολιτικής δουλειάς. Και χρειάζεται αποφασιστική αντιμετώπιση των εκφυλιστικών φαινομένων, που, όπως είναι λογικό, εμφανίζονται όποτε υπάρχει πρόσβαση στην εξουσία.

12. Για το μέλλον της φυσιογνωμίας του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν και έχουν κατατεθεί -και δεν υπάρχει λόγος να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας- διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις. Υπάρχει η άποψη που ζητά, άμεσα, πολιτική και οργανωτική διεύρυνση, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί οργανωτικά στο εκλογικό του ποσοστό. Και υπάρχει η άποψη για ενίσχυση και ωρίμανση της αριστερής του ταυτότητας, δηλαδή του στοιχείου που μετέτρεψε τον ΣΥΡΙΖΑ από κόμμα του 3% σε δύναμη αριστερής διακυβέρνησης.

Ό,τι και αν κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ από εδώ και εμπρός, δεν μπορεί να αγνοεί καμία από τις δύο απόψεις. Θα πρέπει να αποφευχθεί λοιπόν η δογματική σύγκρουση απόψεων -όπου η κάθε άποψη διεκδικεί το δίκαιό της απολυτοποιώντας και δαιμονοποιώντας την άλλη- αλλά και τα κουκουλώματα, που μεταφέρουν το πρόβλημα από την πολιτική στους οργανωτικούς συσχετισμούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετασχηματιστεί ώστε να ανταποκρίνεται στις σημερινές συνθήκες. Αλλά πρέπει να το κάνει στη βάση ενός ώριμου πολιτικού σχεδίου. Ενός σχεδίου που θα διασφαλίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα εξουσίας και επομένως ένα κόμμα που συσπειρώνει διαφορετικές τάσεις και απόψεις, αλλά και ταυτόχρονα ένα κόμμα αρχών, όπου υπάρχουν επιβεβλημένοι κανόνες αποτελεσματικότητας και πολιτικής ηθικής.

Το επόμενο διάστημα θα είναι εξαιρετικά πυκνό σε πολιτικές εξελίξεις, καθώς ένα νέο πολιτικό σκηνικό διαμορφώνεται. Η Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ θα βάλουν τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις, τόσο σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, όσο και στο πεδίο των δημοκρατικών κοινωνικών αγώνων. Τα σενάρια της στρατηγικής ήττας δεν ευδοκίμησαν. Η Αριστερά είναι εδώ, έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και να ανταποκριθεί στα ιστορικά της καθήκοντα.

Άγγελος Τσέκερης

H Επόμενη Μέρα Από Τα Αριστερά,Ενημέρωση Ειδήσεις Πληροφόρηση,Πολιτικός Παράπλους

Π. Σκουρλέτης: Θα φτιάξουμε έναν ανοιχτό, μαζικό και λαϊκό ΣΥΡΙΖΑ

Μιλώντας στο CNN Greece, ο Πάνος Σκουρλέτης είπε ότι μέσα σε μια μέρα κατέρρευσε η κριτική της ΝΔ στον ΣΥΡΙΖΑ περί μεγάλου Υπουργικού Συμβουλίου με πολλούς μετακλητούς.

Στηλίτευσε επίσης τον πολύ μικρό αριθμό γυναικών στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς και την υπαγωγή της μεταναστευτικής πολιτικής στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.

Ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι υπουργοί της νέας κυβέρνησης εκπροσωπούν μεγάλα συμφέροντα που έχουν συγκεκριμένες διεκδικήσεις από το ελληνικό Δημόσιο.

Αποπροσανατολιστικό δίλημμα

Ακόμα, ο κ. Σκουρλέτης είπε ότι από το από το 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα σε κίνηση. Με αφετηρία τη σύγχρονη Αριστερά μπόρεσε να εκφράσει συνολικά τον προοδευτικό χώρο. Η δε συζήτηση για μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί αποπροσανατολιστικά. Ο κ. Σκουρλέττης παραδέχτηκε ότι κάτω από την πίεση του κυβερνητικού έργου, το κόμμα είχε εγκαταλειφθεί   το προηγούμενο διάστημα. Εκτίμησε ότι είναι αναγκαία μια μεγάλη συζήτησης αποτίμησης της κυβερνητικής εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο  Πάνος Σκουρλέτης  υπογράμμισε ότι είναι απλοϊκό και αποπροσανατολιστικό το δίλημμα μεταξύ «παλιού» και «νέου» ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα, επισήμανε την ανάγκη να αποκτήσει το κόμμα πιο βαθιές κοινωνικές ρίζες. «Κοιτάμε πώς θα φτιάξουμε έναν  ανοιχτό, μαζικό και λαϊκό ΣΥΡΙΖΑ που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εποχής μας», είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος, ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ εκτίμησε ότι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη της απερχόμενης κυβέρνησης ήταν ότι έδωσε λαβή με λάθη και παραλείψεις της για να ενισχυθεί το «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο».

Πηγή: CNN

H Επόμενη Μέρα Από Τα Αριστερά,Πολιτικός Παράπλους

Γ. Δραγασάκης για την τρίτη μεταμνημονιακή έκθεση της Ευρ. Επιτροπής: ξέρουμε ότι υπήρξαν διαβήματα να είναι διαφορετική

Κάποιοι σκόπιμα επιδιώκουν να δημιουργήσουν συνθήκες “παράλυσης” της Διοίκησης ενόψει εκλογών, τόνισε ο Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, αλλά δεν θα τα καταφέρουν.

«Όλη η εικόνα που σκόπιμα δημιουργείται από το αντιπολιτευόμενο στρατόπεδο περί δήθεν «ρουσφετολογίας» έχει στόχο να μην γίνει καμία συζήτηση επί προγραμμάτων ενόψει εκλογών. Κάποιους δεν συμφέρει να φανεί το πραγματικό πρόγραμμά τους», σημείωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κα υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης, σε συνέντευξή του στον ρ/σ «Realfm».

Aνέφερε ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αποτέλεσε δυσάρεστη έκπληξη, αλλά μόνο ευκαταφρόνητο δεν είναι και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, πλέον, παρά τις τόσες δυσκολίες την 4ετία αυτή, εδραιώνεται ως βασικός πόλος που διεκδικεί σε κάθε εκλογική αναμέτρηση να είναι πρώτος, ενώ πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση έχει τη δημοκρατική υποχρέωση μέχρι την τελευταία ημέρα της θητείας της να ασκεί τα καθήκοντά της προς επίλυση θεμάτων που αφορούν την κοινωνία. «Κάποιοι σκόπιμα επιδιώκουν να δημιουργήσουν συνθήκες “παράλυσης” της Διοίκησης. Αυτό δεν θα συμβεί», όπως είπε.

Σχετικά με την τρίτη μεταμνημονιακή έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Δραγασάκης είπε ότι η κυβέρνηση την αξιολογεί ως αναμενόμενη. «Δηλαδή, οπωσδήποτε οι εκθέσεις αυτές πρέπει να κάνουν επισημάνσεις όπως “πρόσεχε τα βήματά σου”. Η συγκεκριμένη έκθεση ξέρουμε ότι υπήρξαν διαβήματα να είναι διαφορετική, τελικά, είναι αυτή που έχουμε, και η έκθεση αυτή έχει πληροφορίες», είπε και εξήγησε: «Για πρώτη φορά λέει ότι ως Κεντρική Διοίκηση έχουμε 24 δισ. απόθεμα και ως Γενική Κυβέρνηση 34 δισ. απόθεμα. Είναι η πρώτη φορά που το ελληνικό κράτος έχει γεμάτα ταμεία για να αμυνθεί έναντι εξωτερικών κινδύνων». Σχετικά με τα μέτρα, συνέχισε ο κ. Δραγασάκης, η έκθεση λέει ότι δεν ισχύουν αυτά που έλεγαν για προεκλογικά μέτρα. «Η 13η σύνταξη θεωρείται μόνιμο μέτρο και αναφέρεται ρητά στην έκθεση και σε ό,τι αφορά σε άλλα μέτρα έχουμε ταύτιση εκτιμήσεων με το υπουργείο Οικονομικών πλην ενός. Ένα σημείο που υπάρχει διαφωνία, υπήρχε και υπάρχει διαφορετική εκτίμηση, είναι σχετικά με τα αποτελέσματα των 120 δόσεων. Εμείς εκτιμούμε ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη εισροή εσόδων, η Κομισιόν και πριν και μετά διαφωνούσε, λέγοντας ότι κάποιοι που πληρώνουν, τώρα, θα σταματήσουν. Αυτό θα το δούμε το φθινόπωρο, όπως λέει και η έκθεση», είπε ο κ. Δραγασάκης.

Ωστόσο, διευκρίνισε ότι «δεν δέχομαι τον όρο προεκλογικές παροχές» και εξήγησε ότι στις 24 Απριλίου η Eurostat ανακοίνωσε τα οριστικά στοιχεία σε ό,τι αφορά το πλεόνασμα.

«Παρά τα όποια λάθη μας, είμαστε υπερήφανοι για τα όσα επιτύχαμε τα 4 αυτά χρόνια. Ότι βγάλαμε τη χώρα από τα Μνημόνια. Δεν τα λύσαμε, ασφαλώς, όλα. Αλλά είμαι απόλυτα αισιόδοξος. Με βάση όσα κάναμε, έχουμε ένα πρόγραμμα ελπίδας και προοπτικής για το μέλλον» είπε ο κ. Δραγασάκης και συνέχισε: «Ποτέ δεν θεωρούσαμε ότι η μονοκομματική κυβέρνηση είναι προϋπόθεση επιτυχίας. Αντίθετα, εξαρχής επιδιώκαμε έναν αστερισμό δυνάμεων, με επίκεντρο τον ΣΥΡΙΖΑ, που θα προχωρούσε τους μεγάλους προοδευτικούς μετασχηματισμούς που έχει ανάγκη η χώρα. Εδώ είμαστε σήμερα».

Τέλος, σημείωσε: «Υπάρχει μια συνειδητή προσπάθεια να εμφανιστεί μια εικόνα πώς ό,τι κι αν γίνεται σήμερα είναι ρουσφέτι, είναι προεκλογικό ρουσφέτι με δύο στόχους, πάλι, να μη συζητήσουμε για προγράμματα συγκεκριμένα και, δεύτερον, πρέπει να επισημάνω και μια δυσλειτουργία, η προσπάθεια δημιουργίας δυσλειτουργίας στη διοίκηση διότι όταν ένας υπάλληλος βλέπει να δημιουργείται το κλίμα, να δηλώνουν αρχηγοί κομμάτων ότι εμείς δεν πάμε στη Βουλή, η κυβέρνηση τέλειωσε, καταλαβαίνετε ότι του δημιουργείται μια παρόρμηση αν δεν είναι προσεκτικός να κάνει και αυτός το ίδιο. Έχω στο γραφείο μου να υπογράψω ή να μην υπογράψω την παράδοση του αναπτυξιακού νόμου, έχω την επέκταση ή όχι των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας. Ότι, λοιπόν, αφορά λειτουργίες του κράτους ή ό,τι αφορά εισήγηση των υπηρεσιών, εγώ θα υπογράφω μέχρι το τελευταίο λεπτό και οι υπογραφές μου θα είναι στην κρίση των οργάνων, της Πολιτείας και του ελληνικού λαού. Βεβαίως, υπάρχουν πράγματα που τα πάγωσα εγώ ο ίδιος”. 

Πολιτικός Παράπλους

4 χρόνια ΣΥΡΙΖΑ!!!

—— Ολοκλήρωση των μεγάλων οδικών αξόνων (Ιόνια οδός, Ε65, Πάτρα-Κόρινθος, Αθήνα- Θεσσαλονίκη Τέμπη, Μαλιακός, Κλειδί) με επανεκκίνηση των έργων και επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων: όφελος 78ο εκατ. για το δημόσιο.

—Απορρόφηση 100% τον κονδυλίων τις Ευρωπαϊκής Ένωσης για έργα. Ούτε ένα Ευρώ χαμένο.

—Μείωση της ανεργίας κατά 9%·

—— Μείωση της ανεργίας των νέων κατά 23%.

—— 360.000 νέες θέσεις εργασίας από το 2015.

——Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (δεν είναι πια ο κάθε ένας μόνος του στην διαπραγμάτευση με εργοδότη!)

— Μείωση της αδήλωτης εργασίας από το 20% στο 8% μέσω της ανασύστασης του Σώματος Επιθεωρητών αδήλωτης εργασίας.

—— Κατάργηση της Αυτοδίκαιης Αργίας των δημοσίων υπαλλήλων (σε περίπτωση που είχαν οποιαδήποτε δικαστική διένεξη!).

—— Επαναπρόσληψη 2.500 απολυμένων εκπαιδευτικών της Τεχνικής Εκπαίδευσης (συνεχίζουν την λειτουργία τους αναβαθμισμένα τα ΕΠΑΛ).

—— Επίδομα ενοικίου και στέγασης.

—· Κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης.

——Αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 11%.

—— Κατάργηση του υποκατώτατου μισθού.

—— Αύξηση του επιδόματος των παιδιών κατά 8ο%.

——Σχολικά γεύματα σε 153-244 μαθητές, 950 σχολείων, 63 Δήμων.

——Δωρεάν μετακίνηση με τα ΜΜΜ για όλους τους ανέργους.

—— Αύξηση των κρατικών δαπανών για την πρόνοια από 78ο εκατ. το 2014 σε 3 δις (!) το 2019.

——Δωρεάν περίθαλψη για 2.500.000 ανασφάλιστους.

——Διαγραφή των βεβαιωμένων στην εφορία οφειλών όσων ανασφάλιστων νοσηλεύτηκαν σε δημόσιο νοσοκομείο επί εποχής Σαμαρά.

—— Κατάργηση των 5 ί στα νοσοκομεία για όλους τους ασφαλισμένους.

—— Μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από 24% σε 13%.

—— Μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα από 24% σε 13%.

—— Μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια και στο φυσικό αέριο από 13% στο 6%.

—— Εξαγγελία Μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 30% σταδιακά.

—— Απαλλαγή από την εισφορά κοινωνικής αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ.

—— Μείωση εισφοράς κοινωνικής αλληλεγγύης από 6% στο 2% για εισοδήματα από 20.000 έως 30.000 ευρώ.

—— Μόνιμη 13η σύνταξη (η πείτε τη όπως θέλετε, μόνιμη παραμένει) στους συνταξιούχους.

H Επόμενη Μέρα Από Τα Αριστερά,Πολιτικός Παράπλους

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Η δική μας ιστορία έχει πολλά για το παρελθόν και το μέλλον

** Η προσφυγή στις κάλπες ήταν αναπόφευκτη
** Οι προτεραιότητες και οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι και οι αστοχίες, αλλά και παρεπόμενες συνέπειες που έκριναν το αποτέλεσμα

Τη συνέντευξη πήρε
ο Παύλος Κλαυδιανός

IN ΠΟΛΙΤΙΚΗ / BY EPOHI / ON JUNE 2, 2019 AT 12:03 PM /

Τα ρεπορτάζ προεκλογικά ανέφεραν ότι θα προκηρυχθούν εθνικές εκλογές αν η διαφορά είναι πολύ μικρή ή μεγάλη. Συνέβη το δεύτερο. Με ποιο σκεπτικό επιλέγεται η άμεση προσφυγή στις κάλπες;
Εκτιμώ ότι η προσφυγή στην κάλπη ήταν αναπόφευκτη από τη στιγμή που δώσαμε δημοψηφικό χαρακτήρα στην εκλογική αναμέτρηση, είτε χάναμε με δύο μονάδες, είτε με δέκα. Η παραμονή μας, μετά την ήττα, θα μεταφραζόταν σε έρωτα για τις καρέκλες. Το κυβερνητικό έργο θα υπονομευόταν ως προεκλογική παροχολογία, το ίδιο δηλαδή που έγινε και με τα πρόσφατα μέτρα για τις 120 δόσεις, τις συντάξεις, την επιδότηση των στεγαστικών δανείων, τη μείωση της φορολογίας στα τρόφιμα, την ενέργεια, τον επισιτισμό, τα οποία δυσφημίστηκαν ως παροχές της τελευταίας στιγμής, παρόλο που είχαν σχεδιαστεί και εξαγγελθεί από το 2018, αμέσως μετά την έξοδο από τα μνημόνια. Υπήρχαν και άλλοι λόγοι για τις πρόωρες εκλογές. Φανταστείτε τι θα τράβαγε από τους δανειστές μια κυβέρνηση υπό αναμονή. Βλέπετε οι «θεσμοί» δεν είναι αμέτοχοι στο πολιτικό και εκλογικό παιχνίδι, θυμηθείτε τις δηλώσεις Ρέγκλινγκ –της οικογένειας του Λαϊκού κόμματος- για τα μέτρα της κυβέρνησης. Ένα τελευταίο επιχείρημα για τις πρόωρες εκλογές έχει να κάνει με το ενδεχόμενο της απεργίας ζήλου, τα «μολύβια κάτω» από κύκλους της δημόσιας διοίκησης. Θυμηθείτε τι τράβηξαν οι υπουργοί το 2015 από εκείνους που θεωρούσαν την κυβέρνηση ως αριστερή παρένθεση.

Ένας πρώτος απολογισμός

Μία πρώτη εκτίμηση του αποτελέσματος; Είναι προϊόν κυρίως αντικειμενικών δεδομένων ή υποκειμενικών
Και τα δύο παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος, όχι βέβαια με την ίδια βαρύτητα, κοινότοπο αλλά πραγματικό. Καταρχάς επαληθεύτηκε η εκτίμηση ότι δεν κερδίζεις εκλογές με την εφαρμογή μνημονίων, συνήθως εξαερώνεσαι. Ο ΣΥΡΙΖΑ απώλεσε τμήματα της πολιτικής και εκλογικής του επιρροής, δεν υπέστη όμως «πασοκοποίηση» (pasokification), δεν διαλύθηκε δηλαδή από την εφαρμογή πολιτικών λιτότητας. Αντίθετα, διατήρησε σημαντική επιρροή ιδιαίτερά στα πιο φτωχά, στα λαϊκά στρώματα και την μισθωτή εργασία. Όχι τυχαία, ούτε εξ αιτίας της παράδοσης. Η κυβέρνηση εφάρμοσε πολιτικές λιτότητας, φορολόγησε τους πάντες, πέτυχε υπερπλεονάσματα. Δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά αφού οι μνημονιακοί όροι ήταν αδυσώπητοι και η επιτήρηση, κυρίως από το ΔΝΤ, αδιάλλακτη. Είναι γνωστό ότι ο λόγος που το πλεόνασμα ήταν πάντα πάνω από το στόχο οφείλεται στη δυσπιστία του ΔΝΤ στις εκτιμήσεις της κυβέρνησης για την απόδοση των μέτρων. Το αστείο είναι η αυτοκριτική της Λαγκάρντ ότι κάνανε λάθη. Αυτοκριτική μετά από τέσσερα χρόνια και αφού η χώρα είχε βγει από τα μνημόνια. Τσάμπα αυτοκριτική.

Για την ουσία της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ τι έχεις να πεις και πως επηρέασε το εκλογικό αποτέλεσμα;
Αν μπούμε λίγο πιο βαθιά στον πυρήνα της κυβερνητικής πολιτικής διαπιστώνουμε προτεραιότητες, μεσοπρόθεσμους στόχους, αστοχίες αλλά και παρεπόμενες συνέπειες. Εύλογα η προτεραιότητα της κυβέρνησης στον κοινωνικό/οικονομικό τομέα –στο κοινωνικό ζήτημα δηλαδή- ήταν η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, το κοινωνικό κράτος που κατέρρεε, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας και η προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Σε αυτά πέρασε με καλές επιδόσεις. Στους μεσοπρόθεσμους: η μείωση της ανεργίας, η κανονικότητα στην αγορά εργασίας, στις εργασιακές σχέσεις, η ανάπτυξη. Σε αυτά περνάει λίγο πάνω από τη βάση, αναμενόμενο αν σκεφτούμε τις τάσεις παγκοσμίως του κεφαλαίου το οποίο δεν τρελαίνεται να επενδύσει, ιδιαίτερα στο Νότο. Αντίθετα, το ενδιαφέρει η υποτίμηση της εργασίας, η επισφάλεια, η φτωχή εργασία, η εμπορευματοποίηση των τομέων της κοινωνικής αναπαραγωγής όπως η υγεία, η κοινωνική ασφάλιση, η παιδεία, η Ασφάλεια –από τις φυλακές μέχρι τους μηχανισμούς της «πανοπτικής επιτήρησης». Από αυτή τη σκοπιά, είναι «αδιάβαστη» η κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ από τα αριστερά γιατί δεν κατάργησε με νόμο την ελαστική εργασία, γιατί δεν αύξησε τους μισθούς –παρά την αύξηση του κατώτερου και την κατάργηση του υποκατώτατου- γιατί προχώρησε σε συνεκμετάλλευση με διεθνείς επιχειρηματικούς ομίλους κρίσιμων τομέων της οικονομίας, όπως τα λιμάνια, οι σιδηρόδρομοι, το φυσικό αέριο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε από την άλλη στον τομέα της αναδιανομής, της μεγάλης αναδιανομής. Μπορεί να επιχείρησε την αναδιανομή δια μέσου της φορολογίας, μόνο που αυτή εγκλωβίστηκε στα μεσαία εισοδήματα, οι πλούσιοι έχουν τους τρόπους να διαφεύγουν, παρά τους υψηλούς φορολογικούς συντελεστές. Αυτό είχε ως συνέπεια να κερδίσει τα παραδοσιακά μεσαία στρώματα η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ να αγκομαχά να ξανακερδίσει τα νέα μεσαία στρώματα, δηλαδή τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες, τους γιατρούς του μηχανικούς, τους δικηγόρους, τα νεαρά στελέχη των επιχειρήσεων, στους οποίους επιδίωξε να απευθυνθεί μετά το τέλος των Μνημονίων τον Αύγουστο 2018, με μικρή όμως επιτυχία.

Η ΝΔ εφάρμοσε τη συνταγή Τραμπ

Η ΝΔ έφερε ένα ποσοστό πολύ ικανοποιητικό. Πώς προέκυψε αυτό;
Η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης καβάλησε το κύμα της συντηρητικής παλινόρθωσης που σαρώνει στο διάβα του όλο τον κόσμο. Το μείγμα του νεοσυντηρητισμού που περιλαμβάνει την εθνικιστική νοσταλγία της ταυτότητας, παρέα με την ακροδεξιά ρητορική απέναντι στην ελευθεριακή ατζέντα και την αποδοχή του νεοφιλελευθερισμού των ανισοτήτων και της ατομικής επιβίωσης. Είναι οι νικητές των αγορών, της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, της έξαρσης του φόβου, της σύγχυσης της ξενοφοβίας και της ανασφάλειας. Το βασίλειο του ατομικού, η προσωπική ανέλιξη ως υπέρτατη αξία, όλοι εναντίον όλων και οι φτωχοί να πάνε να πνιγούνε. Ανήκουν στην ίδια ιδεολογικο- πολιτική οικογένεια με τον Τραμπ, τον Μπολσονάρου, τον Βέμπερ και τους ηγέτες των χωρών του Βίζενγκραντ. Είναι διαπιστωμένη η επιρροή των συντηρητικών αξιών στη νέα γενιά, χαρακτηριστικά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό νέων ψήφισε Χρυσή Αυγή, Ψινάκη και Βελόπουλο… Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, η νέα γενιά πολιτικοποιείται μέσα από τη συμμετοχή, μέσα από τους αγώνες, ενώ εδώ και πολύ καιρό έχουμε κινηματική άπνοια. Όπως έγραψε ευρηματικά ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης «τα πρώτα 3 χρόνια αριστεροί και ακτιβιστές περίμεναν πότε θα γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ και τα επόμενα 5 τον έβριζαν».
Η ΝΔ εγκαίρως έβαλε σε εφαρμογή το σύνολο της συνταγής Τραμπ: τα fake news, την επινόηση και την κατασκευή σκανδάλων, τον οχετό στο διαδίκτυο, χωρίς να υστερεί σε χυδαιότητα η κοινοβουλευτική της εκπροσώπηση. Η μεγαλύτερη επιτυχία της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήταν ότι για ένα μεγάλο διάστημα με σύνθημα «να φύγουν» ενοποίησε όλη την αντιπολίτευση αδιακρίτως, ο καθένας για τους δικούς της λόγους ή τις δικές του αυταπάτες. Με την απεριόριστη συνδρομή του ΚΙΝΑΛ, τη θερμή υποστήριξη των μίντια και της κρατικοδίαιτης επιχειρηματικής ελίτ. Τα fake news, ο ολιγοπωλιακός έλεγχος των μίντια, η επιχειρησιακή χρησιμοποίηση του διαδικτύου με αλγόριθμους, ήταν η ανίκητη συνταγή που χρησιμοποιήθηκε στις ΗΠΑ και τη Βραζιλία για να νικήσουν ο Τραμπ και ο Μπολσονάρου. Μεταδημοκρατία, η οποία πήρε υλικά χαρακτηριστικά στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου: από τη μια μεριά ο κόσμος της συμμετοχής, της λαϊκής συμμετοχής, της θερμής και ανθρώπινης επικοινωνίας και από την άλλη η σιωπηλή πλειοψηφία, ο κόσμος της εικονικής πραγματικότητας. Νίκησαν οι τελευταίοι.
Η «συνομωσία των προθύμων», της παλινόρθωσης δηλαδή του παλιού δικομματικού συστήματος, με την Αριστερά σε διακοσμητικό ρόλο, υπέστη σοβαρό πλήγμα από το δεύτερο εξάμηνο του 2018 και δεν είχε να κάνει μόνο με την έξοδο από τα μνημόνια αλλά και με μετα-υλιστικές αξίες. Η συμφωνία των Πρεσπών, η ταυτότητα φύλου, η πολιτική για τις φυλακές, η μετ’ εμποδίων προοδευτική μεταρρύθμιση του Ποινικού κώδικα, η δημιουργία της Προοδευτικής Συμμαχίας έσπασαν την απομόνωση του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και όταν τα πράγματα γινόντουσαν με άτεχνο και άτσαλο τρόπο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι ισχυρισμοί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μόνος, ανάδελφος, απομονωμένος, περίεργος με τη συμμαχία του με το δεξιό μόρφωμα των ΑΝΕΛ, είχαν πάρει ισχυρό, πολύ ισχυρό προβάδισμα, το οποίο λανθασμένα το θεωρούσαμε ως κατασκευή των εταιριών δημοσκόπησης. Από τότε οι ισχυρισμοί της αντιπολίτευσης έχασαν έδαφος. Κατά τη γνώμη μου, από τότε κερδήθηκε κρίσιμο πολιτικό μέγεθος, το οποίο όμως δεν ήταν αρκετό, προφανώς χρειαζόταν και άλλος πολιτικός χρόνος, ενδεχομένως και διαφορετική επικοινωνιακή στρατηγική..

Η «διάσωση» του ΚΙΝΑΛ και η στάση της Αριστεράς

Το ΚΙΝΑΛ θεωρεί ότι πήγε πολύ καλά, δηλαδή ότι το αποτέλεσμά του διευρύνει τον χώρο άσκησης πολιτικής. Πώς προβλέπεται ότι θα πορευθεί τώρα; Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ν’ αλλάξει κάτι στη στάση του έναντι του Κέντρου συνολικά; Πώς θα υπονομεύσει τη γραμμή της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ στη συνείδηση των ψηφοφόρων του;
Το ΚΙΝΑΛ διασώθηκε σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση, σε χαμηλά βέβαια επίπεδα τέτοια που να μη δικαιολογούν τη θριαμβολογία των στελεχών του. Καμιά σχέση με τα παλιά μεγαλεία, ικανά βέβαια για να έχει ρόλο στο αυριανό πολιτικό σκηνικό αφού η αυτοδυναμία για τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση. Το ΚΙΝΑΛ αξιοποίησε το «δώρο» της ταυτόχρονης ψηφοφορίας για την αυτοδιοίκηση και τις ευρωεκλογές, στο βαθμό που διαθέτει τεχνογνωσία και μηχανισμό στη διαχείριση της τοπικής εξουσίας. Ένα μηχανισμό «τεχνικών της εξουσίας» που του επιτρέπουν εκπροσωπήσεις δυσανάλογες της πολιτικής του επιρροής. Τους ανθρώπους των διαμεσολαβήσεων τους βρίσκεις παντού: στην αυτοδιοίκηση, τα συνδικάτα, τους επαγγελματικούς φορείς. Όλα δείχνουν ότι η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ και σύσσωμη η κοινοβουλευτική του ομάδα –εκτός εξαιρέσεων, μάλλον μοναδικών- έχουν πάρει τις αποφάσεις τους εδώ και καιρό για συμμαχία με τη ΝΔ. Το αποδεικνύουν καθημερινά, ακόμα και μετεκλογικά, με τις βάναυσες επιθέσεις εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και την απαλή κριτική «για τα μάτια του κόσμου στη ΝΔ». Τα στελέχη του ΚΙΝΑΛ δεν μπορούν να κάνουν χωρίς τη συμμετοχή τους στην κυβερνητική εξουσία, δεν τους αγγίζει η κριτική και τα συμπεράσματα που έβγαλαν άλλα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ότι η συμμαχία με τα συντηρητικά κόμματα, η προσχώρηση στο νεοφιλελευθερισμό ακυρώνει τους λόγους ύπαρξης τους. Βέβαια, δεν είναι όλοι το ίδιο ταγμένοι στη συμμαχία με τη δεξιά, πολλοί από τους οργανωμένους αντιδρούν, το ίδιο συντελείται και στην εκλογική του βάση. Μπορεί μέχρι σήμερα να μην εκδηλώνεται αναφορικά με τη συμμαχία με την Αριστερά –ο ΣΥΡΙΖΑ είναι απαγορευμένη λέξη για το στελεχιακό της δυναμικό- διατυπώνεται όμως ευθέως ως απόρριψη της συμμαχίας του ΚΙΝΑΛ με τη ΝΔ, απόρριψη που συμπεριλαμβάνει και τη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ. Με αυτή την έννοια, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν χρειάζεται να αλλάξει σε τίποτα την πολιτική του απεύθυνση για συμμαχία της Αριστεράς με την Οικολογία και την αριστερή σοσιαλδημοκρατία. Η μπάλα είναι πλέον στη μικρή τους περιοχή, θα συνεχίσουν τα ίδια, θα κάνουν αριστερή στροφή; Ας αποφασίσουν.

Πώς βλέπεις να εξελίσσεται ο χώρος της Αριστεράς; Το ΚΚΕ έχει τώρα το εξαιρετικά δύσκολο καθήκον να πει στον κόσμο του γιατί ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ πρόδωσε την αριστερά, η κρίση εντείνεται κι ενώ αυτό έχει σωστή γραμμή αυτό όχι μόνο δεν επωφελείται με αυξημένα ποσοστά, αλλά αντίθετα συμπιέζεται. Υπάρχουν ενδιαφέρουσες εξελίξεις στο χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, ιδίως στη ΛΑ.Ε. και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ που δοκιμάστηκαν στις εκλογές, υπάρχει και η επιτυχία του ΜΕΡΑ ’25.
Δεν νομίζω ότι το ΚΚΕ επηρεάζεται δραστικά από τα εκλογικά αποτελέσματα, όσο δυσάρεστα και αν είναι, ενδεχομένως γιατί η ανάλυση της περιόδου που έχει κάνει, εδώ και πολύ καιρό, του επιτρέπει να ισχυρίζεται τόσο στην κομματική του βάση, όσο και στους συμμάχους του διεθνώς ότι διανύουμε μια σκοτεινή περίοδο όπου δεν υπάρχει πολιτικός χώρος για ανάπτυξη για τα αυθεντικά κομμουνιστικά κόμματα και οι ευκαιρίες για την άνοδο του εργατικού κινήματος είναι περιορισμένες. Με αυτή την ανάλυση, ξεπερνά αβρόχοις ποσίν τα δυσάρεστα αποτελέσματα, άνευ εσωκομματικής κριτικής. Αυτά δεν είναι καινούργια ισχύουν εδώ και πολλά χρόνια. Ίσως το νέο είναι ότι στην έξαρση της αντιΣΥΡΙΖΑ πολεμικής του ταυτίστηκε επανειλημμένα σε ύφος και οξύτητα με εκείνο της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ. Για τις εξελίξεις στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και στη ΛΑΕ δεν μου πέφτει λόγος, αφού ο μανιχαϊστικός, αδιάλλακτος και καταγγελτικός πολιτικός τους λόγος, η πλειοδοσία σε οτιδήποτε, η «πατριωτική» προσέγγιση στο όνομα του αντιμπεριαλισμού είναι πολύ μακριά με όσα από κοινού είχαμε κατακτήσει στο πλαίσιο του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος και της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Αντίθετα, ενδιαφέρον έχει για μένα η Δικτύωση και ο προβληματισμός που αναπτύσσεται στο εσωτερικό της για την περίοδο, ακόμα και η κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ, όσο αυστηρή και αν είναι, τη θεωρώ άξια λόγου, ιδιαίτερα όταν δραπετεύει από την «οικονομία της προσοχής και την επιδοκιμασία των μικρών κοινοτήτων».

Θα απευθυνθούμε στους πάντες

Υπό ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να κερδηθεί ο πόλεμος δηλαδή οι εθνικές εκλογές παρά το ότι χάθηκε μία κρίσιμη μάχη δηλαδή οι ευρωεκλογές; Πώς θα απευθυνθούμε σε όσους δεν πείσαμε ενώ μας ψήφισαν το 2015;
Καταρχάς θα απευθυνθούμε στους πάντες, σε εκείνους που μας ψήφισαν το 2015, σε εκείνους που διαμαρτυρήθηκαν δια της ψήφου τους με όσα κάναμε και τα άλλα που δεν κάναμε, σε όσους απείχαν θεωρώντας τις ευρωεκλογές ανάξια ιστορία, σε αυτούς και αυτές που ψήφισαν για πρώτη φορά, στους νέους και τις νέες. Σε εκείνους που ψήφισαν συντηρητικά, χωρίς οι ίδιοι να είναι συντηρητικοί. Θα τους απευθυνθούμε σεμνά, ταπεινά, με πρόγραμμα και ενσυναίσθηση. Με το μυαλό και την καρδιά. Ο Βασίλης Ρόγγας μας έλεγε τις προάλλες τα λόγια του βασιλιά στο τελευταίο επεισόδιο του Games of thrones «Τι ενώνει τους ανθρώπους; Οι στρατοί, ο χρυσός, οι σημαίες; Είναι οι ιστορίες που ενώνουν» Η δική μας ιστορία έχει πολλά για το παρελθόν και το μέλλον. Το παρελθόν δεν είναι οι αριθμοί και τα γραφήματα, δεν είναι οι 345χιλ νέες θέσεις, εκ των οποίων 45χιλ αφορούν ελεύθερους επαγγελματίες και μικρούς επιχειρηματίες, δεν είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες ανασφάλιστοι που βρήκαν πρόσβαση στο εθνικό σύστημα υγείας, δεν είναι η αύξηση του κατώτερου μισθού, το επίδομα ενοικίου, η κοινωνική αλληλεγγύη. Είναι όλα αυτά και κάτι παραπάνω, είναι η βιωμένη πραγματικότητα και η προσδοκία. Η πραγματικότητα όμως έχει κοντή μνήμη. Ποιος θυμάται τα συσσίτια, τους ανθρώπους που ψάχνανε τροφή στους σκουπιδοτενεκέδες, τους κεντρικούς δρόμους με τα λουκέτα; Μόνο οι ίδιοι. Οι άνεργοι, οι φτωχοί, οι αποκλεισμένοι, οι εργαζόμενοι στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, οι χαμηλοσυνταξιούχοι. Όλοι αυτοί δηλαδή που κρατούν ψηλά στο προσκήνιο της πολιτικής αντιπαράθεσης τον ΣΥΡΙΖΑ που του συμπαραστέκονται θερμά και εμπράκτως. Η προσδοκία για τους άλλους; Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να υποσχεθούμε επιστροφή στην ευημερία του 2009, στην πλαστή ευημερία με δανεικά. Μπορούμε όμως να υποσχεθούμε -με αποδείξεις- για αξιοπρέπεια στη δουλειά και την πολιτεία, μπορούμε να εγγυηθούμε τη βελτίωση του βίου των πολλών, όχι των λίγων. Μπορούμε να μιλήσουμε για την καθημερινότητα του πολίτη, για το σχολείο, το νοσοκομείο, την αδιάκριτη πρόσβαση στη γνώση, για τη συγκοινωνία και τον ελεύθερο χρόνο, για τις δημόσιες υποδομές και τους ελεύθερους χώρους. Μπορούμε να υποσχεθούμε εργασιακή αξιοπρέπεια για όλους, χωρίς εργοδοτικό αυταρχισμό και παραπλανητικές εργασιακές σχέσεις. Για έντιμες αποδοχές, χωρίς εξαντλητικά ωράρια και υπερωρίες που δεν πληρώνονται. Έχουμε αποδείξεις γι’ αυτό. Μπορούμε να υποσχεθούμε μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις, μια κοινωνία της αλληλεγγύης. Δώσαμε επαρκή δείγματα γραφής ώστε να μη θεωρούνται λόγια του αέρα. Μπορούμε τέλος να μιλήσουμε για ανάπτυξη, μια διαφορετική ανάπτυξη από αυτή που ζήσαμε τα «χρόνια της ευημερίας», δηλαδή ανάπτυξη για τους λίγους, εχθρική στους εργαζόμενους και το περιβάλλον, εχθρική στον πολιτισμό και την καλλιτεχνική δημιουργία. Δεν είναι στο δικό μας πολιτικό σχέδιο ο πολιτισμός της ΑΕΠΙ και των ιδρυμάτων, ο πολιτισμός για την ελιτ και η πλειοψηφία στην υποκουλτούρα και την απομίμηση. Δημιουργήσαμε αυτά τα 5 σχεδόν χρόνια τα εργαλεία και τις διαδικασίες έτσι ώστε οι υποσχέσεις μας να μην είναι λόγια του αέρα, δημιουργήσαμε την Αναπτυξιακή τράπεζα, μεγιστοποιήσαμε την αποδοτικότητα στη διαχείριση των ΕΣΠΑ, φτιάξαμε τις Ενεργειακές κοινότητες, το Ταμείο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, δημιουργήσαμε τα πλαίσια λειτουργίας και των εσωτερικών ελέγχων για τις ΔΕΚΟ και τους Οργανισμούς, ολοκληρώνουμε το Κτηματολόγιο και κυρίως ταυτόχρονα με την έξοδο από τα Μνημόνια δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις διαχείρισης με ασφάλεια του δημόσιου χρέους, έτσι ώστε η χώρα να είναι ασφαλής για 17 χρόνια με το μαξιλάρι των 31 δις και να μην εξαρτάται από τις διακυμάνσεις και τα απρόοπτα μιας διεθνούς συγκυρίας διακινδύνευσης.
Έχουμε λόγους, έχουμε επιχειρήματα, διαθέτουμε αποδείξεις και δείγματα γραφής ώστε να μπορέσουμε να νικήσουμε.

H Επόμενη Μέρα Από Τα Αριστερά,Άρθρα -'Συνεντεύξεις - Παρεμβάσεις,Πολιτικός Παράπλους

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ισορροπήσαμε ανάμεσα σε μέτρα για την ανάπτυξη και τη στήριξη της κοινωνίας

Τη συνέντευξη πήρε η Άντα Ψαρρά

• «Ξέφυγα από τους καρχαρίες Και νίκησα τους τίγρεις Μ’ έφαγαν όμως Οι κοριοί», έγραφε στο ποίημά του «Επιτάφιος για τον Μ» ο Μπ. Μπρεχτ. Μήπως τελικά αυτό ταιριάζει με τη σημερινή φάση δύο μέρες μετά τη βαριά ήττα; Κι αν ναι, ποιοι είναι για σας οι κοριοί;

Αμέτρητοι οι κοριοί που είχαμε να αντιμετωπίσουμε μετά το 2015. Ενα κράτος χτισμένο πάνω σε πελατειακές σχέσεις και, άρα, στην άνιση πρόσβαση στην εξουσία, που εμείς έπρεπε να επινοήσουμε τα στοιχειώδη: την παρακολούθηση της πορείας αποπληρωμής ληξιπροθέσμων οφειλών ή την εκτέλεση του ΠΔΕ.

Εναν δημόσιο τομέα όπου τα ιδιωτικά συμφέροντα τον είχαν κάνει σπίτι τους και χρειάστηκε να κάνουμε τα πρώτα βήματα θωράκισής του: στις δημόσιες συμβάσεις, στην κατανομή των ΕΣΠΑ ή στη διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων.

Μια χώρα όπου η αναπτυξιακή πολιτική ήταν άγνωστη λέξη, χωρίς δομές συντονισμού και χωρίς ένα πλαίσιο όπου η κυβέρνηση θα μπορούσε να διαβουλευτεί με τις τοπικές κοινωνίες, τους κοινωνικούς εταίρους, με επιμελητήρια, με τα Πανεπιστήμια κ.λπ., όχι μόνο για να σχεδιάσει αλλά και να προβλέψει τις ευκαιρίες της οικονομίας και τα εμπόδια στην εκμετάλλευσή τους.

Για πρώτη φορά υπάρχει ένα τέτοιο αναπτυξιακό σχέδιο, που όλοι οι πολίτες μπορούν να το βρουν στο διαδίκτυο, μαζί με τους θεσμούς παρακολούθησης και επικαιροποίησης. Να μη συνεχίσω.

Μια αυστηρή κριτική σε μας λέει too little, too late, ειδικά σε κάποιους τομείς που έχουν επίδραση στην καθημερινότητα. Κυρίως δεν μπορεί να ειπωθεί ότι η δημόσια διοίκηση άλλαξε ριζικά τη σχέση με τον πολίτη. Αλλά βήματα έγιναν. Τεχνογνωσία δημιουργήθηκε. Παρακαταθήκη για το μέλλον υπάρχει.

• Η μεσαία τάξη (κυρίως μετά τα αποτελέσματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη) στέλνει μήνυμα και προς εσάς με πιθανότερο και βασικότερο αντικείμενο την υπερφορολόγηση. Τι θα τους απαντήσετε τις επόμενες 30 ημέρες;

Εχουν δίκιο οι άνθρωποι που διαμαρτύρονται γιατί δεν καταφέραμε να βελτιώσουμε τις ζωές τους όσο θα θέλαμε, να τους πείσουμε ότι δεν αδιαφορήσαμε για την ποιότητα της ζωής των μεσαίων στρωμάτων. Ημασταν όμως αναγκασμένοι να κινηθούμε σε ένα ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο με ανόητους καταναγκασμούς που μας επιβλήθηκαν.

Τα πρώτα χρόνια έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την ανθρωπιστική κρίση, τη διάλυση του συστήματος υγείας και παιδείας, την προσφυγική κρίση και κυρίως την έξοδο από τα μνημόνια. Να κριθούμε με αντικειμενικότητα για τα πρώτα χρόνια και με αυστηρότητα για τις προτεραιότητές μας και τον τρόπο που τις υλοποιήσαμε με βάση τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο μετά την έξοδο τον Αύγουστο 2018.

Να κριθούμε για τη μείωση των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, του ΕΝΦΙΑ, το επίδομα στέγασης, την προστασία της πρώτης κατοικίας, τις 120 δόσεις, τη μείωση της φορολογίας στα τρόφιμα, την ενέργεια, τον επισιτισμό. Με αυτό το δείγμα γραφής θα καλέσουμε τους πολίτες να μας κρίνουν για το πρόγραμμά μας για την περίοδο 2019-2023. Μια ισορροπία ανάμεσα σε μέτρα για την ανάπτυξη και στήριξης της κοινωνίας.

• Μήπως το μαξιλάρι του υπερπλεονάσματος και της οικονομικής ασφάλειας άδειασε αναγκαστικά το απόθεμα της αλληλεγγύης πολιτών που θέλουν ύστερα από 10 χρόνια μια καλύτερη ανταμοιβή;

Καταφέραμε να μειώσουμε τους δημοσιονομικούς στόχους σε σχέση με εκείνα που είχε συμφωνήσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Παρ’ όλα αυτά, για λόγους που έχω εξηγήσει και πρόσφατα παραδέχθηκε και το ΔΝΤ, οδηγηθήκαμε σε υπεραπόδοση. Από εκεί και πέρα διαχειριστήκαμε τα υπερπλεονάσματα άμεσα και στρατηγικά.

Αμεσα με τη διανομή κοινωνικού μερίσματος επί 3 συνεχή χρόνια, το 2019 ενισχύοντας την οικονομία και την κοινωνία με μόνιμα μέτρα εκ των προτέρων και όχι εκ των υστέρων και στρατηγικά με το να δημιουργήσουμε ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας 31 δισ. ευρώ το οποίο να μας προστατεύει από τα επικίνδυνα ρεύματα της διεθνούς οικονομίας. Βλέπετε, ζούμε σε έναν επικίνδυνο κόσμο, ο οικονομικός ανταγωνισμός φτάνει στα όρια του εμπορικού πολέμου που δημιουργεί απρόβλεπτες καταστάσεις στο πεδίο της Ε.Ε.

Δημιουργήσαμε έναν ασφαλή διάδρομο έτσι ώστε το οικονομικό χρέος της χώρας να μη γίνει μια νέα «θηλιά» τουλάχιστον για τα επόμενα 17 χρόνια και την ίδια στιγμή έναν μηχανισμό που να μας απεμπλέκει από την ασφυκτική επιτήρηση. Ολα αυτά είναι πράγματα που θα επικοινωνήσουμε στους πολίτες το αμέσως επόμενο διάστημα.

• Εχετε και εσείς προσωπικά κερδίσει τη συμπάθεια και την αποδοχή των πολιτών. Το μήνυμα όμως δεν αφήνει περιθώρια και αφορά προφανώς όχι μόνο μια αίσθηση αλαζονείας αλλά και την όλο και μεγαλύτερη απόσταση που χωρίζει τους κυβερνητικούς παράγοντες από τους πολίτες και ειδικά την Αριστερά. Πώς μπορεί αυτό να αντιστραφεί μέσα σε λίγες ημέρες;

Κατανοώ πώς και γιατί μπορεί να δόθηκε η εντύπωση ότι δεν ήμασταν αρκετά κοντά στην κοινωνία για να αφουγκραστούμε τις ανάγκες της, αλλά και για να βλέπουμε τον πραγματικό αντίκτυπο της πολιτικής μας στις ζωές των ανθρώπων. Η αλήθεια είναι ότι πράγματι δεν είχαμε φανταστεί τις δυσκολίες του εγχειρήματος να στήσεις στα πόδια της μια γκρεμισμένη οικονομία, μια καθημαγμένη κοινωνία, μια δύσκαμπτη δημόσια διοίκηση.

Προσωπικά μπορώ να σας εξομολογηθώ ότι πολλές φορές αναρωτιόμουν αν ο ρόλος ενός πολιτικού είναι να περνά άπειρες ώρες διαπραγματευόμενος με τους θεσμούς για τα μνημόνια και τις αξιολογήσεις, τα ατέλειωτα ταξίδια προετοιμασίας, αντί να γυρνάω την Ελλάδα και να επικοινωνώ με τους ανθρώπους. Σας διαβεβαιώνω ότι αισθάνομαι ευτυχισμένος με το δεύτερο και όχι με τις «δουλείες» των υποχρεώσεων του υπουργού.

Το ίδιο αισθάνονται και οι άλλοι σύντροφοι και συντρόφισσες που εργάζονται στο πλαίσιο της κυβέρνησης. Την τελευταία περίοδο μας δόθηκε η ευκαιρία να γυρίσουμε πόλεις και χωριά με επικεφαλής τον Αλέξη Τσίπρα και να αισθανθούμε τη ζεστασιά του κόσμου και το αναντικατάστατο της διά ζώσης επικοινωνίας. Σας βεβαιώνω ότι αυτό θα κάνουμε και την επόμενη περίοδο.

• Οι δαπάνες, η αδιαφάνεια, η διαφθορά και οι σπατάλες περιορίστηκαν και όλοι το είδαν αυτό. Μήπως όμως δόθηκε υπερβολική έμφαση στην ανάγκη να οδηγηθούν οι πρωταγωνιστές στη Δικαιοσύνη -που στο κάτω κάτω αυτό αφορά την ίδια τη Δικαιοσύνη- παρά στις μεθόδους αποτροπής στην επανάληψη παρόμοιων φαινόμενων;

Προσωπικά δεν υιοθέτησα ποτέ τον «δικαστικό δρόμο για τον σοσιαλισμό», αντίθετα δήλωσα τις αντιρρήσεις μου, τον διακωμώδησα σε κάθε ευκαιρία. Πολλοί και κυρίως «πολλές» μού το χρωστάνε από παλιά, μου καταλογίζουν καθωσπρεπισμό και θεσμολαγνεία σε κάθε ευκαιρία.

Δεν πειράζει, τους απαντώ χριστιανικά «ου γαρ οίδασι τι ποιούσι», αφού με τον μαρξισμό δεν έχουν κάποια αξιοσημείωτη σχέση. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι κάνουμε τα στραβά μάτια, ότι αφήνουμε τους μηχανισμούς υφαρπαγής της δημόσιας περιουσίας αλώβητους, ότι δεν τολμάμε να τα βάλουμε με τη μικρή και μεγάλη διαφθορά. Γνωρίζουμε ότι οι «κακοί» έχουν την υπεροπλία του χρήματος, είναι όπως στις αστυνομικές ταινίες που οι γκάνγκστερ έχουν γρηγορότερα αυτοκίνητα από τους αστυνομικούς, οι τελευταίοι όμως δεν εγκαταλείπουν τη δίωξη.

• Ποιο είναι το σενάριο της επόμενης ημέρας αν καταφέρετε να καλύψετε τη διαφορά;

Μια κυβέρνηση που δεν θα έχει μόνο εννιά μήνες να αποδείξει τι μπορεί να κάνει μετά την έξοδο από τα μνημόνια, αλλά τέσσερα χρόνια. Κυρίως για να φανεί ότι πρωτίστως εμείς καταλαβαίνουμε πως δεν λέει τίποτα αν μόνο οι αριθμοί ευημερούν. Γιατί εμείς δεν θέλουμε να βλέπουμε μόνο περισσότερη παραγωγή νέτα σκέτα.

Μας ενδιαφέρει να επενδύσουμε σε σχέσεις. Ζωντανές πόλεις και κοινότητες όπου οι πολίτες μπορούν με ασφάλεια να ζουν, να δημιουργούν, να βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Νέοι επιστήμονες που να έχουν τη δυνατότητα να δικτυωθούν με τα Πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Επιχειρηματίες και επαγγελματίες να αξιοποιούν το ταλέντο τους και τις καινοτόμες ιδέες τους. Εργαζόμενοι και εργαζόμενες που θα αισθάνονται ότι το κράτος τούς προστατεύει από την ασυδοσία των εργοδοτών και πολίτες που θα είναι περήφανοι για τα νοσοκομεία και τα σχολεία τους. Μεσαία στρώματα στα οποία δεν θα κυριαρχεί ο φόβος για το μέλλον το δικό τους και των παιδιών τους.

Εν ολίγοις, η κριτική σε μας μπορεί, και πρέπει, να γίνεται. Αλλά μια δίκαιη κριτική δεν μπορεί να παραβλέψει ότι εννέα μήνες εκτός μνημονίου δεν επαρκούν για μια συνολική εκτίμηση. Στην πολιτική αντιπαράθεση που έρχεται πιστεύω ότι μπορούμε να πείσουμε πως η Αριστερά μπορεί να κυβερνήσει και στην κρίση και εκτός κρίσης. Σε μια σοβαρή συζήτηση για αντιπαραθετικά πολιτικά σχέδια το εκλογικό αποτέλεσμα της 26ης Μαΐου είναι εντελώς αναστρέψιμο.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών