Κάθε δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος πρωτίστως, αλλά και οι πολίτες οφείλουν να γνωρίζουν και να παρακολουθούν το πως καταρτίζεται ένας προϋπολογισμός. Το myota.gr δημοσιεύει της ΚΥΑ οικ. 55905/29.07.2019 (ΦΕΚ 3054/29.07.2019 τεύχος Β’) με την «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των Δήμων, οικονομικού έτους 2020 – τροποποίηση της 7028/2004 (ΦΕΚ 253 Β΄) απόφασης».
Άρθρο 1
Γενικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού
- Η δημοσιονομική θέση του Υποτομέα S1313 της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να είναι ισοσκελισμένη ή πλεονασματική, κατά τα άρθρα 14 παρ. 1 περ. β και 35 παρ. 1 και 2 του ν. 4270/2014. Οι Ο.Τ.Α. οφείλουν να καταρτίζουν τουλάχιστον ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 4270/2014.
Για τους Δήμους, επίσης ως φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ισχύουν κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού τους, οι γενικές αρχές για τη διαχείριση των οικονομικών της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 33 και της δημοσιονομικής θέσης του άρθρου 35, οι κανόνες του δημοσιονομικού σχεδιασμού του άρθρου 34, του χρέους του άρθρου 36 και της πορείας προσαρμογής του άρθρου 37 και οι γενικές αρχές κατάρτισης προϋπολογισμού του άρθρου 49 του ν. 4270/2014.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έχουν αναληφθεί υποχρεώσεις και πραγματοποιηθεί δαπάνες καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού, τα ποσά που αναλογούν στο ύψος αυτών, καταλογίζονται σε βάρος των οργάνων που ενέκριναν ή συνέπραξαν στην εκτέλεση της δαπάνης (άρθρο 66 παρ. 5 του ν. 4270/2014 και άρθρο 11 του π.δ. 80/2016). - Στον προϋπολογισμό εγγράφονται όλες οι δαπάνες και τα έσοδα του Δήμου, τα οποία αναμένεται να πληρωθούν και αντίστοιχα να εισπραχθούν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Επιπλέον εγγράφονται οι προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωθέντων κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη εντός του οικονομικού έτους (Κωδικός Αριθμός Εξόδων «85» ύψος επισφαλειών), καθώς και το αποθεματικό (Κ.Α. Εξόδων «91»). Εάν το σύνολο των ετήσιων εγγεγραμμένων δαπανών είναι χαμηλότερο από το σύνολο των ετήσιων εγγεγραμμένων εσόδων τότε το ταμειακό αποτέλεσμα του προϋπολογισμού είναι πλεονασματικό.
Η υπερεκτίμηση των εσόδων ή η εγγραφή εσόδων που δεν πρόκειται να εισπραχθούν οδηγεί ουσιαστικά στην μη επίτευξη του οικονομικού αποτελέσματος, καθιστώντας τον προϋπολογισμό ελλειμματικό. - Στον προϋπολογισμό εγγράφονται κατά προτεραιότητα οι υποχρεωτικές δαπάνες που καθορίζονται με την παρ. 1 του άρθρου 158 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως αυτή αντικαταστάθηκε, συμπληρώθηκε (με την παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 4038/2012, με το άρθρο 9 του ν. 4350/2015) και ισχύει.
- Νέα έργα χρηματοδοτούμενα από ίδια έσοδα εγγράφονται στον προϋπολογισμό μόνο εφόσον στοιχειοθετείται από τις αντίστοιχες εγγραφές εσόδων η χρηματοδότησή τους.
Σε κάθε περίπτωση για κάθε έργο, υπηρεσία, προμήθεια ή μελέτη, ανεξαρτήτως της πηγής χρηματοδότησής τους, πρέπει να εγγράφονται ως δαπάνη στον προϋπολογισμό, μόνο τα ποσά που εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν εντός του οικονομικού έτους που αυτός αναφέρεται. Σε περίπτωση που τα ανωτέρω χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις, ανεξαρτήτως πηγής, στο σκέλος των εσόδων εγγράφονται αντίστοιχα μόνο τα ποσά που αναμένεται ότι θα αποδοθούν στο Δήμο εντός του οικονομικού έτους. Σε περίπτωση δημοπράτησης και μετά την κατακύρωση του αποτελέσματος και της ανάδειξης αναδόχου, πρέπει να πραγματοποιείται αναμόρφωση της ετήσιας εγγραφής του προϋπολογισμού, με αντίστοιχη μείωση του εσόδου και της δαπάνης που προκύπτει από το ποσοστό έκπτωσης που επιτεύχθηκε. - Kατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού εγγράφεται κάθε φορά στο σκέλος των εσόδων το σύνολο των αποδόσεων που απορρέουν από ΚΑΠ ή από φόρους και τέλη εισπραττόμενα μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος ή από άλλου τύπου έσοδα, ανεξαρτήτως τυχόν κρατήσεων, κατασχέσεων, συμψηφισμού οφειλών ή απευθείας παρακράτησης από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα των τοκοχρεωλυτικών δόσεων για συνομολογηθέν δάνειο. Οι ανωτέρω μειώσεις καταγράφονται ως πληρωμή εξόδων σε βάρος των Κ.Α. Εξόδων που αφορούν, με έκδοση αντίστοιχων τακτοποιητικών ενταλμάτων.
- Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού οι προβλέψεις δαπανών για τις αποδοχές του πάσης φύσεως προσωπικού συνοδεύονται υποχρεωτικά από λεπτομερείς καταστάσεις και πλήρη ανάλυση των πιστώσεων που είναι γραμμένες για τους σκοπούς αυτούς (όπως για τους μισθούς, τις τυχόν αυξήσεις μισθών του τακτικού και του επί συμβάσει προσωπικού, καθώς και υπερωρίες και αμοιβές από συλλογικά όργανα εφόσον και μόνο αυτές προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις), λαμβανομένων υπόψη των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων που επιφέρει τυχόν αυξομείωση του προσωπικού.
Για την εγγραφή δαπάνης που αφορά πρόσληψη προσωπικού με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου προς κάλυψη παροδικών αναγκών ή και για απασχόληση προσωπικού με συμβάσεις μίσθωσης έργου θα πρέπει να προκύπτει η δυνατότητα χρηματοδότησής της από το ύψος των εγγεγραμμένων, μη ειδικευμένων για άλλο σκοπό, εσόδων. - Στον προϋπολογισμό εγγράφονται υποχρεωτικά οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις των δανείων που έχουν συναφθεί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς. Σε όσες περιπτώσεις επιμηκύνεται η διάρκεια αποπληρωμής χορηγηθέντων δανείων λόγω σχετικής διμερούς συμφωνίας μεταξύ Δήμου και πιστωτικού οργανισμού ή κατ’ εφαρμογή διάταξης νόμου (π.χ της υποπαραγράφου Γ.5. της παραγράφου Γ. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ 222 Α΄), με αποτέλεσμα τη μείωση της ετήσιας δαπάνης που αφορά στην πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων, οι σχετικές εγγραφές πρέπει να είναι μειωμένες κατά το αντίστοιχο ποσό.
- Στο πλαίσιο της υποχρέωσης κατάρτισης ρεαλιστικών προϋπολογισμών, με εγγραφή σε αυτούς μόνο δαπανών που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα έσοδα που αναμένεται να εισπραχθούν, τονίζεται η ανάγκη για συνεχή επανεξέταση των δαπανών, δηλαδή για συστηματική καταγραφή και εξορθολογισμό αυτών, με σκοπό την εξασφάλιση του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου για τη χρηματοδότηση επιπρόσθετων δράσεων και την παροχή επιπλέον υπηρεσιών προς τους δημότες.
- Τα ιδρύματα και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου των Δήμων, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσμων, καταρτίζουν και ψηφίζουν τον προϋπολογισμό τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται και για τους Δήμους, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη ψήφιση του προϋπολογισμού του οικείου Δήμου στην οποία, μεταξύ άλλων, ορίζεται το ύψος της τακτικής επιχορήγησής τους. Για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των ανωτέρω νομικών προσώπων, ως τακτική επιχορήγηση από τον οικείο Δήμο εγγράφεται κατ’ ελάχιστο το ποσό που προκύπτει από τη συστατική πράξη αυτών και σε περίπτωση που αυτή δεν αναφέρει ποσό ή δεν είναι επικαιροποιημένη ως προς το ύψος του ποσού που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του νομικού προσώπου, τότε εγγράφεται το ποσό που είναι εγγεγραμμένο στον προϋπολογισμό του Δήμου το προηγούμενο οικονομικό έτος (δηλ. το 2019). Σε περίπτωση που με τον προϋπολογισμό του Δήμου που αφορά το έτος 2020 ψηφισθεί τελικώς εγγραφή διαφορετικού ποσού, το Νομικό Πρόσωπο υποχρεούται άμεσα να προβεί σε ανάλογη αναμόρφωση του προϋπολογισμού του.
Εφεξής, η τακτική και τυχόν έκτακτη επιχορήγηση που λαμβάνουν τα Νομικά Πρόσωπα εγγράφεται στους νέους κωδικούς είδους που δημιουργούνται, 0718 και 1695, αντίστοιχα (βλ. παρακάτω άρθρο 5 της παρούσας). - Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού το σύνολο των εσόδων που αναφέρονται στις περιπτώσεις Β1 και Β2 του άρθρου 3 και η κατηγορία δαπανών «85 Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωθέντων κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη εντός του οικονομικού έτους» εκτιμώνται με τη μεθοδολογία που ορίζεται στην παράγραφο αυτή. Εκτιμήσεις που αποκλίνουν της μεθοδολογίας αυτής συνιστούν υπερεκτίμηση των εσόδων ή εγγραφή εσόδων που δεν πρόκειται να εισπραχθούν.
- Η τήρηση των αναφερόμενων στο άρθρο 3 της παρούσας ελέγχεται από το Υπουργείο Εσωτερικών και από τις αρμόδιες για την εποπτεία των Δήμων αρχές και η παραβίασή τους οδηγεί στην αναπομπή του προϋπολογισμού στο δημοτικό συμβούλιο κατά τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010.
- Στην περίπτωση που διαπιστωθεί από την εποπτεύουσα αρχή η νομιμότητα του ψηφισθέντος από το οικείο δημοτικό συμβούλιο προϋπολογισμού, έστω και αν στη σχετική εγκριτική απόφαση διατυπώνονται ειδικότερες παρατηρήσεις ως προς τις επιμέρους εγγραφές του, αυτός (προϋπολογισμός) θεωρείται, ως προς τις λοιπές εγγραφές του, οριστικά εγκεκριμένος και καθίσταται άμεσα εκτελεστός, οι δε δαπάνες νομίμως εντέλλονται σε βάρος των εγγεγραμμένων και ελεγχθέντων ως νόμιμων πιστώσεων του προϋπολογισμού αυτού (Ελεγκτικό Συνέδριο Κλιμ. Τμ. 7 πράξη 97/2014).
- Σε περιπτώσεις όπου υφίστανται λογιστικές εκκρεμότητες που χρονίζουν στους Ο.Τ.Α. ή έχουν διαπιστωθεί ταμειακά ελλείμματα, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο σχετικός διαχειριστικός έλεγχος, θα πρέπει:
α) Το ταμειακό έλλειμμα να εμφανίζεται στο ταμειακό υπόλοιπο του προϋπολογισμού, έως ότου εκδοθεί το τελικό πόρισμα του διαχειριστικού ελέγχου και
β) να γίνει εγγραφή ισόποση με το εκτιμώμενο ύψος του ελλείμματος στο σκέλος των εξόδων, στον Κ.Α. 85 «Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωμένων κατά τα ΠΟΕ εντός του οικονομικού έτους». Όταν ολοκληρωθεί ο έλεγχος και βεβαιωθεί το έλλειμμα:
γ) θα μειωθεί το ταμειακό υπόλοιπο του Δήμου κατά το βεβαιωθέν ποσό και
δ) θα γίνει ισόποση εγγραφή στον Κ.Α. 1516 «Έσοδα από διάφορες καταλογιστικές αποφάσεις».
Για την απεικόνιση τέτοιων λογιστικών εκκρεμοτήτων ή εκτιμώμενων ταμειακών ελλειμμάτων δημιουργούνται δυο νέοι κωδικοί είδους στην κατηγορία 85 (βλ. παρακάτω άρθρο 5 της παρούσας). - Υποχρεώσεις που έχουν καταγραφεί στο ισοζύγιο της Γενικής Λογιστικής και απορρέουν από μη νόμιμες ή μη κανονικές δαπάνες, εγγράφονται στον προϋπολογισμό τουλάχιστον ως προς το ποσό κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα υπάρξει συνδρομή των προϋποθέσεων νομιμότητας ή κανονικότητας αυτών, ή δικαστική απόφαση εντός του έτους, που θα εκδικάζει την πληρωμή του ποσού του παραστατικού, πλέον των αναλογούντων τόκων υπερημερίας και δικαστικών εξόδων. Σε κάθε περίπτωση, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου χειρισμού είναι απαραίτητο να συνυπολογίζεται ο κίνδυνος εμφάνισης μελλοντικής αδυναμίας του φορέα να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις του (και συνακόλουθα να διατηρήσει τουλάχιστον ισοσκελισμένο τον προϋπολογισμό του) εξαιτίας γεγονότων όπως η έκδοση δικαστικών αποφάσεων ή η υποβολή εκκρεμών δικαιολογητικών που θα καθιστούν άμεσα πληρωτέες δαπάνες που είχαν χαρακτηριστεί προγενέστερα ως μη νόμιμες ή μη κανονικές.
- Σε περιπτώσεις όπου υφίστανται υποχρεώσεις ή και απαιτήσεις για τις οποίες συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις παραγραφής, αυτές δεν θα πρέπει να συνεχίσουν να εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Δήμου, αλλά θα πρέπει τα αρμόδια όργανα του τελευταίου να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διαγραφή τους.
- Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 86 του ν. 3852/2010, το συμβούλιο της Κοινότητας καταρτίζει σχέδιο του προϋπολογισμού εξόδων της Κοινότητας για το επόμενο οικονομικό έτος, υπό τις ακόλουθες απαραίτητες προϋποθέσεις:
α) Ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, με απόφασή του την οποία έχει διαβιβάσει στo Συμβούλιο της Κοινότητας έως το τέλος Ιουνίου, έχει καθορίσει το ανώτατο ύψος του προϋπολογισμού εξόδων του επόμενου έτους αυτής. β) Ότι έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περί μεταβίβασης αρμοδιοτήτων προς το Συμβούλιο της Κοινότητας.
Άρθρο 2
Διαδικασίες σύνταξης, ψήφισης και ελέγχου του προϋπολογισμού
- Ο προϋπολογισμός των Δήμων συντάσσεται σύμφωνα με τον τύπο που καθορίσθηκε με την 7028/2004 (ΦΕΚ 253 Β΄) απόφαση, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις 64871/2007 (ΦΕΚ 2253 Β΄), 70560/2009 (ΦΕΚ 2394 Β΄), 50698/2011 (ΦΕΚ 2832 Β΄), 47490/2012 (ΦΕΚ 3390 Β΄), 30842/2013 (ΦΕΚ 1896 Β΄), 29530/2014 (ΦΕΚ 2059 Β΄), 26945/31-7-2015, 23976/2016 (ΦΕΚ 2311 Β΄) και 38347/ 2018 (ΦΕΚ 3086 Β΄) όμοιες. Οι Κ.Α. εσόδων και δαπανών που ισχύουν σύμφωνα με τον ανωτέρω τύπο αναγράφονται στο Παράρτημα 1 της παρούσας, προς διευκόλυνση των Δήμων. Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στην αριθμ. 8/17515/29-4-2013 (Α.Δ.Α.: ΒΕ56Ν-ΛΝΦ) εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών. Καμία απόκλιση από τους κωδικούς αριθμούς που καθορίζονται με την 7028/2004 απόφαση (όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει) δεν πρέπει να σημειώνεται στον προϋπολογισμό του φορέα.
- Είναι επιτρεπτή η περαιτέρω ανάπτυξη των τετραψήφιων ΚΑΕ με βάση τις ανάγκες εκάστου φορέα. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου υποδεικνύεται από το Υπουργείο Εσωτερικών συγκεκριμένος τρόπος ανάπτυξης κάποιου/ων τετραψήφιου/ων ΚΑΕ, οπότε τηρείται υποχρεωτικά ο υποδεικνυόμενος τρόπος ανάπτυξης. Οι αρμόδιες, για τον έλεγχο νομιμότητας της απόφασης ψήφισης του προϋπολογισμού αρχές, οφείλουν να εξετάζουν επισταμένα την ανάπτυξη των ΚΑΕ σε αυτόν. Οποιαδήποτε απόκλιση, κατά τα ανωτέρω, αποτελεί αιτία αναπομπής του αρχικού προϋπολογισμού και των μετέπειτα αναμορφώσεών του.
- Σε ειδικό παράρτημα του προϋπολογισμού αναφέρονται οι δράσεις που αφορούν τις κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των έργων και των υπηρεσιών τους.
- Για τις διαδικασίες διαβούλευσης, τη σύνταξη του προσχεδίου και του σχεδίου του προϋπολογισμού, την ψήφιση, τον έλεγχο νομιμότητας και τη δημοσίευσή του, μετά των αντίστοιχα προβλεπόμενων προθεσμιών, εφαρμόζονται οι κατά τα στάδια υλοποίησης αυτών κάθε φορά ισχύουσες διατάξεις. Για την κατάρτιση του σχεδίου του προϋπολογισμού από την οικονομική επιτροπή απαιτείται κατ’ ελάχιστο η ύπαρξη τεχνικού προγράμματος, το περιεχόμενο του οποίου προσδιορίζεται με γνώμονα τη δυνατότητα χρηματοδότησής του και ψηφίζεται εντός της προθεσμίας ψήφισης του προϋπολογισμού.
- Ο ψηφισθείς προϋπολογισμός, καθώς και οι αναμορφώσεις αυτού κατά τη διάρκεια του έτους, υποβάλλονται στις αρμόδιες για την εποπτεία των Δήμων αρχές σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή (αρχείο τύπου excel). Μαζί με τον καταρτισθέντα προϋπολογισμό υποβάλλονται ομοίως όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για τον έλεγχο νομιμότητάς του σύμφωνα με τις οδηγίες της παρούσας και τις σχετικώς ισχύουσες διατάξεις.
Άρθρο 3
Κατάρτιση προϋπολογισμού Δήμων που συνιστώνται με το άρθρο 154 του ν. 4600/2019
- Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 155 του ν. 4600/2019: «Με την έναρξη λειτουργίας των συνιστώμενων Δήμων, …, το προσωπικό των καταργούμενων Δήμων κατατάσσεται αυτοδίκαια στις θέσεις των Μεταβατικών Ο.Ε.Υ. των αντίστοιχων συνιστώμενων Δήμων, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις κατανομής της παρ. 3. Μέσα σε ένα (1) μήνα από την έναρξη λειτουργίας των συνιστώμενων Δήμων, διαπιστώνεται η κατάταξη του προσωπικού των Δήμων αυτών στις θέσεις των Μεταβατικών Ο.Ε.Υ. με πράξεις των αρμόδιων προς διορισμό οργάνων, που εγκρίνονται από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως». Η κατανομή του προσωπικού, συνεπώς και η αντίστοιχη δαπάνη για την καταβολή αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών, λαμβάνεται υπόψη για την κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού που υποβάλλεται στην οικονομική επιτροπή.
- Ομοίως λαμβάνονται υπόψη:
- τα στοιχεία της απογραφής και αποτίμησης των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων του Δήμου (συμπεριλαμβανομένων των χρηματικών διαθεσίμων αυτού) που διενεργείται από ορκωτό ελεγκτή λογιστή, ο οποίος διορίζεται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 157 του ίδιου νόμου, καθώς και
- τα όποια δεδομένα προκύπτουν εκ των εργασιών της Επιτροπής Κατανομής Περιουσίας Καταργούμενου Δήμου, που συγκροτείται δυνάμει της παρ. 3 του ίδιου άρθρου.
- Σύμφωνα με την παρ. 9 του ίδιου άρθρου, αμέσως «μετά την εγκατάσταση των αιρετών οργάνων των συνιστώμενων Δήμων, που θα αναδειχθούν από τις εκλογές του Μαΐου 2019, η οικονομική επιτροπή συντάσσει το σχέδιο του προϋπολογισμού του οικείου Δήμου και το υποβάλλει προς ψήφιση στο Δημοτικό Συμβούλιο. Για την ψήφιση του προϋπολογισμού αυτού, πρέπει να έχει ληφθεί από το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο απόφαση τεχνικού προγράμματος».
Ειδικά για την κατάρτιση και ψήφιση των προϋπολογισμών των συνιστώμενων Δήμων, έτους 2019 (δηλ. το 4μηνο Σεπτέμβριος Δεκέμβριος 2019), ο οποίος επηρεάζει και την κατάρτιση των προϋπολογισμών έτους 2020:
- Δεν απαιτείται γνωμοδότηση άλλου μονομελούς ή συλλογικού οργάνου του Δήμου, καθώς και του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α.
- Παρέχεται η δυνατότητα μη ισοσκέλισης των εσόδων και δαπανών των ανταποδοτικών τους υπηρεσιών, καθώς και η κάλυψη των δαπανών αυτών από κάθε είδους ανειδίκευτα έσοδά τους.
- Η μέθοδος υπολογισμού των Ομάδων Εσόδων I, II και III που περιγράφεται στην παρούσα απόφαση (άρθρο 4.Β), εφαρμόζεται μόνον εφόσον τα κατά περίπτωση οικονομικά στοιχεία είναι διαθέσιμα και επαρκή.
Επίσης, για την κατάρτιση και ψήφιση των προϋπολογισμών έτους 2020: - Παρέχεται η δυνατότητα μη ισοσκέλισης των εσόδων και δαπανών των ανταποδοτικών τους υπηρεσιών, καθώς και η κάλυψη των δαπανών αυτών από κάθε είδους ανειδίκευτα έσοδά τους.
- Η μέθοδος υπολογισμού των Ομάδων Εσόδων I, II και III που περιγράφεται στην παρούσα απόφαση (άρθρο 4.Β), εφαρμόζεται μόνον εφόσον τα κατά περίπτωση οικονομικά στοιχεία είναι διαθέσιμα και επαρκή.
Άρθρο 4
Ειδικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού έτους 2020
Α. Τμήμα του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων που αφορά επιχορηγήσεις
Α.1 Αναφορικά με τον υπολογισμό του ύψους των πιστώσεων που θα αποδοθούν από το Υπουργείο Εσωτερικών στους Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού για το οικονομικό έτος 2020, σημειώνουμε τα εξής:
- Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για τα έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους για την κάλυψη γενικών αναγκών πρέπει να είναι ίση με το ποσό που προκύπτει από το γινόμενο της πρώτης τακτικής μηνιαίας κατανομής του έτους 2019 που αποδόθηκε στο Δήμο (απόφαση με Α.Δ.Α.: ΩΚΟΒ465ΧΘ7-Ν3Χ), επί δώδεκα.
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό, για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, καθώς και του σχολικού τροχονόμου, υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που προκύπτει από το γινόμενο της δεύτερης τακτικής κατανομής που αποδόθηκε στον Δήμο κατά το τρέχον έτος (Α.Δ.Α.: 7ΝΤΞ465ΧΘ7-ΦΚΗ), επί τέσσερα.
- Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών που αφορούν σε μισθώματα ακινήτων υπολογίζεται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε στο Δήμο για την κάλυψη αντίστοιχων δαπανών για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου Απριλίου 2019 επί τρία (αποφάσεις κατανομής με Α.Δ.Α.: ΩΦ2Λ465ΧΘ7-9Ο2 και ΨΔΛΨ465ΧΘ7-536).
- Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών που αφορούν σε μισθώματα κτιρίων των ΚΕΠ υπολογίζεται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε στο Δήμο για την κάλυψη αντίστοιχων δαπανών για το Γ΄ τρίμηνο 2018 επί τέσσερα (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: ΨΠΛΣ465ΧΘ7-9ΧΠ).
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό από το Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων υπολογίζονται στο ύψος του ποσού που αποδόθηκε κατά το έτος 2019 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: ΨΘΦ1465ΧΘ7-2ΠΟ) και αφορά Δήμους του Νομού Δωδεκανήσου.
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό και αφορούν στο Εθνικό ίδρυμα Νεότητας, υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2018 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: ΨΘΛ2465ΧΘ7-65Α).
- Στον υπό κατάρτιση προϋπολογισμό, το συνολικό ποσό για κάλυψη δαπανών εκτέλεσης έργων και επενδυτικών δραστηριοτήτων τους πρέπει να είναι ίσο με το ποσό που προκύπτει από το γινόμενο της πρώτης τακτικής κατανομής του έτους 2019 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: ΩΒ5Α465ΧΘ7-ΤΨΤ) που αποδόθηκε στο Δήμο, επί τέσσερα.
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών επισκευών και συντηρήσεων σχολικών κτιρίων υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2019 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: 7ΝΧ4465ΧΘ7-2ΒΕ).
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό των Δήμων που επιβαρύνονται από τη λειτουργία γειτονικών χώρων διάθεσης απορριμμάτων, υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2018 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: Ω745465ΧΘ7-76Ψ).
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό, για την κάλυψη δαπανών που αφορούν την πυροπροστασία, υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν κατά το έτος 2019 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: 6ΔΖΟ465ΧΘ7-368). Ο Δήμος μπορεί να επιμερίσει το παραπάνω ποσό και να εγγράψει στους σχετικούς ΚΑΕ το μέρος αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών που αφορούν στην πυροπροστασία, καθώς και αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη επενδυτικών δαπανών.
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό και αφορούν στην κάλυψη δαπανών λειτουργίας εργοστασίων αφαλάτωσης ύδατος, είναι ίσο με το ποσό που προκύπτει από το γινόμενο της Β΄ κατανομής έτους 2018 επί δύο (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: 734 Η465ΧΘ7-ΔΙ4).
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό και αφορούν στην κάλυψη δαπάνης για τη σίτιση μαθητών μουσικών και καλλιτεχνικών γυμνασίων και λυκείων, υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν στον Δήμο για τη σχολική χρονιά 2017-2018 (αποφάσεις κατανομής με Α.Δ.Α.: 75Χ465ΧΘ7-ΒΕ2 και 7Δ3Χ465ΧΘ7-ΩΛΗ).
- Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό και αφορούν μικρούς νησιωτικούς και ορεινούς Δήμους υπολογίζονται στο ύψος των ποσών που αποδόθηκαν στον Δήμο το 2019 (απόφαση κατανομής με Α.Δ.Α.: 9ΟΓΑ465ΧΘ7-Σ9Γ). Ο Δήμος μπορεί να επιμερίσει το παραπάνω ποσό και να εγγράψει στους σχετικούς ΚΑΕ το μέρος αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη των λειτουργικών του δαπανών καθώς και αυτού που εκτιμά ότι θα δαπανήσει για την κάλυψη επενδυτικών του δαπανών.
- Κάθε εγγραφή πίστωσης που αφορά μεταβιβαστική πληρωμή από άλλα Υπουργεία, πλην του Υπουργείου Εσωτερικών πρέπει να τεκμηριώνεται πλήρως, τόσο κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού όσο και για τις αναμορφώσεις αυτού.
- Για τον υπολογισμό του ύψους των πιστώσεων που θα αποδοθούν στους Δήμους που συστήνονται με τις διατάξεις του άρθρου 154 του ν. 4600/2019 (ΦΕΚ 43 Α΄), ισχύουν τα ακόλουθα:
α) Οι πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό για τα έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους τόσο από 01-09-2019 έως το τέλος του τρέχοντος οικονομικού έτους όσο και για το οικονομικό έτος 2020 και αφορούν στην κάλυψη: α) λειτουργικών και λοιπών γενικών δαπανών, β) δαπανών εκτέλεσης έργων και επενδυτικών δραστηριοτήτων και γ) λειτουργικών δαπανών των σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης, παρουσιάζονται αναλυτικά ανά Δήμο στον πίνακα που ακολουθεί:
β) Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών που αφορούν σε μισθώματα ακινήτων θα προκύψει από τις οικίες οικονομικές υπηρεσίες κατόπιν σχετικής εκτίμησης της πραγματικής δαπάνης τους για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός των διοικητικών τους ορίων.
γ) Η πίστωση που εγγράφεται στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών που αφορούν σε μισθώματα κτιρίων των ΚΕΠ θα προκύψει από τις οικίες οικονομικές υπηρεσίες κατόπιν σχετικής εκτίμησης της πραγματικής δαπάνης τους για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός των διοικητικών τους ορίων.
δ) Οι πιστώσεις που θα εγγραφούν στον προϋπολογισμό για την κάλυψη δαπανών επισκευών και συντηρήσεων σχολικών κτιρίων, πυροπροστασίας και σίτισης μαθητών μουσικών και καλλιτεχνικών γυμνασίων και λυκείων θα προκύψουν κατόπιν έκδοσης των σχετικών αποφάσεων του Υπουργού Εσωτερικών.
Επιπλέον ποσά που τυχόν απαιτηθούν για την υποστήριξη της έναρξης λειτουργίας των νέων Δήμων, θα εγγραφούν με αναμόρφωση στους προϋπολογισμούς τους, κατόπιν έκδοσης σχετικών αποφάσεων κατανομής.
Α.2 Κάθε εγγραφή πίστωσης που αφορά μεταβιβαστική πληρωμή από άλλα Υπουργεία, πλην του Υπουργείου Εσωτερικών πρέπει να τεκμηριώνεται πλήρως, τόσο κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού όσο και για τις αναμορφώσεις αυτού. Κάθε τέτοια εγγραφή θεωρείται νόμιμη κατά τον έλεγχο της απόφασης του προϋπολογισμού όταν έχει συνυποβληθεί η αντίστοιχη απόφαση πράξη του Υπουργείου, με αναφορά του Α.Δ.Α. ανάρτησής της στο πρόγραμμα «Διαύγεια». Η αρμόδια για την εποπτεία του Δήμου αρχή δύναται να αιτείται την ηλεκτρονική υποβολή της σχετικής πράξης, ως στοιχείο αιτιολόγησης της εγγραφής. Συνεπώς κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού εγγράφονται πιστώσεις για τις οποίες ήδη έχει εκδοθεί σχετική πράξη για το έτος 2019, διαφορετικά οι εν λόγω εγγραφές προκύπτουν από αναμόρφωση.
Α.3 Επιχορηγήσεις από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων του έτους 2019 για νέα έργα μπορούν να εγγραφούν μόνο εφόσον υπάρχει σχετική απόφαση ένταξης, η οποία απαιτείται να υποβάλλεται κατά τον έλεγχο νομιμότητας της απόφασης του προϋπολογισμού κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη περίπτωση της παρούσας παραγράφου (Α.Δ.Α., ηλεκτρονική υποβολή κ.λπ.).
Τόσο στην κατηγορία εσόδων από επιχορηγήσεις επενδύσεων, όσο και στην κατηγορία των αντίστοιχων δαπανών, οι Δήμοι εγγράφουν ως έσοδο τις προβλεπόμενες κατανομές που θα λάβουν και αντίστοιχα τις δαπάνες που εκτιμούν ότι θα πραγματοποιήσουν κατ’ έτος (ανάλογα με τα εγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα των έργων, ή τη σχετική εκτίμησή τους εφόσον δεν υφίστανται χρονοδιαγράμματα) και όχι τη συνολική έγκριση χρηματοδότησης και το συνολικό κόστος των έργων.
Οι διαφορές που θα προκύψουν για κάθε Δήμο από τις κατανομές του έτους 2019 για τις περιπτώσεις Α1.1 έως Α1.13 από οποιαδήποτε αιτία, θα πρέπει να εγγραφούν στον προϋπολογισμό του με αναμόρφωση, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί αμέσως μετά τη γνωστοποίηση σε αυτόν των νέων δεδομένων.
Προς υποβοήθηση του ελέγχου νομιμότητας που ασκείται επί των αποφάσεων ψήφισης των προϋπολογισμών των Δήμων, μετά τη δημοσίευση της παρούσας θα αποσταλούν από το Υπουργείο Εσωτερικών στις αρμόδιες για τον ανωτέρω έλεγχο αρχές, για κάθε Δήμο χωρικής αρμοδιότητάς τους, αναλυτικοί πίνακες με τα ποσά ανά είδος επιχορήγησης των περιπτώσεων Α1.1 έως Α1.13, που πρέπει να έχουν εγγραφεί στους προϋπολογισμούς τους, σύμφωνα με τις ανωτέρω οδηγίες.
Α.4 Λογαριασμός οικονομικής ενίσχυσης ΟΤΑ του άρθρου 199 του ν. 4555/2018
Σε περίπτωση υπογραφής προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ του Υπουργού Εσωτερικών και Δήμου ή Νομικού Προσώπου του (άρθρο 200 του ν. 4555/2018), προκειμένου ο τελευταίος να χρηματοδοτηθεί από τον λογαριασμό οικονομικής ενίσχυσης Ο.Τ.Α., είναι επιτρεπτή η εγγραφή του αντίστοιχου εσόδου, στον οικείο ΚΑΕ (αναπτυγμένη μορφή του Κ.Α. 1699) του προϋπολογισμού του φορέα, μετά την υπογραφή της προγραμματικής συμφωνίας και πριν την ανάρτηση και δημοσίευση της τελευταίας κατά τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 200 του ν. 4555/2018.
Β. Τμήμα του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων που αφορά ίδια έσοδα και επισφάλειες, αντίστοιχα
Τα ποσά που εγγράφονται στον προϋπολογισμό του 2020 για τα ίδια έσοδα των κάτωθι αναφερόμενων Ομάδων Ι. και ΙΙ. υπολογίζονται διακριτά, με βάση τα αποτελέσματα εκτέλεσης των προϋπολογισμών των δύο προηγούμενων οικονομικών ετών και ειδικότερα με βάση τα ποσά που εισπράχθηκαν κατά το έτος 2018 σε συνδυασμό με την απόδοση των εισπράξεων από τον Ιανουάριο 2019 και μέχρι το κλείσιμο του μηνός που προηγείται από το μήνα κατάρτισης του σχεδίου του προϋπολογισμού 2020 από την οικονομική επιτροπή. Τα στοιχεία αυτά, στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής οικονομικών στοιχείων των Ο.Τ.Α., θα είναι διαθέσιμα στον Κόμβο Διαλειτουργικότητας του Υπουργείου Εσωτερικών.
Β.1 ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ Ι.
Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται οι κάτωθι κατηγορίες εσόδων:
Κ.Α. ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ I.
01 ΠΡΟΣΟΔΟΙ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ
02 ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ
03 ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΑ ΤΕΛΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
04 ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΛΟΙΠΑ ΤΕΛΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
05 ΦΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΙΣΦΟΡΕΣ
07 ΛΟΙΠΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ
(εξαιρουμένου του ΚΑΕ 0718 «Επιχορηγήσεις νομικών προσώπων από Δήμους» – βλ. Παρακάτω άρθρο 5 της παρούσας)
11 ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΚΙΝΗΤΗΣ ΚΑΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
14 ΔΩΡΕΕΣ – ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΕΣ – ΚΛΗΡΟΔΟΣΙΕΣ [ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΩΝ των εσόδων των κεφαλαίων αυτοτελούς διαχείρισης, τα οποία δεν έχουν νομική προσωπικότητα (άρθρο 96 παρ. 1 του α.ν. 2039/1939)]
15 ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΕΙΣ – ΠΡΟΣΤΙΜΑ – ΠΑΡΑΒΟΛΑ
16 ΛΟΙΠΑ ΕΚΤΑΚΤΑ ΕΣΟΔΑ
(εξαιρουμένου του ΚΑΕ 1695 «Έκτακτες επιχορηγήσεις νομικών προσώπων από Δήμους» – βλ. παρακάτω άρθρο 5 της παρούσας)
21 ΕΣΟΔΑ ΠΟΕ ΠΟΥ ΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ – ΤΑΚΤΙΚΑ
22 ΕΣΟΔΑ Π.Ο.Ε. ΠΟΥ ΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ – ΕΚΤΑΚΤΑ
ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ ΙΔΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ OMAΔΑΣ Ι.
Υπολογίζεται η διαφορά που προκύπτει για το συνολικό άθροισμα της ΟΜΑΔΑΣ Ι. από την εκτέλεση του προϋπολογισμού της περιόδου από τον Ιανουάριο του έτους 2019 και μέχρι το κλείσιμο του μηνός που προηγείται από το μήνα κατάρτισης του σχεδίου του προϋπολογισμού 2020 και της αντίστοιχης περιόδου του έτους 2018. Ομοίως υπολογίζεται η διαφορά και για την ΟΜΑΔΑ ΙΙ.
Δηλαδή, εάν:
α) Το σχέδιο του προϋπολογισμού 2020 καταρτίζεται από την οικονομική επιτροπή τον Ιούλιο 2019 και τα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της περιόδου Ιανουάριου Ιουνίου έχουν ενσωματωθεί στις βάσεις δεδομένων που τηρούνται στο Υπουργείο Εσωτερικών, τα στοιχεία εκτέλεσης λαμβάνονται με βάση την περίοδο αυτή.
β) Εάν το συνολικό άθροισμα της ΟΜΑΔΑΣ Ι. κατά την περίοδο Ιανουάριος Ιούνιος 2019 είναι 5.000 ευρώ και για την περίοδο Ιανουάριος- Ιούνιος 2018 είναι 4.500 ευρώ, τότε η απόλυτη διαφορά είναι 500 ευρώ, δηλ. «Εκτέλεση 2019 μείον Εκτέλεση 2018» (5.000 € -4.500 €).
Εάν η ανωτέρω διαφορά είναι θετική (δηλαδή όταν η εκτέλεση του 2019 έχει αποδώσει ποσό υψηλότερο του 2018, όπως στο ανωτέρω παράδειγμα), τότε το ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί στον προϋπολογισμό 2020 για την ΟΜΑΔΑ Ι. (συνολικό άθροισμα της ομάδας) είναι το ποσό της εκτέλεσης του έτους 2018 (Ιανουάριος- Δεκέμβριος 2018) προσαυξημένο κατά το ποσό της θετικής διαφοράς. Δηλαδή, εάν το έτος 2018 στο ανωτέρω παράδειγμα απέδωσε ποσό ύψους 9.000 ευρώ, τότε το ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί στον προϋπολογισμό 2020 είναι 9.000 + 500 =9.500 ευρώ.
Εάν η ανωτέρω διαφορά είναι αρνητική, τότε το ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί ως συνολικό άθροισμα για την ΟΜΑΔΑ Ι., είναι το ποσό του έτους 2018 (δηλαδή, σύμφωνα με το ανωτέρω παράδειγμα, 9.000 ευρώ).
Εάν μετά το κλείσιμο του έτους 2019, η ανωτέρω διαφορά είτε από αρνητική γίνει θετική, είτε το ποσό της θετικής διαφοράς αυξηθεί, τα ποσά που εγγράφηκαν στον προϋπολογισμό 2020 δύναται να αυξηθούν κατά τα οριζόμενα ανωτέρω και με ανάλογη αναμόρφωσή του. Στη σχετική απόφαση αναμόρφωσης πρέπει να αναφέρεται ρητά ότι πληρούται ο προαναφερόμενος όρος και κατά τον έλεγχο αυτής, η αρμόδια, για την εποπτεία του Δήμου, αρχή υποχρεούται να προβεί σε διασταύρωση των στοιχείων αυτών από τη βάση δεδομένων που τηρείται στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν επιτρέπεται η αναμόρφωση του προϋπολογισμού με αύξηση του συνολικού αθροίσματος της ΟΜΑΔΑΣ Ι., παρά μόνο εάν οι εισπράξεις κατά τη διάρκεια του έτους 2020 δικαιολογούν την αύξηση των σχετικών προβλέψεων (εάν δηλαδή, σύμφωνα με το ανωτέρω παράδειγμα, οι εισπράξεις της ΟΜΑΔΑΣ ΕΣΟΔΩΝ Ι. υπερβούν το ποσό των 9.500 €). Στην περίπτωση αυτή, ο προϋπολογισμός αναμορφώνεται, εφαρμοζόμενου για την εκτίμηση του συνολικού αθροίσματος της ΟΜΑΔΑΣ Ι. χρονολογικού ποσοστού, ανάλογου με το χρόνο κατά τον οποίο επιτεύχθηκε η υπέρβαση των εισπράξεων. Εάν δηλαδή στο κλείσιμο του Οκτωβρίου 2020 το ύψος των εσόδων ανέλθει σε 10.000 €, ο ετήσιος προϋπολογισμός μπορεί να αυξηθεί σε 12.000 € [10.000/(10/12)].
Β.2 ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ ΙΙ.
Κ.Α. ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ IΙ.
32 Εισπρακτέα υπόλοιπα από βεβαιωθέντα έσοδα κατά τα παρελθόντα έτη
Στην ομάδα εσόδων 32 εγγράφονται όλες οι απαιτήσεις (βεβαιωθέντα) που προέκυψαν κατά τα Προηγούμενα Οικονομικά Έτη (ΠΟΕ) και στην ομάδα δαπανών 85 «Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωμένων κατά τα Π.Ο.Ε. εντός του οικονομικού έτους» υποχρεωτικά εγγράφεται, ως πρόβλεψη μη είσπραξης, το ποσό που προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού των δύο προηγούμενων ετών, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που αναπτύσσεται στο κάτωθι παράδειγμα.
Παράδειγμα:
Σύνταξη προϋπολογισμού έτους 2020 το μήνα Ιούλιο 2019
-Έτος 2020, απαιτήσεις (βεβαιωθέντα) ΠΟΕ -ομάδα εσόδων «32»: 50.000 €.
-Περίοδος Ιανουάριος -Ιούνιος 2019, εισπραχθέντα από απαιτήσεις ΠΟΕ: 5.000 €.
-Περίοδος Ιανουάριος- Ιούνιος 2018: εισπραχθέντα από απαιτήσεις ΠΟΕ: 4.000 €.
-Απόλυτη διαφορά εξάμηνης περιόδου 2019/2018: 1.000 € (5.000 μείον 4.000).
-Έτος 2018, εισπραχθέντα από απαιτήσεις ΠΟΕ: 9.000 €.
Δεδομένου ότι η διαφορά μεταξύ του πρώτου εξαμήνου 2019 έναντι της ίδιας περιόδου του 2018 είναι θετική (1.000 €), μπορεί να εκτιμηθεί, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που εφαρμόζεται και για την ΟΜΑΔΑ Ι., ότι από τον Κ.Α.Ε «32» δύναται να εισπραχθεί κατά τη διάρκεια του έτους 2020 ποσό που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10.000 € (δηλ. εκτέλεση 2018, 9.000 € + θετική διαφορά 2019/2018, 1.000 €). Συνεπώς, εφόσον γίνεται η συγκεκριμένη εκτίμηση ύψους εισπράξεων για τον Κ.Α. 32, στον Κ.Α. Εξόδου 85 «Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωμένων κατά τα Π.Ο.Ε. εντός του οικονομικού έτους» για το έτος 2020 υποχρεωτικά εγγράφεται η διαφορά του ανωτέρω ποσού (10.000 €) από το ύψος των βεβαιωμένων απαιτήσεων του Κ.Α.Ε. 32 (δηλαδή, 50.000 € -10.000 € = 40.000 €). Συνεπώς το ποσοστό των βεβαιωμένων απαιτήσεων ΠΟΕ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν για το έτος 2020 υπολογίζεται σε 20% (10.000/50.000).
Εάν η διαφορά μεταξύ του πρώτου εξαμήνου 2019 έναντι της ίδιας περιόδου του 2018 είναι αρνητική, τότε το ανώτατο ποσό που εκτιμάται ότι μπορεί να εισπραχθεί είναι το ποσό του έτους 2018.
Κατά την αναμόρφωση του προϋπολογισμού στη διάρκεια του έτους δεν επιτρέπεται η μείωση του συνολικού ποσού που εγγράφηκε στην ομάδα δαπανών «85» κατά την κατάρτισή του, παρά μόνο εάν κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού τα εισπραχθέντα ποσά από την ομάδα εσόδων «32» δικαιολογούν τη μείωση των προβλέψεων μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων από Π.Ο.Ε./ομάδα «85» (εάν δηλαδή, σύμφωνα με το ανωτέρω παράδειγμα, οι εισπράξεις της ομάδας εσόδων «32» υπερβούν τα 10.000 €).
Στην περίπτωση αυτή, ο προϋπολογισμός αναμορφώνεται και η ομάδα δαπανών «85» μειώνεται κατά το επιπλέον ποσό που εκτιμάται ότι θα εισπραχθεί από την ομάδα «32» μέχρι το τέλος του έτους, εφαρμοζόμενου για την εκτίμηση αυτή χρονολογικού ποσοστού ανάλογου με το χρόνο κατά τον οποίο επιτεύχθηκε η υπέρβαση των εισπράξεων από την ομάδα «32». Εάν π.χ. με το κλείσιμο του Σεπτεμβρίου 2020 οι εισπράξεις από την ομάδα 32 ανέλθουν σε 10.500 € δύναται να εκτιμηθεί ότι μέχρι το τέλος του έτους μπορούν να εισπραχθούν 14.000 € [10.500/(9/12)] και άρα το ποσό της ομάδας «85» να μειωθεί κατά 4.000 € (14.000 -10.000), διαμορφούμενο
σε 36.000 € (40.000 – 4.000).
Β.3 Έσοδα από ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα και δαπάνες ανταποδοτικών υπηρεσιών
Β.3.1. Οι εγγραφές στο σκέλος των δαπανών που αφορούν σε ανταποδοτικές υπηρεσίες (όπως υπηρεσία ύδρευσης, υπηρεσία καθαριότητας και φωτισμού) για τον προϋπολογισμό 2020 θα πρέπει να γίνονται με γνώμονα το κόστος παροχής της υπηρεσίας σε συνδυασμό με το ύψος των εσόδων που αναμένεται να εισπραχθούν εντός του έτους 2019. Σε περίπτωση που τα εισπραττόμενα έσοδα του έτους 2019 εκτιμάται ότι δεν θα καλύψουν τη δαπάνη της ανταποδοτικής υπηρεσίας του έτους 2019, τότε το ποσό που δεν καλύπτεται θα πρέπει να συνυπολογιστεί στην απόφαση καθορισμού του ύψους των τελών για το έτος 2020, επιφέροντας αύξηση αυτών. Αντίστοιχα, θα πρέπει να συνυπολογίζεται τυχόν υπερκάλυψη της δαπάνης από τα εισπραττόμενα έσοδα. Στο πλαίσιο αυτό, στην απόφαση επιβολής των τελών υποχρεωτικά αναγράφονται τα σχετικά στοιχεία εσόδων και εξόδων που προκύπτουν από:
την εκτέλεση του προϋπολογισμού του έτους 2018,
την εκτέλεση της περιόδου από την αρχή του έτους 2019 και μέχρι το μήνα κατάρτισης του σχεδίου του προϋπολογισμού 2020,
-την εκτέλεση του προϋπολογισμού 2018 για την ίδια, ως άνω περίοδο (δηλ. εάν το σχέδιο προϋπολογισμού 2020 καταρτίζεται Ιούλιο 2019, τα στοιχεία Ιανουαρίου- Ιουνίου 2018 και 2019),
-την εκτίμηση εισπράξεων και δαπανών για το σύνολο του έτους 2019, η οποία υπολογίζεται με βάση τη χρονική πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του έτους 2018.
Για τον προσδιορισμό του ύψους των συντελεστών επιβολής των ανταποδοτικών τελών λαμβάνεται υπόψη ότι τα έσοδα πρέπει να:
α) καλύπτουν το σύνολο των δαπανών των αντίστοιχων υπηρεσιών ώστε να μην δημιουργούνται ελλείμματα στις υπηρεσίες αυτές, συνυπολογίζοντας παράλληλα τυχόν διαφορές που προκύπτουν από την ανεπαρκή κάλυψη της δαπάνης, σύμφωνα με τα ανωτέρω στοιχεία,
β) μην υπερβαίνουν το ύψος των δαπανών που απαιτούνται για την παροχή των ανταποδοτικών υπηρεσιών, άλλως υποκρύπτεται φορολογία, κατά παράβαση της αρχής της ανταποδοτικότητας,
γ) καλύπτουν αποκλειστικά και μόνο τις δαπάνες των αντίστοιχων υπηρεσιών και δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν άλλες δαπάνες του Δήμου.
Σε περίπτωση που έχει ληφθεί απόφαση αύξησης των τελών και δικαιωμάτων της κατηγορίας 03 «ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΑ ΤΕΛΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ», παρέχεται η δυνατότητα υπέρβασης του ανώτατου ορίου συνολικών εσόδων, που καθορίζεται για την ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ Ι., σύμφωνα με τα ανωτέρω. Το ποσό της υπέρβασης προκύπτει από το γινόμενο του επιπλέον ποσού που αναμένεται να βεβαιωθεί για κάθε έσοδο διακριτά (με βάση την απόφαση αύξησης τελών, δικαιωμάτων κ.λπ.) επί του ποσοστού είσπραξης που είχε το εν λόγω έσοδο σε σχέση με τα βεβαιωθέντα του, κατά την προηγούμενη κλεισμένη διαχειριστική χρήση, από το έτος που αφορά ο προς κατάρτιση προϋπολογισμός.
Β.3.2. Κατά τον έλεγχο που διενεργείται, από την αρμόδια για την εποπτεία Αρχή του Δήμου, ως προς την ισοσκέλιση των ανταποδοτικών τελών στον προϋπολογισμό αυτού, στο σκέλος των εσόδων λαμβάνεται υπόψη μεταξύ άλλων (συμπεριλαμβανομένου του σχετικού χρηματικού υπολοίπου) η προσδοκία εισπράξεων από οφειλές ανταποδοτικών τελών παρελθόντων οικονομικών ετών (δηλ. 32-85) και τα έσοδα από παλαιές οφειλές, που βεβαιώνονται το τρέχον έτος (ΚΑΕ 21). Διευκρινίζεται ότι, για τον υπολογισμό των επισφαλειών στην είσπραξη οφειλών από ανταποδοτικά τέλη, θα χρησιμοποιηθεί αναλογικά ο τύπος που ορίζεται στην παρούσα κοινή υπουργική απόφαση για τον υπολογισμό του συνόλου των επισφαλειών (ΚΑΕ 85).
Αντίστοιχα, στο σκέλος των δαπανών, για την ισοσκέλιση λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων και οι δαπάνες παρελθόντων οικονομικών ετών, που δεν πληρώθηκαν (ΚΑΕ 81).
Β.4 Πρόσβαση σε οικονομικά στοιχεία Δήμων και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου – Έλεγχος νομιμότητας:
Προκειμένου να καταστεί δυνατός ο έλεγχος νομιμότητας, σύμφωνα με τις οδηγίες της παρούσας και των στοιχείων του μήνα αναφοράς, βάσει του οποίου κάθε Δήμος εγγράφει στον προϋπολογισμό τα έσοδά του, οι αρμόδιες για τον έλεγχο αρχές θα αντλήσουν τα σχετικά οικονομικά στοιχεία των Δήμων από το σύστημα αναφορών του Κόμβου Διαλειτουργικότητας του Υπουργείου Εσωτερικών.
Για τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, αντίστοιχα, απαιτείται η υποβολή από αυτά στην αρμόδια για τον έλεγχό τους αρχή, των σχετικών Στατιστικών Δελτίων της Διαδικτυακής Βάσης Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών.
Β.5 ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ ΙΙI.
Κ.Α. ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ IΙI.
31 Εισπράξεις από δάνεια
41 Εισπράξεις υπέρ του Δημοσίου και τρίτων
42 Επιστροφές Χρημάτων
51 Χρηματικό Υπόλοιπο Προηγούμενης Χρήσης
Β.5.1. Οι Δήμοι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 264 του ν. 3852/2010, σε συνδυασμό με τις όμοιες της παρ. 7 του άρθρου 2 του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18 Α΄), μπορούν να συνομολογούν δάνεια με αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού, αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. Δεν είναι δυνατή, κατά συνέπεια, η λήψη δανείου από Δήμο για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών (εξαιρούνται έσοδα από δάνεια που τυχόν θα συνομολογηθούν κατ’ εφαρμογή άλλης ειδικής διάταξης).
Η λήψη δανείου είναι δυνατή εφόσον συντρέχουν, σωρευτικά, οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 264 του ν. 3852/2010 και στην 43093/30-7-2010 (ΦΕΚ 1153/ τ.Β΄/30-7-2010) απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Κατ’ εξαίρεση παρέχεται η δυνατότητα στους Δήμους να συνομολογούν δάνεια, χωρίς τις ανωτέρω προϋποθέσεις, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων:
- Της παρ. 1 του άρθρου 43 του ν. 4325/2015 (ΦΕΚ 47 Α΄), όπως συμπληρώθηκε και ισχύει, όπου παρέχεται η δυνατότητα στους Δήμους που δεν μπορούν να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους, να συνομολογούν δάνεια με αποκλειστικό σκοπό την χρηματοδότηση των χρεών τους, τα οποία προέρχονται από πάσης φύσεως δαπάνες.
- Του άρθρου 69 «Επενδυτικά δάνεια Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α΄ και Β΄ βαθμού, Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης και Συνδέσμων Ο.Τ.Α.» του ν. 4509/2017, που αφορά το πρόγραμμα Φιλόδημος Ι.
- Του άρθρου 208 «Δανεισμός των Ο.Τ.Α. για δράσεις βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας» του ν. 4555/2018.
- Του άρθρου 70 του ν. 4509/2017, που αφορούν στα Τοπικά Χωρικά Σχέδια.
- Του άρθρου 37 του ν. 4608/2019, που αφορούν σε ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εγγραφή εσόδου από δάνειο στον προϋπολογισμό είναι η ύπαρξη εγκριτικής, για τη δανειοδότηση του φορέα, απόφασης του αρμόδιου οργάνου του πιστωτικού ιδρύματος ή του χρηματοπιστωτικού οργανισμού, καθώς και απόφασης του δανειοδοτούμενου φορέα, περί αποδοχής των όρων του δανείου.
Β.5.2. Στο μέρος I των εσόδων του προϋπολογισμού απεικονίζονται τα υπόλοιπα χρηματικών διαθεσίμων προηγούμενων ετών –όπως αυτά προκύπτουν από την προσαρμογή των αντίγραφων κίνησης (extrait) των τραπεζικών λογαριασμών (31-12-2019) στα βιβλία του φορέα, λαμβάνοντας υπόψη τα μετρητά του ταμείου, τις εισπρακτέες ή πληρωτέες επιταγές, καθώς και μη ενταλματοποιηθείσες συναλλαγές– για την κάλυψη των παρακάτω περιπτώσεων:
α) Όταν τα χρηματικά υπόλοιπα προέρχονται από αδιάθετα υπόλοιπα συνεχιζόμενων έργων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, τότε ισχύουν δύο περιπτώσεις:
i. Τα αδιάθετα υπόλοιπα πρέπει να καλύψουν υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν μέχρι τις 31-12-2019 και θα πληρωθούν το 2020. Σε αυτή την περίπτωση τα αδιάθετα υπόλοιπα αφορούν σε υποχρεώσεις ΠΟΕ και θα πρέπει να εγγραφούν στον ΚΑΕ 5121 «Χρηματικό υπόλοιπο προερχόμενο από έκτακτα έσοδα για την κάλυψη υποχρεώσεων παρελθόντων ετών» με εγγραφή ισόποσης πίστωσης στον ΚΑΕ 81.
ii. Τα αδιάθετα υπόλοιπα προορίζονται να καλύψουν υποχρεώσεις που θα δημιουργηθούν μέσα στο 2020. Σε αυτή την περίπτωση τα αδιάθετα υπόλοιπα αφορούν σε έργα ΠΔΕ και θα πρέπει να εγγραφούν στον ΚΑΕ 5124 «Χρηματικό υπόλοιπο προερχόμενο από το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ (ΕΣΠΑ και Εθνικό ΠΔΕ)» με εγγραφή ισόποσης πίστωσης σε ΚΑΕ των ομάδων 6 και 7.
β) Για την εξόφληση υποχρεώσεων που δημιουργήθηκαν σε προηγούμενα έτη και δεν κατέστη δυνατή η εξόφλησή τους μέχρι τις 31-12-2019. Σε αυτή την περίπτωση, οι Δήμοι υποχρεούνται να εξοφλούν κατά προτεραιότητα και με ιεραρχημένο τρόπο τις υποχρεώσεις αυτές (άρθρο 66 παρ. 7 του ν. 4270/2014, άρθρο 4 παρ. 5 του π.δ. 113/2010).
γ) Για τη διασφάλιση ικανοποίησης υποχρεώσεων που επιβάλλονται από διάταξη νόμου (ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται η υποχρέωση εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 24 του ν. 1080/1980).
δ) Για τη χρηματοδότηση νέων έργων, εφόσον τα χρηματικά υπόλοιπα προέρχονται από αδιάθετες πιστώσεις του προηγούμενου οικονομικού έτους που προορίζονται για την εκτέλεση έργων και επενδυτικών δραστηριοτήτων.
ε) Για την κάλυψη ειδικευμένων δαπανών (π.χ. προγράμματα χρηματοδοτούμενα απευθείας από την Ευρωπαϊκή Ένωση) όταν τα χρηματικά υπόλοιπα προέρχονται από τακτικά ή έκτακτα έσοδα για την κάλυψη ειδικευμένων πιστώσεων.
στ) Έπειτα από την κάλυψη των περιπτώσεων από (α) έως (ε), τυχόν εναπομείναντα αδιάθετα χρηματικά υπόλοιπα χρησιμοποιούνται για την κάλυψη εν γένει δαπανών.
Γενική παρατήρηση επί των οριζόμενων στο άρθρο 4.Β ως προς την εγγραφή εσόδων στον προϋπολογισμό:
Προκειμένου να επιτυγχάνεται ο σκοπός της ανωτέρω ρύθμισης, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται η τήρηση των διατάξεων των άρθρων 33 και 49 του ν. 4270/2014, σύμφωνα με τις οποίες οι προϋπολογισμοί των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης διέπονται από τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της υπευθυνότητας και της λογοδοσίας, της διαφάνειας, της ειλικρίνειας, της ενότητας, της καθολικότητας και της ακρίβειας.
Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που παραστεί μόνο μέσα στη χρήση και εκ του νόμου ανάγκη εγγραφής συγκεκριμένου εσόδου, ή που η παράλειψη εγγραφής θα έχει ως συνέπεια τη μη τήρηση των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 4270/2014, επιβάλλεται η εγγραφή του σχετικού εσόδου στον προϋπολογισμό, ακόμη και με αύξηση του συνολικού αθροίσματος της αντίστοιχης Ομάδας Εσόδων, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα μείωσης των επιμέρους κ.ά. που την απαρτίζουν, προϋπόθεση που εξετάζεται επισταμένως από τις αρμόδιες για τον έλεγχο των προϋπολογισμών αρχές.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου είδους αναφέρουμε την υποχρέωση ταμειακής βεβαίωσης εσόδου που προκύπτει από την περιέλευση στον Δήμο καταλογιστικής πράξης. Αυτή αφενός δεν είναι μια διαδικασία που επαναλαμβάνεται τακτικά ανά τα έτη, ώστε το καταλογιστέο χρηματικό ποσό να είναι συγκρίσιμο με αντίστοιχα προηγουμένων ετών, αφετέρου η σχετική ταμειακή βεβαίωση είναι εκ του νόμου υποχρεωτική.
Εάν όμως η είσπραξη τέτοιου εσόδου είναι επισφαλής και προκειμένου να αποτραπεί η εγγραφή εξόδου που δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί, επιβάλλεται, ομοίως κατά παρέκκλιση, να γίνει ισόποση εγγραφή σε κωδικό αριθμό της κατηγορίας 85.
Η εγγραφή αυτή όμως θα πρέπει απαραιτήτως να γίνει με τρόπο διακριτό, σε ανεπτυγμένη μορφή του κατάλληλου κωδικού αριθμού εσόδου (χρήσης), ώστε να καθίσταται δυνατή η ακριβής αντιστοίχησή της με το καταλογιστέο ποσό.
Ειδικές παρατηρήσεις επί των οριζόμενων στο άρθρο 4:
- Πέραν των οριζόμενων στην προηγούμενη γενική παρατήρηση, καθώς και της περίπτωσης Β.3.1 της παρούσας, επιτρέπεται επίσης η αύξηση των συνολικών ποσών στις ΟΜΑΔΕΣ ΕΣΟΔΩΝ Ι, ΙΙ και ΙΙΙ σε φορέα, στην περίπτωση κατά την οποία υφίσταται κατάργηση, λύση ή συγχώνευση, με ΦΕΚ, Νομικού Προσώπου και περιέλευση των αντίστοιχων εσόδων σε αυτόν.
- Δεν συνιστούν παρεκκλίσεις από τα οριζόμενα στην παρούσα κοινή υπουργική απόφαση οι εγγραφές ποσού μικρότερου από το συνολικό ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί ως άθροισμα της Ομάδας Ι., καθώς και η εγγραφή ποσού μεγαλύτερου από το συνολικό επιτρεπόμενο ελάχιστο ποσό που πρέπει να εγγραφεί στον Κ.Α.Ε. «85».
- Είναι επιτρεπτή η υπέρβαση του τιθέμενου ορίου της ΟΜΑΔΑΣ ΕΣΟΔΩΝ I (Β.1 του παρόντος άρθρου), εφόσον δεν είναι δυνατή η αντίστοιχη μείωση κάποιου/ων άλλου/ων Κ.Α. από όσους την απαρτίζουν, σε περίπτωση αναπροσαρμογής, εκ μέρους συνδέσμου, της τιμής αποκομιδής απορριμμάτων ανά ογκομετρική μονάδα, που συνεπάγεται αύξηση του κόστους της παροχής υπηρεσιών καθαριότητας εκ μέρους των Δήμων μελών του συνδέσμου, με αποτέλεσμα να απαιτείται η λήψη απόφασης εκ μέρους εκάστου δημοτικού συμβουλίου για αύξηση του σχετικού τέλους, επηρεάζοντας τον Κ.Α. 03 «ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΑ ΤΕΛΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ».
Άρθρο 5
Τροποποίηση και συμπλήρωση Κωδικών Αριθμών Εσόδων και Εξόδων
- Ο ΚΑΕ 6055 «Λοιπές εργοδοτικές εισφορές» μπορεί να δημιουργείται πλέον και στην υπηρεσία 00.
- Η υποκατηγορία 071 διαμορφώνεται, ως ακολούθως:
071 ΛΟΙΠΑ ΤΑΚΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ
0711 Έσοδα από μισθώματα δημόσιων λατομείων (άρθρο 45 παρ. 6 του ν. 4512/2018)
0712 Μισθώματα θαλασσίων εκτάσεων (άρθρο 15 του ν. 2130/1993)
0713 Παράβολα για την έκδοση των αδειών ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων υγειονομικού εν- διαφέροντος (άρθρο 80 ΚΔΚ)
0714 Έσοδα από τη διάθεση δασικών προϊόντων του δημοσίου (άρθρο 37 του ν.δ. 4260/1962)
0715 Τέλος διαφήμισης της κατηγορίας Δ΄ του άρ- θρου 15 του β.δ. 24/9-20/10/1958 (άρθρο 9 του ν. 2880/2001)
0716 Έσοδα από παράβολα αδειών παραμονής αλλοδαπών (άρθρο 16 του ν. 2946/2001)
0717 Έσοδα από τουριστικούς λιμένες και ζώνες αγκυ- ροβολίου (άρθρο 36 του ν. 2160/1993, άρθρο 27 του ν. 2636/1998)
0718 Επιχορηγήσεις νομικών προσώπων από Δήμους
0719 Λοιπά τακτικά έσοδα που δεν εντάσσονται στις ανωτέρω τάξεις
- Η υποκατηγορία 131 διαμορφώνεται, ως ακολούθως:
131 ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΜΕΝΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
1311 ΚΑΠ επενδυτικών δαπανών των Δήμων
1312 Επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων (άρθρο 13 του ν. 2880/2001)
1313 Επιχορηγήσεις για πυροπροστασία που προορίζονται για επενδυτικές δαπάνες
1314 Επιχορηγήσεις από το πρόγραμμα «Θησέας» (άρθρα 6-12 του ν. 3274/2004)
1315 Επιχορηγήσεις από το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗ- ΜΟΣ Ι (άρθρο 69 του ν. 4509/2017)
1316 Επιχορηγήσεις που αφορούν στα Τοπικά Χωρικά Σχέδια (άρθρο 70 του ν. 4509/2017)
1317 Επιχορηγήσεις που αφορούν σε ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων (άρθρο 37 του ν. 4608/2019) - Η υποκατηγορία 169 διαμορφώνεται, ως ακολούθως:
169 ΛΟΙΠΑ ΕΚΤΑΚΤΑ ΕΣΟΔΑ
1691 Τέλη επιβαλλόμενα σε βάρος επιχειρήσεων για την εκτέλεση έργων και προγραμμάτων προστασίας του περιβάλλοντος (άρθρο 6 του ν. 1650/1986)
1692 Εφάπαξ ειδική εισφορά για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων (άρθρο 16 του ν. 2508/1997)
1693 Έσοδα από την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών
1694 Έσοδα των Δήμων από την παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού – παραλίας σε τρίτους
1695 Έκτακτες επιχορηγήσεις νομικών προσώπων από Δήμους
1699 Έσοδα που δεν εμπίπτουν σε κανέναν από τους λοιπούς κωδικούς της ομάδας 1
«ΕΚΤΑΚΤΑ ΕΣΟΔΑ»
- Η υποκατηγορία 312 διαμορφώνεται, ως ακολούθως:
312 ΔΑΝΕΙΑ ΓΙΑ ΚΑΛΥΨΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
3121 Δάνεια του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων
3122 Δάνεια από άλλους πιστωτικούς οργανισμούς της ημεδαπής ή της αλλοδαπής (άρθρο 11 του ν. 2503/1997)
3123 Επενδυτικά δάνεια του αρ. 69 του ν. 4509/2017 (Φιλόδημος Ι)
3124 Δάνεια για δράσεις βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας (άρθρο 208 του ν. 4555/2018)
3125 Δάνεια που αφορούν στα Τοπικά Χωρικά Σχέδια (άρθρο 70 του ν. 4509/2017)
3126 Δάνεια που αφορούν σε ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων (άρθρο 37 του ν. 4608/2019) - Η κατηγορία 85 διαμορφώνεται, ως ακολούθως:
85 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΜΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΒΕΒΑΙΩΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΑ Π.Ο.Ε. ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ
851 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΜΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΕΙΣΠΡΑΚΤΕΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ Π.Ο.Ε. ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ
8511 Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων
8512 Προβλέψεις μη είσπραξης εξαιτίας λογιστικών εκκρεμοτήτων
8513 Προβλέψεις μη είσπραξης εξαιτίας ταμειακών ελλειμμάτων
Άρθρο 6
Υποχρεωτικές αναμορφώσεις προϋπολογισμού
- Μετά τη λήξη της χρήσης 2019 και έως το τέλος Φεβρουαρίου του 2020, οι Δήμοι και τα Νομικά Πρόσωπα υποχρεούνται να επανελέγξουν τις παραδοχές με βάση τις οποίες κατήρτισαν τον προϋπολογισμό του 2020 και να προχωρήσουν σε αναμόρφωσή του, με την επιφύλαξη των οριζομένων στις ειδικές παρατηρήσεις επί του άρθρου 3, λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά οικονομικά αποτελέσματα και μεγέθη τους, όπως αυτά θα έχουν διαμορφωθεί την 31-12-2019, προκειμένου αυτός να καταστεί ρεαλιστικός. Ειδικότερα, για τις παρακάτω κατηγορίες, θα πρέπει να γίνουν τα εξής:
Α) ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ Ι
Οι Δήμοι και τα Νομικά Πρόσωπα επαναϋπολογίζουν το ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί στον προϋπολογισμό 2020 για την ΟΜΑΔΑ I (συνολικό άθροισμα της ομάδας) με βάση την αρχή ότι το συνολικό ύψος των εγγεγραμμένων εσόδων της ΟΜΑΔΑΣ Ι στον προϋπολογισμό 2020 δεν μπορεί να υπερβαίνει το μέγιστο από τις εισπράξεις που πραγματοποίησε συνολικά ο φορέας στους κωδικούς αυτής της ομάδας για τα έτη 2018 ή 2019. Στην περίπτωση που έχουν εγγραφεί, με βάση τα στοιχεία μέχρι το μήνα κατάρτισης του προϋπολογισμού, στην ΟΜΑΔΑ Ι ποσά μεγαλύτερου ύψους από αυτό της εκτέλεσης του έτους 2018 και το έτος 2019 κλείσει τελικά με χαμηλότερη εκτέλεση, ο προϋπολογισμός υποχρεωτικά αναμορφώνεται μέχρι το ύψος ποσού του 2018.
Β) ΟΜΑΔΑ ΕΣΟΔΩΝ ΙΙ
Οι Δήμοι και τα Νομικά Πρόσωπα εγγράφουν στην ΟΜΑΔΑ II (ΚΑΕ 32) τα πραγματικά ποσά και, σύμφωνα με αυτά, επαναϋπολογίζουν το επιτρεπόμενο ελάχιστο ποσό που πρέπει να εγγραφεί στον ΚΑΕ 85 «Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωμένων κατά τα Π.Ο.Ε. εντός του οικονομικού έτους» με βάση την αρχή ότι η συνολική διαφορά των εγγεγραμμένων ποσών στον προϋπολογισμό του 2020 για τους ΚΑΕ 32 και 85 δεν μπορεί να υπερβαίνει το μέγιστο από τις εισπράξεις που πραγματοποίησε ο φορέας στον ΚΑΕ 32 για τα έτη 2018 ή 2019. Στην περίπτωση, που το εγγεγραμμένο ποσό στον ΚΑΕ 85 είναι μικρότερο του επιτρεπόμενου ελαχίστου ποσού, είναι υποχρεωτική η άμεση αναμόρφωση του προϋπολογισμού με αύξηση του προϋπολογισθέντος ποσού στον συγκεκριμένο ΚΑΕ.
Γ) ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ
Για τον υπολογισμό του οριστικού ταμειακού υπολοίπου συντάσσεται επίσημη κατάσταση συμφωνίας διαθεσίμων και ταμειακού υπολοίπου με ημερομηνία 31-12-2019 η οποία αποτελεί προσαρμογή στα βιβλία του φορέα, του υπολοίπου των καταθέσεων σε τράπεζες –όπως αυτό προκύπτει από τα αντίγραφα κίνησης (extrait) των τραπεζικών λογαριασμών– λαμβάνοντας υπόψη κυρίως τα μετρητά του ταμείου, τις εισπρακτέες ή πληρωτέες επιταγές, καθώς και μη ενταλματοποιηθείσες συναλλαγές του φορέα. Η ανωτέρω κατάσταση συνοδεύεται από τα αντίγραφα κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών.
Δ) ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΠΟΕ
Στον ΚΑΕ 81 ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΠΟΕ εγγράφεται το σύνολο των απλήρωτων υποχρεώσεων όπως αυτές προκύπτουν από το ισοζύγιο της Γενικής Λογιστικής (π.δ. 315/1999) της 31-12-2019, για τις οποίες πληρούνται οι προϋποθέσεις παραγραφής και έχουν δρομολογηθεί οι σχετικές διαδικασίες. Στις περιπτώσεις υποχρεώσεων που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης για αποπληρωμή σε περισσότερα του ενός έτη, στον προϋπολογισμό 2020 εγγράφεται το συνολικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί εντός του έτους, όπως αυτό προκύπτει από τη σχετική πράξη πολυετούς ανάληψης υποχρεώσεων.
Μετά το κλείσιμο του έτους 2019 και εντός του πρώτου διμήνου του 2020, το Υπουργείο Εσωτερικών θα ενημερώσει τις αρμόδιες για τον έλεγχο των προϋπολογισμών αρχές για τον κατάλληλο χρόνο άντλησης των οικονομικών στοιχείων των Ομάδων Ι και ΙΙ από τον Κόμβο Διαλειτουργικότητας και θα αποστείλει τα υπόλοιπα προσωρινά απολογιστικά στοιχεία έτους 2019 (έλεγχος Χρηματικού Υπολοίπου και Πληρωμών Π.Ο.Ε.) για τους Δήμους χωρικής αρμοδιότητάς τους.
- Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους η εκτίμηση των εγγραφών στα έσοδα ελέγχεται από το Δημοτικό Συμβούλιο κατά τα οριζόμενα στην παρ. 9 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 39 του ν. 4257/2014 (ΦΕΚ 93 Α΄) και εάν με τις προβλεπόμενες τριμηνιαίες εκθέσεις του δεύτερου και τρίτου τριμήνου, διαπιστωθεί ότι στον προϋπολογισμό έχουν εγγραφεί υπερεκτιμημένα έσοδα ή έσοδα που δεν πρόκειται να εισπραχθούν έως το τέλος της χρήσης, το δημοτικό συμβούλιο προβαίνει υποχρεωτικά σε αναμόρφωση αυτού, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, μειώνοντας στο πραγματικό ύψος τα παραπάνω έσοδα και αντιστοίχως το σκέλος των δαπανών, ώστε να μην καταστεί σε καμία περίπτωση ελλειμματικός ο προϋπολογισμός. Τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η έκθεση έχουν καθοριστεί με την 40038/9-9-2011 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Η αρμόδια για την εποπτεία του Δήμου αρχή ελέγχει επίσης την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων και ασκεί έλεγχο νομιμότητας επί των αποφάσεων αναμόρφωσης του προϋπολογισμού.
- Με τις αναμορφώσεις υποβάλλεται στην αρμόδια για την εποπτεία του Δήμου αρχή, ολόκληρος ο προϋπολογισμός. Αναφορικά με τον τύπο του αρχείου του προϋπολογισμού που πρέπει να υποβάλλεται έπειτα από τις αναμορφώσεις του ισχύουν τα σχετικά οριζόμενα στην αριθμ. 8/17515/29-4-2013 (Α.Δ.Α.: ΒΕ56Ν-ΛΝΦ) εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών.
Άρθρο 7
Δομή του προϋπολογισμού συμπλήρωση των κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού
Για τη δομή και τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού εφαρμόζονται τα οριζόμενα στα άρθρα 7 και 8 της 47490/2012 (Α.Δ.Α.: Β4ΜΓΝ-ΧΨΟ) απόφασης, υπό την επιφύλαξη:
-τροποποιήσεων και συμπληρώσεων κωδικών αριθμών εσόδων και εξόδων που πραγματοποιήθηκαν με μεταγενέστερες όμοιες αποφάσεις,
-των οδηγιών που παρέχονται με την παρούσα.
Τα οριζόμενα στα ανωτέρω άρθρα επισυνάπτονται στην παρούσα, ως Παράρτημα 2.
Άρθρο 8
Έκταση εφαρμογής – έναρξη ισχύος
- Η παρούσα απόφαση, καθώς και η 7028/2004 (ΦΕΚ 253 Β΄) όμοια, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, έχουν εφαρμογή στους Δήμους, στα δημοτικά ιδρύματα και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και στους συνδέσμους.
- Η απόφαση αυτή ισχύει για την κατάρτιση του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2020, εξαιρουμένου του άρθρου 5 που ισχύει για την κατάρτιση του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2020 και εφεξής.
Για την έκδοση της ΚΥΑ ελήφθησαν υπόψιν:
- Τις διατάξεις του άρθρου 77 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α΄).
- Τις διατάξεις του άρθρου 64 του ν. 4270/2014 (ΦΕΚ 143 Α΄) «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) – δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις».
- Τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 155 του ν. 3463/ 2006 (ΦΕΚ 114 Α΄).
- Τις διατάξεις των περιπτ. δ και ε του άρθρου 63, καθώς και των παρ. 1 του άρθρου 72, 1-3 του άρθρου 86, 1, 2, 4, 6 και 7 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης» (ΦΕΚ 87 Α΄).
- Τα οριζόμενα στην 7028/3-2-2004 (ΦΕΚ 253 Β΄) απόφαση, περί καθορισμού του τύπου του προϋπολογισμού των Δήμων και Κοινοτήτων, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις 64871/2007 (ΦΕΚ 2253 Β΄), 70560/2009 (ΦΕΚ 2394 Β΄), 50698/2011 (ΦΕΚ 2832 Β΄), 47490/2012 (ΦΕΚ 3390 Β΄), 30842/2013 (ΦΕΚ 1896 Β΄), 29530/2014 (ΦΕΚ 2059 Β΄), 26945/2015 (ΦΕΚ 1621 B΄), 23976/2016 (ΦΕΚ 2311 Β΄) και 38347/2018 (ΦΕΚ 3086 Β΄) όμοιες και ισχύει.
- Το π.δ. 81/2019 (ΦΕΚ 119 Α΄) «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους – Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων».
- Το π.δ. 83/2019 (ΦΕΚ 121 Α΄) «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών».
- Την 340/18-07-2019 (ΦΕΚ 3051 Β΄) απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη».
- Το π.δ. 123/2016 (ΦΕΚ 208 Α΄) «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετονομασία Υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων».
- Το αριθμ. 50439/2-7-2019 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών, με το οποίο ζητήθηκε η διατύπωση γνώμης επί του σχεδίου της παρούσας κοινής υπουργικής απόφασης, από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 77 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α΄).
- Την 526/4-7-2019 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, που απεστάλη στον Υπουργό Εσωτερικών με το αριθμ. 1763/12-7-2019 έγγραφό της και με την οποία διατυπώνονται παρατηρήσεις του επί του σχεδίου.
- Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (ΦΕΚ 98 Α΄).
- Το γεγονός ότι, από την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας, δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, ούτε σε βάρος των προϋπολογισμών των Δήμων.
Την ΚΥΑ υπογράφουν στις 29 Ιουλίου 2019 ο Υφυπουργός Οικονομικών ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ και ο Υπουργός Εσωτερικών ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΙΚΑΚΟΣ