Ευρώπη, 1321. Περίοδος πολιτικής παρακμής. Κυβερνούν στην Κωνσταντινούπολη ο αντιδημοφιλής αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος, στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ο Λουδοβίκος Δ’ των Βίτελσμπαχ με διεκδικητή του θρόνου τον κατοπινό συμβασιλέα του Φρειδερίκο τον Ωραίο των Αψβούργων, στη Γαλλία ο Φίλιππος Ε’ ο Υψηλός, γνωστός για το φιάσκο της Σταυροφορίας των Βοσκών, το Κίνημα των Λεπρών και τους αντισημιτικούς αστικούς μύθους που διακινούν οι εχθροί του, ενώ στη Βενετία κυβερνά το Συμβούλιο των Δέκα, το οποίο, αν και με εντολή δίμηνης έκτακτης εξουσίας, θα παραμείνει σε αυτή για 487 χρονιά, έως το 1797.

Στην Αγγλία τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα. Στον θρόνο βρίσκεται ο Εδουάρδος ο Β’. Θα γίνει παγκοσμίως γνωστός από το ομώνυμο έργο του Κρίστοφερ Μάρλοου που εκτυλίσσεται γύρω από τη σχέση του βασιλιά με τον Πιρς Γκάβεστον και την προβληματική βασιλεία του.

Μπορεί λοιπόν αυτοκρατορίες να δημιουργούνται, να παρακμάζουν και να διαλύονται, όμως την ίδια χρονιά, το 1321, ιδρύεται στο Λονδίνο μια αγορά, η Λίντενχολ, η οποία όχι μόνο θα ακμάσει και θα γίνει διάσημη, αλλά θα μακροημερεύσει και το 2021 θα γιορτάσει τα 700 χρόνια λειτουργίας της. Τον 13ο αιώνα, ένας ευγενής ονόματι Χιου Νέβιλ ζει σε μια λονδρέζικη κατοικία με μολυβένια οροφή. Το 1309 θα οργανωθεί στον κήπο της εμποροπανήγυρη τροφίμων. Κάτω από αυτή βρίσκεται η αρχαία ρωμαϊκή αγορά, η οποία θα αποκαλυφθεί το 1896. Στο υλικό της οροφής οφείλει σύμφωνα με μία εκδοχή το όνομά της η αγορά Λίντενχολ, η οποία θα δημιουργηθεί το 1321. Πρώτοι παραγωγοί που έρχονται εδώ για να εμπορευτούν τα προϊόντα τους οι ορνιθοπώλες, και θα ακολουθήσουν το 1397 οι τυροκόμοι.

Περνώντας το 1411 η κυριότητα του χώρου στη δημοτική αρχή του Λονδίνου, θα συρρεύσουν κρεατέμποροι, ψαράδες, κτηνοτρόφοι και καλλιεργητές καλαμποκιού.

Ο χώρος θα αναδιαμορφωθεί μεταξύ 1440 και 1449 σε σχέδια του Τζον Κρόκστον, αποκτώντας τετράγωνο σχήμα, διώροφα καταστήματα, δημόσια σιταποθήκη, αποθηκευτικούς χώρους και ναΐσκο. Η ύπαρξη του τελευταίου, όπως και ενός σχολείου, μαρτυρά ότι ο χώρος αποτελεί κάτι περισσότερο από αγορά, μια μικρή κοινότητα. Η δημιουργία πυργίσκων και επάλξεων δείχνει ότι οι κατασκευαστές λαμβάνουν μέτρα για πιθανές ταραχές σε περιπτώσεις σιτοδείας, οχυρώνοντας την αγορά.

Πλέον, αυτή θα λειτουργεί εντός στεγασμένου χώρου και όχι πια στα στενά δρομάκια γύρω του και θα αναδειχθεί στη μεγαλύτερη λονδρέζικη αγορά του Μεσαίωνα. Επί δυναστειών Τιδόρ και Στούαρτ θα φιλοξενήσει γιορτές και άλλα δρώμενα. Θα ανακατασκευαστεί μετά τη Μεγάλη Πυρκαγιά του 1666, αν και με μικρότερες ζημίες από την πυρκαγιά του 1484 όταν κάηκε ολοσχερώς, και το 1881 θα εγκατασταθεί η χαρακτηριστική οροφή από γυαλί και σίδερο του αρχιτέκτονα Οράτιου Τζόουνς.

Ο γερο-Τομ

Τον 19ο αιώνα, πιο γνωστή προσωπικότητα της αγοράς δεν είναι άνθρωπος, αλλά ένας χήνος από τη βελγική Οστάνδη, που ήρθε στην Αγγλία περνώντας το Καλαί και οδηγώντας 500 χήνες. Μαθαίνοντας την ιστορία του, θυμάμαι αμέσως το ισλανδικό τζιν με σήμα τον κόλυμβο, πτηνό το οποίο μοιάζει αρκετά με χήνα, το Ολντ Τομ, γνωστό και ως «τζιν των ψαράδων» όπως αποκαλούν το Himbrimi Old Tom. Δεν έμαθα όμως αν ο κατασκευαστής εμπνεύστηκε την ονομασία του τζιν από τον χήνο ή αν πρόκειται για σύμπτωση.

Ο Τομ γλίτωσε από τη σφαγή των 34.000 χηνών μέσα σε ένα διήμερο και έγινε η δημοφιλής μασκότ της αγοράς, με τους εστιάτορες να τον κερνούν διάφορες λιχουδιές. Ο γερο-Τομ θα ζήσει ώς τις 19 Μαρτίου 1835, σε ηλικία 37 ετών, 9 μηνών και 6 ημερών. Θα ταφεί στην αγορά, με τους “Times” να του αφιερώνουν επικήδειο στις 16 Απριλίου 1835. Ο συντάκτης του δεν παραλείπει να αναφερθεί και στο πάχος που του προκάλεσαν οι γενναιόδωροι καταστηματάρχες ταΐζοντάς τον. Σήμερα λειτουργεί μπαρ με το όνομά του, το Old Tom’s Bar.

Για να φτάσω στην αγορά, παίρνω τη μαύρη γραμμή του μετρό από την Archway και με κατεύθυνση Βορρά – Νότου σε 19’ κατεβαίνω στη στάση Bank. Μετά από ελάχιστο περπάτημα φτάνω στην αγορά, στο επιχειρηματικό κέντρο του Λονδίνου, ανάμεσα στην Γκρέιστσερτς, όπου βρίσκεται η κύρια είσοδος δυτικά, τη Γουίτινγκτον, όπου βρίσκεται η βόρεια είσοδος με τους γρύπες στο μαρμάρινο αέτωμά της, και τη Λάιμ στα ανατολικά, από όπου ένα στενό οδηγεί σε ακόμη μία πύλη εισόδου. Η δε Λίντενχολ στα βόρεια έχει διατηρήσει τον αρχικό της μεσαιωνικό σχεδιασμό. Η ατμόσφαιρα αναδύει μια πολυτέλεια η οποία καμιά σχέση δεν έχει με τη μεσαιωνική Λίντενχολ που ήταν δυσάρεστη, καθώς ανάμεσα στις άλλες χρήσεις της ήταν και σφαγείο όπου καθάριζαν κρέατα οι χασάπηδες.

Όλο το 24ωρο

Στην αγορά στεγάζονται μπαρ, πιτσαρίες, εστιατόρια με ιταλική κουζίνα, ιαπωνική, μεξικανική, με θαλασσινά, ασφαλιστικές εταιρείες, πολυκαταστήματα, μικρότερα καταστήματα, φωτογραφικά εργαστήρια, κομμωτήρια, κάβες, βιβλιοπωλεία και εν γένει βιτρίνες που εύκολα δελεάζουν τον καταναλωτή. Εξίσου ενδιαφέρων είναι ο περίπατος στην αγορά και μετά το ωράριο εργασίας καταστημάτων, καθώς ως δημόσιος χώρος παραμένει ανοιχτή 24 ώρες, οπότε είναι μια ευκαιρία να περιεργαστεί κάποιος την εξαιρετική αρχιτεκτονική της. Το αξιοθέατο δεν είναι μόνο η αγορά ως αγορά, αλλά ως αρχιτεκτονικό κόσμημα και ως ιστορία. Δεν επελέγη τυχαία να χρησιμοποιηθεί ως «Diagon Alley» στην ταινία του 2001 «Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος» ή ως μία από τις τοποθεσίες των υπαίθριων πάρτι που διοργανώθηκαν κατά την αδαμάντινη επέτειο της βασίλισσας Ελισάβετ.

Πηγή: Λίντενχολ, μια αγορά που λειτουργεί από το 1321