Ο ιστορικός Πάμισος είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Μεσσηνίας και παρά τις πολλές επεμβάσεις στην κοίτη του και την γενικότερη κακοδιαχείριση, καταφέρνει ακόμα να αποτελεί πηγή ζωής και καταφύγιο για πολλά είδη της πανίδας. Ο Πάμισος πηγάζει από καρστικές πηγές που βρίσκονται στους δυτικούς πρόποδες των Βρωμοβρυσαίικων βουνών δίπλα από το μαρτυρικό χωριό του Αγίου Φλώρου. Στη βορεινή πλευρά του χωριού, υπάρχουν δύο μικρές λίμνες, τα «Μάτια», απ’ όπου ξεκινάει την πορεία του το ποτάμι που εκβάλλει μετά από 22 χιλιόμετρα στον Μεσσηνιακό κόλπο. Ο Πάμισος κινείται με νότια κατεύθυνση και λίγα χιλιόμετρα μετά τον Άγιο Φλώρο συναντάει το ρέμα Μαυροζούμενα που λανθασμένα θεωρούταν παλιότερα ο κύριος κορμός του ποταμού. Αμέσως μετά περνάει δίπλα από τον Άρι, όπου βρίσκεται και ένα μικρό φράγμα και συνεχίζει δυτικά του αεροδρομίου πριν καταλήξει στη θάλασσα στη θέση Μπούκα. Ο Πάμισος αναφέρεται ήδη από την αρχαιότητα ως πρωταγωνιστής στη γεωγραφία της πλούσιας Μεσσηνιακής πεδιάδας, την «Μακαρία» όπως την ονόμασε ο Στράβωνας. Ο Παυσανίας αναφέρει και σχετική λατρεία του ποτάμιου θεού Πάμισου ως θεού θεραπευτή που στα νερά του γιατρεύονταν τα παιδιά. Στις πηγές του ποταμού στον Άγιο Φλώρο βρισκόταν το αρχαίο ιερό του Ασκληπιού, όπου βρέθηκε αναθηματική στήλη που παρουσιάζει τον ποταμό με τη μορφή μαινόμενου ταύρου και την επιγραφή «ΑΣΚΛΑΠΙΟΔΩΡΟΣ ΠΑΜΙΣΩΙ». Η σύγχρονη κοίτη του ποταμού δεν έχει καμία σχέση με την ιστορική, καθώς στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 κατασκευάστηκαν αναχώματα και τσιμεντένιες όχθες που τιθάσευσαν τον Πάμισο, ο οποίος πλέον σε πολλά σημεία του μοιάζει με ένα μεγάλο τεχνητό κανάλι. Τμήμα της παλαιάς κοίτης του ποταμού ξεκινά από τις πηγές και κινείται παράλληλα με τον Πάμισο σε μήκος 2,5 περίπου χιλιομέτρων μέχρι τις γέφυρες της Βαλύρας. Η υπεράντληση για την άρδευση της πεδιάδας μαζί με τα πολλά απόβλητα των ελαιοτριβείων έχουν συμβάλλει με τα χρόνια στην υποβάθμιση του ποταμού. Εντούτοις ο Πάμισος ακόμα κρατάει μέσα στα νερά και στη πυκνή παρόχθια βλάστηση μία πλούσια χλωρίδα και πανίδα.
Η βλάστηση στις όχθες του ποταμού είναι εντυπωσιακή αν σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για έναν εγκιβωτισμένο ποταμό. Ιδιαίτερα στις πηγές του ποταμού μπορεί κανείς να συναντήσει πολλά ενδιαφέροντα υδρόφιλα είδη. Η χλωρίδα γύρω από το ποτάμι αποτελείται από πλατάνια, διάφορες ιτιές, ασημόλευκες, λίγες φτελιές, λυγαριές, πικροδάφνες και αγριοκάλαμα. Σημαντικά είδη που βρίσκονται μέσα στο ποτάμι είναι το νούφαρο Nymphaea alba, η Typha domingensis, το Equisetum telmateia, διάφορα είδη Juncus και Carex, η υδροχαρής κίτρινη ίριδα Iris pseudacorus, το Alisma plantago aquatica, η Oenanthe fistulosa και το Dipsacus fullonum. Άλλα φυτά που βγαίνουν στο λόφο πάνω από τις πηγές και στα χωράφια είναι ο σπάνιος Lupinus luteus, η Carlina lanata, ο κρόκος Crocus boryi, το Biarum spruneri, το αγριόσκορδο Allium ampeloprasum, το Delphinium peregrinum, ο Stachys canescens, η φριτιλάρια Fritillaria davisii και η ορχιδέα Orchis coriophora fragrans.
Η ορνιθοπανίδα του Πάμισου αποτελείται από πολλά είδη που βρίσκουν προστασία στις πυκνές καλαμιές. Από τους ερωδιούς εδώ ζούνε σταχτοτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, μικροτσικνιάδες, νυχτοκόρακες και μικροτσικνιάδες. Άλλα παρυδάτια είδη είναι οι φαλαρίδες, οι νερόκοτες, οι πρασινοκέφαλες πάπιες, οι νεροκοτσέλες, οι στικτοπουλάδες, οι μικροπουλάδες, οι ακτίτες, οι ποταμοσφυριχτές και τα μπεκατσίνια. Τα αρπακτικά περιλαμβάνουν φιδαετούς, γερακίνες, καλαμόκιρκους, πετρίτες, ξεφτέρια, βραχοκιρκίνεζα, γκιώνηδες, τυτούδες και κουκουβάγιες. Η ορνιθοπανίδα συμπληρώνεται με είδη, όπως κιστικόλες, καστανολαίμηδες, μαυρολαίμηδες, αηδόνια, ψευταηδόνια, αλκυόνες, μελισσοφάγους, γαλαζοπαπαδίτσες, σπιτοχελίδονα, σταβλοχελίδονα, σταχτάρες, καρδερίνες, αμπελουργούς, αετομάχους, κοκκινοκεφαλάδες, τσιφτάδες και διάφορες στριτσίδες.
Από τα αμφίβια εδώ ζούνε πρασινόφρυνοι, δεντροβάτραχοι και βαλκανοβάτραχοι. Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει είδη, όπως ελληνικές σαύρες, μοραϊτόσαυρες, πελοποννησιακές γουστέρες, ποταμοχελώνες, κρασπεδωτές χελώνες, μεσογειακές χελώνες, σαμιαμίδια, τρανόσαυρες, τυφλίτες, σαΐτες, σπιτόφιδα, σαπίτες, νερόφιδα, λιμνόφιδα, αγιόφιδα, δεντρογαλιές και οχιές. Οι μεγάλες αμμουδιές της Μπούκας, στις εκβολές του ποταμού, αποτελούν περιοχές ωοτοκίας για τις θαλάσσιες χελώνες καρέτα. Από τα θηλαστικά ξεχωρίζει η ακόμα συχνή παρουσία της βίδρας, ενώ στα Βρωμοβρυσαίικα βουνά έχουν επιστρέψει τα σπάνια τσακάλια. Άλλα θηλαστικά της περιοχής είναι οι αλεπούδες, τα κουνάβια, οι νυφίτσες, οι σκαντζόχοιροι και διάφορα τρωκτικά και νυχτερίδες. Σημαντική είναι και η ιχθυοπανίδα του ποταμού που περιλαμβάνει 11 είδη. Από αυτά ξεχωρίχουν η χρυσή μενίδα (Tropidophoxinellus spartiaticus), ο λακωνικός πελασγός (Pelasgus laconicus), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis), το χέλι (Anguilla anguilla), η πελοποννησιακή μπριάνα (Barbus peloponnesius), το αγκαθερό (Gasterosteus gymnourus) και το στρωσίδι (Luciobarbus albanicus).
Καλύτερη αφετηρία για την εξερεύνηση σας στον Πάμισο είναι το χωριό του Αγίου Φλώρου το οποίο βρίσκεται 21 χλμ. από την Καλαμάτα, ενώ μπορείτε να διαλέξετε και τον Άρι, καθώς βρίσκεται στο μέσο περίπου του ποταμού. Σε όλο το μήκος του ο Πάμισος περιβάλλεται από χωματόδρομους και η προσέγγιση κοντά στη κοίτη, αλλά όχι στις όχθες, είναι εύκολη.
Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση προτάσσει το αφήγημα της ανάπτυξης και των επενδύσεων. Εσείς υπέρ ποιας ανάπτυξης είστε υπέρμαχος;
Νομίζω
ότι βρισκόμαστε στην φάση επανεκκίνησης του γνωστού λανθασμένου
μοντέλου ανάπτυξης με πολύ μπετόν, εξορύξεις, ορυκτά καύσιμα και
προσπάθεια αύξησης της κατανάλωσης. Έστω και έτσι όμως η κυβέρνηση
βραδυπορεί σε κάποιες περιπτώσεις υπό την ομηρεία ενός κράτους
Φρανκεστάιν που άλλαξε ελάχιστα στα χρόνια της κρίσης καθώς έγιναν μόνο
περικοπές και όχι μεταρρυθμίσεις. Το είπε και ο ίδιος ο Τσίπρας στη ΔΕΘ.
Πρέπει να κατέβει ο Υπουργός στην υπηρεσία για μια υπογραφή. Όλοι οι
αιρετοί γνωρίζουν τι κρύβεται πίσω από την φράσηΗ δε αυτοδιοίκηση που με
αφορά είναι σε ακόμα πιο δεινή θέση.Όσον αφοράστον όρο Ανάπτυξη, εγώ
σαν Οικολόγος είμαι στην τάση των απαναπτυξιακών Πρέπει να
απο-αποικιοποιήσουμε το φαντασιακό μας από τη λογική του καταναλωτισμού
και της διαρκούς οικονομικής ανάπτυξης, ως άτομα και ως σύνολο, και να
εφαρμόζουμε μια κοινωνία πιο βιώσιμη περιβαλλοντικά και κοινωνικά
δίκαιη, που θα βασίζεται σε ένα διαφορετικό σύστημα αξιών. Τέτοια ώρα
τέτοια λόγια θα μου πείτε, όμως αν δεν το κάνουμε θα βρεθούμε κάποτε
πάλι στο σημείο μηδέν.
Το σχόλιό σας έπειτα από τις τελευταίες εξελίξεις με το Ελληνικό ποιο είναι;
Η
επένδυση του Ελληνικού θα δημιουργήσει πάρα πολλές θέσεις εργασίας των
586 ευρώ. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Το Ελληνικό θα είναι ένα τεράστιο
οικιστικό και εμπορικό πάρκο τύπου Μανχάταν. Περιβαλλοντικά θα
έχειεπιπτώσεις. Όχι βέβαια περισσότερες από εκείνες που είχε το παλιό
αεροδρόμιο. Για να είμαστε ειλικρινείς και ρεαλιστές.Αν υπάρξουν σοβαρά
αντισταθμιστικά στους γύρω Δήμους και σεβασμός στη νομιμότητα το πρόσημο
θα είναι θετικό, δεδομένης της δεινής θέσης που βρέθηκε η χώρα.
Συμφωνείτε με την πρόταση του υπουργείου Εσωτερικών να αποσυνδεθούν οι ευρωεκλογές από τις αυτοδιοικητικές;
Προτάσεις
και σενάρια υπάρχουν πολλά. Το θέμα είναι οι αποφάσεις. Καλό θα ήταν
πάντως να αποσυνδεθούν. Στην αυτοδιοίκηση χρειάζεται πάντως σοβαρή
δουλειά, συνθέσεις και όχι παιχνίδι με το ημερολόγιο και το εκλογικό
σύστημα.
Θα είναι πρόκριμα για τις εθνικές εκλογές; Τι πιστεύετε;
Η
αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να έχει καμία σχέση με τα κόμματα. Άρα δεν θα
μπω στην ουσία της ανάλυσης των ημερομηνιών και της αλληλεπίδρασης. Σε
Περιφέρειες και Δήμους πρέπει να ψηφίζονται οι πιο ικανοί, ανεξαρτήτως
χρωμάτων και κομμάτων.
Δεν θεωρείτε ότι η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε περικοπές άδικες; Γιατί η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών έχει εξαντληθεί…
Οι
διαρκείς περικοπές είναι άδικες και ναρκοθετούν την έξοδο από την
οικονομική κρίση. ΕΝΦΙΑ και ΕΦΚΑ είναι δύο συμπληγάδες που συντρίβουν
ολόκληρα κοινωνικά στρώματα
Η γνώμη σας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη ποια είναι;
κ.
Γκαντώνα έχω μία άποψη πια, για τους πολιτικούς αρχηγούς ως πρόσωπα σε
σχέση με το σύστημα διακυβέρνησης και τις δομές της χώρας. Θα σας την
εξηγήσω με μια παρομοίωση. Όταν μπαίνεις σε ένα αεροπλάνο δεν νοιάζεσαι
τόσο για τον πιλότο ως φυσικό πρόσωπο γιατί εμπιστεύεσαι την τεχνολογία,
τους ελέγχους, τους κανόνες ασφαλείας κλπ. Στην Ελλάδα οι «πολιτικοί
πιλότοι» πασχίζουν να κυβερνήσουν το μισοδιαλυμένο αεροσκάφος της
μεταπολίτευσης με τουςεπιβάτες μισολιπόθυμουςμέσα σε έναν θυελλώδη
διεθνή εναέριο χώρο.Δεν έχω αρνητική γνώμη για τον κ. Μητσοτάκη, ούτε
για τον κ. Τσίπρα. Κανένας όμως δεν μπορεί μόνος του μετά από όσα
υπέστη η χώρα. Ειδικά αν δεν φτιάξουμε ξανά τους θεσμούς και τους όρους
της πολιτικής.
Θα βλέπατε ενδεχόμενο συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με το νέο φορέα της κεντροαριστεράς;
Μέχρι
να λύσουν τις διαφορές τους ΣΥΡΙΖΑ και Δημοκρατική Συμπαράταξη θα
καλούσα τους πολίτες να δουν τι γίνεται με τους Πράσινους σε όλη την
Ευρώπη. Να αναζητήσουν τις θέσεις των Οικολόγων Πρασίνων και να μη μας
θυμούνται μόνο μετά από μια φυσική ή τεχνολογική καταστροφή
Από την θέση αιρετού στην Αυτοδιοίκηση, εκτιμάτε ότι αφήνετε αυτό που λέμε ένα «οικολογικό στίγμα» στην Περιφέρεια Αττικής;
Όχι
όσο θα ήθελα αλλά έχουν γίνει σοβαρά βήματα για την διαχείριση των
στερεών και υγρών αποβλήτων. Αυξήσαμε την ανακύκλωση, και την
κομποστοποίηση. Προάγουμε π.χ την ηλεκτροκίνηση και την ορθή διαχείριση
των ρεμάτων, τους ποδηλατόδρομους, ελέγχουμε τις επιχειρήσεις για
περιβαλλοντικά ζητήματα αλλά στα κρίσιμα ζητήματα όπως η Ενέργεια η
Αυτοδιοίκηση είναι εξαιρετικά αδικημένη από την κεντρική κυβέρνηση.
Ενόψει του χειμώνα που έρχεται, είστε επαρκώς προετοιμασμένοι; Ο μηχανισμός θα λειτουργήσει επαρκώς;
Σε
φαινόμενα σαν και αυτό της Σαμοθράκηςγια παράδειγμα καμία προετοιμασία
δεν επαρκεί. Συχνά μιλάω για την κλιματική αλλαγή και με ειρωνεύονται
κάποιοι. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν κάνουμε μεγάλες και
εντοπισμένες προσπάθειες στην πρόληψη γιατί η «καταστολή» κατά την
εκδήλωση του φαινομένου είναι έργο του Πυροσβεστικού Σώματος που
ενισχύουμε στην Αττική μέσω Περιφερειακού Επιχειρησιακού προγράμματος με
5 εκατομμύρια ευρώ. Πρέπει όμως να σα πω, πωςτο κράτος Φρανκεστάιν που
σας έλεγα παραπάνω μας δένει τα χέρια. Αξίζει να σας δώσω ένα κρίσιμο
παράδειγμα από τα δεκάδες που αγγίζει τα όρια της τρέλας. Υπάρχουν παλιά
σπίτια ερείπια, στα πρανή, στο χείλος κρίσιμων ρεμάτων για την Αττική.
Αν όμως δεν συγκληθεί η τριμελής «Επιτροπή επικινδύνων» της
Αποκεντρωμένης διοίκησης, αυτά δεν μπορούν να κριθούν οριστικά
κατεδαφιστέα και να απομακρυνθούν. Αυτή η επιτροπή δεν συγκαλείται εδώ
και μήνες γιατί ακόμα ψάχνουν τον εκπρόσωπο του ΤΕΕ μολονότι, οι
υπάλληλοι μηχανικοί της Αποκεντρωμένης διοίκησης που υπάγεται στο
Υπουργείο Εσωτερικών είναι και μέλη του ΤΕΕ. Αν όμως τα ερείπια αυτά με
μια βροχή τύπου Σαμοθράκης καταρρεύσουν μέσα στα ρέματα, τα φράξουν και
πνιγούν άνθρωποι όπως συνέβη π.χ στην περιφέρεια της Τοσκάνης στην
Ιταλία πριν λίγες εβδομάδες, θα ψάχνουμε ευθύνες στον Καραμέρο,την
Δούρου ή τον Δήμαρχο τάδε. Αν βέβαια εγώ πάω σήμερα πριν την βροχή να
γκρεμίσω το σαθρό οίκημα, ο ιδιοκτήτης αν και έχει ήδη αποζημιωθεί από
το κράτος μπορεί αν με πάει δεμένο χειροπόδαρα στη δικαιοσύνη ή στην
καλύτερη θα προσφύγει στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση του Υπουργείου που θα
με κηρύξει έκπτωτο παρότι αυτή δεν με αφήνει να λύσω το πρόβλημα. Η
ιστορία που σας λέω είναι απολύτως πραγματική και θα μπορούσα να γράψω
βιβλίο με τέτοιες ιστορίες γραφειοκρατική τρέλας.
Γι
αυτό σας λέω ότι στα υπουργεία, κραυγάζει η ανάγκη σαρωτικών
μεταρρυθμίσεων και πλήρη μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση.Ας
ισχύσει έστω ότι και στη Γαλλία όπου δεν μπορείς να γίνεις υπουργός αν
δεν έχει θητεύσει στην Αυτοδιοίκηση ώστε να γνωρίζεις τα πραγματικά
προβλήματα.
Το «στοίχημα» για τον Γιώργο Καραμέρο ποιο είναι για το επόμενο διάστημα;
Να κάνω τη δουλειά μου σωστά, λύνοντας προβλήματα με δικαιοσύνη και ταχύτητα και να συνεχίσω ανεξάρτητος στην Αυτοδιοίκηση.
