Θερμοκηπιακές Καλλιέργειες Τριφυλίας
Ειδικά σήμερα µε τα διάφορα διαρθρωτικά προγράμματα της Ελληνικής Γεωργίας οι θερµοκηπιακές καλλιέργειες μπορούν να αποτελέσουν διέξοδο και ταυτόχρονα σηµαντικό παράγοντα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Η Ελλάδα παρ’ όλες τις δυσκολίες έχει όλα τα εχέγγυα µέσω των σύγχρονων τεχνικών και τεχνολογιών σε σωστά σχεδιασµένα θερµοκήπια να αποτελέσει τον λαχανόκηπο της Ευρώπης καθόλη την διάρκεια του έτους. Ο νομός Μεσσηνίας με επίκεντρο την Τριφυλία είναι το τρίτο κέντρο θερμοκηπιακών καλλιεργειών της χώρας με μία έκταση που φτάνει τα 3000 στρέμματα. Οι μεγαλύτερες επενδύσεις έχουν γίνει στην περιοχή των Φιλιατρών και στη συνέχεια στους Γαργαλιάνους και την Τερψιθέα Κυπαρισσίας. Παράγονται κηπευτικά όλων των ειδών κυρίως όμως καρπούζι, αγγούρι, τομάτα και δευτερευόντως φασόλι, πιπεριά, μελιτζάνα και σαλάτες ICEBERG. Οι εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής συνθέτουν ένα μικροκλίμα εξαιρετικά ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών. Τα προϊόντα προωθούνται στο εξωτερικό, ανατολική και κεντρική Ευρώπη κυρίως, είναι εξαιρετικής ποιότητας, ασφαλή, με πιστοποιημένη διαδικασία παραγωγής και ενσωματωμένη τη μέριμνα για το περιβάλλον.
Στόχος για την επόμενη 6ετία είναι η αύξηση των θερμοκηπίων σε 5000 στρέμματα. Θα πρέπει όμως να προωθηθούν προγράμματα επενδυτικά για τον κλάδο με ιδιαίτερα κίνητρα και ταυτόχρονα να αξιοποιηθούν τα ήδη υπάρχοντα.
Ο ∆ήμος Φιλιατρών ήταν ∆ήμος του νομού Μεσσηνίας που συστάθηκε με το πρόγραμμα Καποδίστριας από την συνένωση των παλαιότερων κοινοτήτων της περιοχής, όπου αποτελούσαν στην συνέχεια τα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου. Λειτούργησε την περίοδο 1999-2010 οπότε και καταργήθηκε με την σημερινή μορφή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον ∆ήμο Τριφυλίας. Βρισκόταν στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού. Ο πληθυσμός του δήμου ήταν 9.334 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001.Έδρα του ήταν τα Φιλιατρά.
Το μεγαλύτερο κομμάτι του ∆ήμου αποτελείται από ελαιώνες αλλά και από καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Καλλιεργούνται κηπευτικά προϊόντα υπό κάλυψη και υπαίθρια ενώ από την άνοιξη έως το καλοκαίρι καλλιεργείται το καρπούζι το οποίο είναι άριστης ποιότητας με εξαγωγές εκατοντάδων τόνων σε όλο τον κόσμο.
Στην περιοχή των Φιλιατρών η κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι στον αγροτικό τομέα όπου κύριοι μοχλοί παραγωγής αποτελούν η καλλιέργεια της ελιάς και τα κηπευτικά υπό κάλυψη (αγγούρια, κολοκυθάκια, μαρούλια, μελιτζάνες, πεπόνι, πιπεριές, καρπούζι, τομάτα, φασολάκια) και τα κηπευτικά υπό χαμηλή κάλυψη (καρπούζι, πεπόνι, πιπεριά, κολοκύθι). Η παραγωγική περίοδος των κηπευτικών υπό κάλυψη στην περιοχή των Φιλιατρών διακρίνεται σε δύο καλλιέργειες, στην πρώτη που κυμαίνεται μεταξύ ∆εκεμβρίου/Ιανουαρίου (Εικόνα 9) και του Ιουλίου και στη δεύτερη μετά τον Ιούλιο (Εικόνα 10). Στην πρώτη καλλιέργεια την μεγαλύτερη στρεμματική κάλυψη καταλαμβάνει η καλλιέργεια του αγγουριού και της τομάτας με 1200 στρέμματα και έπονται οι καλλιέργειες σε πιπεριά (200 στρέμματα) και φασολάκια (120 στρέμματα). Στην δεύτερη καλλιέργεια υπερτερεί με μικρή διαφορά στρεμματικά η καλλιέργεια της τομάτας. Σε τόνους η καλλιέργεια με την μεγαλύτερη παραγωγή στην περιοχή είναι το αγγούρι και έπεται η τομάτα. Στα κηπευτικά υπό χαμηλή κάλυψη η σημαντικότερη καλλιέργεια της περιοχής είναι αυτή του καρπουζιού με 3000 στρέμματα έκταση και 18000 τόνους παραγωγή (Εικόνα 11).
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ(ΥΠΟ ΚΑΛΥΨΗ) |
1η ΚΑΛ/ΓΕΙΑ |
||
ΠΡΟΪΟΝ |
ΕΚΤΑΣΗ(ΣΤΡ.) |
ΠΑΡΑΓΩΓΗ(tn) |
|
ΑΓΓΟΥΡΙΑ |
600 |
14400 |
|
ΚΟΛΟΚΥΘΑΚΙΑ |
70 |
560 |
|
ΜΑΡΟΥΛΙΑ |
40 |
160 |
|
ΜΕΛΙΤΖΑΝΕΣ |
40 |
400 |
|
ΠΕΠΟΝΙ |
40 |
160 |
|
ΠΙΠΕΡΙΕΣ |
200 |
2000 |
|
ΚΑΡΠΟΥΖΙ |
40 |
240 |
|
ΤΟΜΑΤΑ |
600 |
9600 |
|
ΦΑΣΟΛΑΚΙΑ |
120 |
480 |
Έκταση και παραγωγή κηπευτικών καλλιεργειών υπό κάλυψη(1η καλ/γεια), στην περιοχή των Φιλιατρών
(Πηγή: ∆ΑΟΚ ΤΡΦΥΛΙΑΣ) 2014
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ(ΥΠΟ ΚΑΛΥΨΗ) |
2η ΚΑΛ/ΓΕΙΑ |
|
ΠΡΟΪΟΝ |
ΕΚΤΑΣΗ(ΣΤΡ.) |
ΠΑΡΑΓΩΓΗ(tn) |
ΑΓΓΟΥΡΙΑ |
550 |
8800 |
TOMATA |
600 |
7200 |
ΠΙΠΕΡΙΑ |
140 |
1120 |
ΦΑΣΟΛΙ |
150 |
600 |
ΜΕΛΙΤΖΑΝΑ |
60 |
480 |
ΜΑΡΟΥΛΙΑ |
60 |
180 |
Έκταση και παραγωγή κηπευτικών καλλιεργειών υπό κάλυψη(2ηκαλ/γεια), στην περιοχή των Φιλιατρών
(Πηγή: ∆ΑΟΚ ΤΡΦΥΛΙΑΣ) 2014
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ(ΧΑΜΗΛΗ ΚΑΛΥΨΗ) |
||
ΠΡΟΪΟΝ |
ΕΚΤΑΣΗ(ΣΤΡ.) |
ΠΑΡΑΓΩΓΗ(tn) |
ΚΑΡΠΟΥΖΙ |
3000 |
18000 |
ΠΕΠΟΝΙ |
120 |
360 |
ΠΙΠΕΡΙΑ |
250 |
1500 |
ΚΟΛΟΚΥΘΙ |
70 |
420 |
Έκταση και παραγωγή κηπευτικών καλλιεργειών υπό χαμηλή κάλυψη στην περιοχή των Φιλιατρών
(Πηγή: ∆ΑΟΚ ΤΡΦΥΛΙΑΣ) 2014
Τα θερμοκήπια της περιοχής καταλαμβάνουν την μεγαλύτερη έκταση του πρώην δήμου Φιλιατρών με τα περισσότερα να βρίσκονται κυρίως στο δυτικό παραλιακό άκρο της περιοχής όπου οι συνθήκες και το ανάγλυφο είναι από τις ιδανικότερες στην Ευρώπη για την καλλιέργεια των πρώιμων κηπευτικών εξαιρετικής ποιότητας .Το ιδανικό κλίμα της περιοχής σε συνδυασμό με την εγγύτητα με το λιμάνι της Πάτρας και τις κεντρικές αγορές της Αθήνας οδηγούν σε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής τόσο σε εξαγωγικό όσο και σε εγχώριο επίπεδο. Το τεχνολογικό επίπεδο των θερμοκηπιακών υποδομών είναι από τα υψηλότερα στην Ελλάδα που σε συνδυασμό με την απορροφούμενη τεχνογνωσία των αγροτών της περιοχής την καθιστούν σε έναν από τους μεγαλύτερους ΄΄παίκτες΄΄ στην πανελλήνια αγορά θερμοκηπιακών κηπευτικών.
Το 2014 ιδρύθηκε η ομάδα παραγωγών με την επωνυμία Αγροτικός Συνεταιρισμός Φιλιατρών η ¨ΤΡΙΦΥΛΙΑ¨ ο οποίος αριθμεί 21 μέλη και 170 στρέμματα θερμοκηπίων. Η διάθεση των προϊόντων αυτού του συνεταιρισμού γίνεται τόσο στην εσωτερική αγορά όπου όσο και σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης με κύριους δέκτες την Βουλγαρία και την Ρουμανία.
Ο Αγροτικός Κηπευτικός Συνεταιρισμός Φιλιατρών ιδρύθηκε το 2006 και δραστηριοποιείται στην παραγωγή εμπορεία και συσκευασία κηπευτικών προϊόντων σύμφωνα με τις προδιαγραφές ποιότητας Agro 2-1 αι 2-2 και Globalgap.Είναι σημαντικό να αναφερθεί καθώς αποτελεί την πρώτη συλλογική προσπάθεια παραγωγών της περιοχής μετά από καιρό, να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να διεκδικήσουν καλύτερη τύχη για τα προϊόντα τους τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και στις αγορές του εξωτερικού. Ο αριθμός των μελών του είναι σταθερός από την ημέρα ίδρυσής του και ανέρχεται στα 17 άτομα.
Ο Συνεταιρισμός διαθέτει τα προϊόντα του σε μεγάλες αλυσίδες Super Market της Ελλάδας αλλά και σε συνεργασία και με μεγάλη αλυσίδα Super Market γερμανικών συμφερόντων εξάγει προϊόντα και στην γειτονική Ιταλία, ακόμα διατηρεί το δικό του υποκατάστημα στην κεντρική λαχαναγορά Αθηνών ενώ συνεργάζεται και με εμπόρους από Βουλγαρία και Ρουμανία όπου διαθέτει σημαντικό ποσοστό παραγωγής.